Hiển thị các bài đăng có nhãn Phạm Công Thiện -Mặt trời không bao giờ có thực ( 3 ). Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn Phạm Công Thiện -Mặt trời không bao giờ có thực ( 3 ). Hiển thị tất cả bài đăng

15/6/11

Phạm Công Thiện -Mặt trời không bao giờ có thực ( 3 )

Phạm Công Thiện
Mặt trời không bao giờ có thực

LXX.

Bình tĩnh, nhẹ nhàng, chịu đựng tất cả những cực hình lớn lao nhất trong đời mà không bao giờ than thở, lì lợm kiên nhẫn, bới sâu hết những giải đất của Đông phương và Tây phương, bỏ mình hy sinh cho một đóa hoa héo trong ly nước.


LXXI.

Trong tôi vừa nổi dậy một cơn thác lũ động đất, tôi yêu đời, yêu lạ lung; tôi yêu luôn sự chết; tôi sống với tất cả những người đã sống trên vũ trụ: tất cả mọi người là tôi. Tha thứ, khoan dung, rộng lượng, tôi ôm cả đỉnh núi trào bọt biển. Tôi không còn biết gì nữa. Tôi bí ẩn, lướt thướt, hạnh phúc, tuyệt diệu, tuyệt vời… Ồ, ồ. Nói gì… nói gì nữa…


LXXII.

Mắc cỡ những lúc nói hay viết những chữ “đời”, “cuộc đời”, “cuộc sống”; những chữ ấy là những chữ gì, có nghĩa gì; tôi nào có hiểu gì đâu, tôi không bao giờ hiểu gì cả, tôi hoàn toàn không hiểu gì cả.

Kiên nhẫn, lạnh lùng, xa lạ, viễn mộng bay qua lòng tôi như ráng chiều trên song nhạc Beethoven…


LXXIII.

Tôi đủ kiên nhẫn như đồi núi, như tảng đá khô, để bước đi từng bước một, học từng chữ A và chữ B, tập đánh vần, tập viết và bỏ từng dấu chấm và dấu phết, để cho sống lại trong hồn tôi những đồng xanh đã mất, những đám lúa xanh bay vút trong bóng mặt trời.


LXXIV.

Tôi không muốn thay đổi những gì đã xẩy ra trong quá khứ, trong hiện tại và trong tương lai. Tất cả đã xẩy ra như ý muốn lạ lùng của tôi, tôi sống và tôi chết như tôi đã sống và đã chết. Tôi leo lên, với lên, bò lên, đứng ở trên cao; tôi trượt xuống, té xuống, rơi xuống, chìm xuống tận đáy sâu. Tôi bay lên bay xuống, tôi nằm xuống và đứng dậy. Tất cả đều xẩy ra như tôi đã muốn. Thức và ngủ, thực và mộng, tất cả lan ra và thu lại, chim chiều bay xa, chim mai gọi về… Chỉ im lặng, tôi mới sống nổi… Ồ, ồ hơi thở sao mà thiêng liêng.


LXXV.

Mưa đổ ào xuống lòng tôi, tôi nghẹt thở, tim tôi nhảy vụt lên trời, ồ sung sướng, hạnh phúc ngây ngây, thiên đàng, tôi đã thấy thiên đàng, nốt nhạc xưa nổi dậy theo hơi gió luồn qua mười ngón chân tôi.

Chậm chạp, bình tĩnh, sẽ tới nơi, tới nơi, đừng gấp gáp, đừng vội vàng, sắp tới, tới đã tới nơi rồi. Chậm chậm, mọi sự đều xong, bước tới, chỉ còn một bước nữa, bước từng bước cho trọn, tới, sắp tới, đã tới rồi. Ồ, ồ, tới, đến rồi. Chậm chậm mọi sự đều thành tựu. Cơn điên mặt trời đã dứt, cơn đau mặt trăng đã chìm; bình tĩnh, đừng bồn chồn, không có gì canh cánh, điềm đạm, từng bước một, từng hơi thở một, nhè nhẹ, âm thầm, tới, bước tới, sắp xong rồi, đã tới rồi. Mưa vẫn lí lóe cùng tiếng sấm xa xa, hồn tôi đã nhập. Ồ, ồ… tôi yêu, tôi yêu… Tôi yêu tôi!...


LXXVI.

Sự nản chí, nản lòng, ý định muốn bỏ cuộc chỉ xẩy ra trong một giây: đừng để một giây làm thành định mệnh. Hãy đập nát nó ngay lập tức và ngồi dậy tập thở cho điều hòa. Một giây phút nản chí là mùa đông, một hơi thở, chỉ một hơi thở là mùa xuân bừng dậy. Từ đây, tất cả cuộc đời tôi được xây dựng trong đoạn văn này.


LXXVIII.

Tôi thèm chết, nhớ chết, yêu chết, thương chết. Chết. Chết tất cả kỷ niệm, chết hết những ngày tháng cũ, chết hết những con đường đã đi qua và ngàn đời không trở lại. Có lẽ tôi đang hạnh phúc mà không biết?


LXXIX.

Hiểu được ý nghĩa chữ “donc” là hiểu được trọn vẹn văn hóa Pháp, văn hóa Âu châu, văn hoá Tây phương.

Sự thất bại lớn nhất của tôi, nỗi đau đớn của tôi là đã sống theo ý nghĩa của chữ “donc”…

Tại sao phải vội vã hấp tấp?

Tại sao phải gấp gấp, khi mà mỗi bước đi đều là định mệnh? Mỗi cái nhìn là thiên thu ly biệt? Mỗi lời nói là một thế giới sụp đổ? Mỗi giây phút là đền điện vĩnh cửu? Tôi không còn biết thù ghét, bực bội giận hờn, phân chia. Tôi là tất cả mọi người đang ngủ, tất cả mọi người đang mộng, tất cả mọi người đang thức, đang làm việc, đang thở, đang hút thuốc, đang đau đớn vui sướng, hãnh diện, ray rứt, mệt mỏi, hạnh phúc, già và chết. Tất cả nhà tù bị phá vỡ trong tôi, tất cả những đường rầy xe lửa đang chạy suốt đêm trong hồn tôi. Tôi bước đi rất chậm, tôi nói rất chậm và viết rất chậm, vì nhân loại đang đi, nói và viết. Sự mau lẹ, sự nhanh chóng chỉ là cơn bệnh trầm trọng của không khí.

Gió thổi nhanh nhất khi không khí xoáy chậm lại, mặc dù gió là không khí trưởng thành!

Triết lý ngày mai phải là triết lý về nước.

Tôi phải sống như chết rồi, leo lên, vươn lên, hy sinh cho mọi người, chịu đựng mọi người, tha thứ mọi người, thương yêu họ vì lòng tôi tràn đầy sự khinh bỉ. Im lặng, nói để mà im lặng, im lặng để mà nói… Đường đời chỉ còn gió thổi. Tôi có nghe tiếng gió?

Tại sao mấy triệu năm đã trôi qua rồi mà loài người vẫn không thay đổi? Vẫn bần tiện, vẫn nông cạn, vẫn bao nhiêu nhỏ mọn hèn nhát?

Hôm nay tôi phải viết một bức thư 50 trang gửi cho Thượng đế nói về sự im lặng của Nietzsche và khi viết bức thư trên thì tôi lên đường đi qua Nice, Gênes, Turin, Sils-Maria, bước từng bước một đi theo hình bóng cũ, nghe tiếng sống xa cách mãi, tinh thần không còn se sắt và thu trần gian bay về đây.

Tôi thích mới lạ, thích thay đổi, thích cảm giác bén nhọn, thích vui đùa để chạy trốn. Sự buồn chán, sự tẻ nhạt, sự lạnh lùng là thiên đàng của tôi.

Mất, tôi đã đánh mất tôi quá nhiều. Mất đi, cho mất đi, chẳng có gì hối hận, lên và xuống, vui và buồn, yêu và ghét, tôi thay đổi hay chính ngữ vựng trong đầu tôi đã thay đổi. Ngữ vựng của một người dùng mỗi ngày đã quyết định cuộc đời của người ấy.

Chỉ sống một lần và lần cuối, chỉ chết một lần và một lần đầu.

Tại sao tôi thế này, tại sao tôi thế kia, tôi phải sống thế nào, ý nghĩa cuộc đời là gì, tại sao tôi chết, tại sao tôi đau khổ như thế, tôi chán đời như thế, vân vân.

Tất cả những câu hỏi như trên chỉ xuất hiện lúc trong người mình yếu đuối, mệt nhọc; mệt nhọc đặt câu hỏi về sự mệt nhọc: như thế có khác gì con rắn cắn đuôi rắn, vì không ý thức được rằng đuôi rắn là rắn: rắn cắn một cách vô ý thức và tưởng rằng đuôi mình là một thực thể khác mình: đặt lên những câu hỏi và tìm những câu trả lời: tưởng rằng những câu trả lời khác câu hỏi!

Tôi sống ý thức từng giây phút và ý thức rằng từng giây phút là từng ý thức, vì giây phút chính là ý thức, không khác ý thức: ý thức là thời gian; ý thức về thời gian là thời gian về thời gian, nghĩa là: rắn cắn đuôi rắn: người Việt Nam giết người Việt Nam: ngày mai tôi chết đi, dù chết bởi lý do gì đi nữa, chết tai nạn, chết bức mệnh, chết yểu, chết đau bệnh, chết điên, chết già, chết giữa mặt trận; dù chết vì bất cứ lý do gì đi nữa; tôi phải hiểu rằng chính tôi đã giết tôi, cũng như chính rắn đã cắn rắn; nói theo một nghĩa bơ vơ hơn nữa, chính tôi đã sinh ra tôi.

Tôi giết tôi, tôi sinh ra tôi: bất diệt; tôi đang ngồi đây viết những dòng chữ kỳ dị này; nghĩa là mười triệu năm nữa, nói theo lịch sử loài người: tôi vẫn còn đang ngồi đây viết những dòng chữ kỳ dị này. Ồ, lạ.

Tai nạn lớn nhất trong đời là sợ sự nhạt nhẽo khô khan. Phải sống nổi với những gì khô khan nhạt nhẽo nhất thì mới nói đến chuyện lên núi.

Sống thực khô khan, thực cũ kỹ, thực bình thường, thực nhạt nhẽo, thích lặp đi lặp lại muôn ngàn lần những gì mình đã biết rồi, lặp đi, lặp lại với ý thức cháy mặt trời…

Không đi tim mới lạ: tất cả sự mới lạ đều là sự đánh lừa của ý thức. Hãy đào bới trong những gì khô khan, tẻ nhạt, buồn chán nhất.

Hãy ăn cơm trắng tring mỗi ngày, chỉ ăn cơm trắng mà không bỏ muối, không bỏ tiêu, không bỏ ớt. Hơi thở vẫn là cao nhất, sang nhất, đẹp nhất trên cuộc đời này và trên tất cả vũ trụ này.

Nhân loại là hơi thở liên tục.

Hơi thở đứt ra thì tất cả nhân loại bị tiêu diệt và một vũ trụ mới thành hình.

Cô độc làm cho người ta gây ra chiến tranh, cô đơn khiến cho người ta kêu gọi hòa bình; chiến tranh và hòa bình chỉ là tiếng động của những người cô đơn. Cô độc làm cho phản lực cơ bay lên trời, cô đơn khiến cho bom nổ vỡ mặt đất.

Chịu đựng, tôi phải chịu đựng cho tới bao giờ? Chịu đựng cho mặt trời mọc mỗi ngày, chịu đựng cho sự thay đổi vĩnh viễn của mặt trời, chịu đựng cho sự phân ly, chịu đựng cho nỗi bất lực, chịu đựng những cánh cửa đóng, chịu đựng cơn lạnh buốt thân thể lúc mặt trời mọc ngay đỉnh trời…

Tiếng gõ cửa, tôi không muốn mở, và vì thương nhân loại, tôi đã mở cửa.

Một tiếng ừ, một tiếng không… tôi chỉ nói ờ… ờ, thế này, ờ thế kia… không bao giờ ừ không bao giờ không... ờ, ờ… chỉ ờ thôi.

Cửa đóng là một tiếng không dứt khoát.

Cửa hé là một tiếng ờ ngập ngừng.

Cửa mở là một tiếng ừ dễ dàng.

Đóng, hé và mở là ba tấn bi kịch phũ phàng mà tôi phải đóng mỗi ngày. Sự sống và sự chết: tiếng ờ là một cây cầu bắt qua sự sống và sự chết. Tôi mong cầu sụp đổ, dưới kia là tiếng không vĩnh viễn.

Nắng hôm nay quá chói chang, nó đâm nát sự bình thản trong tâm hồn, dục tính trỗi dậy ầm ầm như tiếng núi sập theo cơn lũ tuôn tràn… Tôi không ngờ dục tính trong tôi còn quá mạnh như thế: tôi tưởng nó đã chết, đã khô. Tôi nằm dài và cố gắng thở nhẹ nhàng để ngủ, nhưng dục tính cứ ầm ầm trổi dậy, nó đập tôi, xô tôi, quất mạnh vào từng thớ thịt, tôi mệt nhoài trong cơn chống cự hằn học, tôi đóng cửa lại để xô đuổi từng luồng ánh sáng cuồng dâm đổ tràn vào cửa sổ. Mặt trời bừng bừng sáng chói lên và dục tính trong tôi bừng bừng nổi dậy như một ngàn cơn động đất, tôi nằm ngửa ra và ngó lên trời, tôi cố gắng thở nhẹ nhàng, tôi thiếp đi trong cơn mê sảng, tôi thức dậy vào ba giờ chiểu, cổ họng khô cháy, mặt trời bắt đầu xế qua chân trời, đánh diêm đốt lên từng điếu thuốc rã rời, thở ra từng cuộn khói trắng, lòng nhói lên những hình ảnh quá khứ loạn cuồng, những kỷ niệm giết chết hiện tại, bóp nát buổi chiều nắng quái và phá vỡ trái tim của một mặt trời sắp lặn.

Mong đợi một cái gì khác xẩy ra là cơn bệnh trầm trọng hiện nay. Sống cứ triển hạn, sống như chưa chịu sống thực, tôi phải xử trảm tôi ngay lúc này, tôi phải cắt đầu tôi trong mỗi phút. Đừng bao giờ mong đợi gì hết: bất cứ giờ phút nào, bất cứ giây phút nào cũng đều quan trọng và nặng chĩu ý nghĩa: tôi phải sống thường xuyên với thiên thu vĩnh cửa; bất cứ sự việc tầm thường nào cũng nặng chĩu trái đỏ và hoa trắng, bất cứ những gì xầy ra mỗi ngày chỉ xẩy ra trong vĩnh cửu thiên thu; một giây là một triệu năm trôi qua. Yêu, yêu hết tất cả kẻ thù, yêu tất cả những ngày thê thảm, yêu hết những mặt trời cay đắng, yêu hết những mặt trăng tủi nhục. Tôi đang sống trong thiên đàng, hoả ngục cũng chỉ là thiên đàng, một thứ thiên đàng thâm trầm hơn, bí ẩn hơn; tôi đang ngồi trên cao, nhìn xuống thành phố dưới kia, tôi làm bạn vô hình với tất cả mọi người dưới kia, không phân biệt, không xa cách họ; một trăm năm nữa, tất cả những người dưới kia chỉ còn là cát bụi; tôi yêu cát bụi; mỗi hạt cát là dấu vết sống động của một kiếp đời bí mật; tôi yêu sự bí mật; tôi yêu luận lý học, vì luận lý học cũng bí mật trá hình; tôi yêu tất cả sự trá hình; tôi thích đóng kịch; tôi yêu những thằng hề trong kịch; tôi ghét những đôi mắt của những đứa con gái còn trinh: đôi mắt ấy là sự trá hình của một thiêng đàng giả tạo. Lãng mạn, cả đời tôi là một bài thơ lãng mạn: tóc tôi bay dài theo gió trời; tóc tôi bay bồng bềnh như mây mộng trong tim tất cả người con gái đẹp; tôi nỏi giận: tôi cắt tóc và cạo đầu trọc để mặt trời vẫn có thực trên mái ngói mỗi buổi sớm mai, để “bao nhiêu thương nhớ đầy vơi”… Tôi yêu những gì khô khan nhất trên đời; tôi yêu những gì khó hiểu nhất, tẻ nhạt nhất, buồn chán nhất; tôi yêu những gì cổ điển nhất, lỗi thời nhất, những gì loài người bỏ quên, đánh mất và xua đuổi. Mục đích tối thượng của đời tôi là tạo ra cho mình một đời sống thức buồn chán, thực tẻ nhạt, thực khô khan, thực bình thường, thực lạnh lùng: tạo một đường mòn cho đời mình; một con đường thực mòn, mòn đến chán chường, mòn đến buồn ngủ, mòn như những gì mòn nhất trên đời; mục đích tôi hậu của đời tôi là phải cố gắng tạo cho mình một đời sống nhoè nhạt của một con chó già, con chó ngáp ngủ và nằm thè lưỡi thở nhọc nhằn giữa một bầy ruồi nhặng quấy rầy; tôi đang sống trên thiên đàng, một thứ thiên đàng kỳ lạ, một thứ thiên đàng đầy ruồi nhặng, đầy sắt cũ, đầy đá khô, đầy mồ hôi nách; tôi mong đợi được sống ở hỏa ngục, nhưng trọn đời tôi chỉ là một kẻ bất đắc chí vì đã không tìm thấy hỏa ngục; tôi nhớ, thèm, khát, mơ mộng nhớ nhung hỏa ngục. Tôi không thể sống nổi nữa vì không tìm ra được hỏa ngục. Chỉ có hỏa ngục mới là quê hương của tôi, nhưng tôi đã mất quê hương; tôi đã bị lưu đày khỏi hỏa ngục yêu dấu. Ôi hỏa ngục thơ mộng của đời tôi, ới hỏa ngục xa xôi của mộng đầu, hãy trả lại tôi ngọn lửa thiên thu, hãy cho tôi được đốt cháy thiên thu trong hỏa ngục. Chỉ có những con quỷ dữ mới là bạn thân của tôi, tôi không còn sống nổi với những ông thánh mất dạy. Ai hiểu nổi tôi? Chỉ có quỷ ma mới hiểu được tôi. Lòng tôi phong kín như một bày hoa trắng chưa nở trong rừng sương. Tôi lãng mạn như một buổi chiều không tới, như một chuyến tàu trễ hẹn vì mùa xuân đến sớm và tung ra muôn ngàn bụi hoa non trên đường rầy…

Một danh từ ám ảnh tôi ngày hôm nay là danh từ Hán Việt “nguyên khí”. Đánh mất nguyên khí là sự nản lòng của đời người: nuôi dưỡng nguyên khí là để ý thường xuyên hơi thở của mình. Người ta chỉ chán, bỏ cuộc, thiếu can đảm bạo dạn lúc nguyên khí bị đánh mất đi. Sứ mệnh tối trọng bây giờ là phải làm sống lại những danh từ bị bỏ quên trong ngôn ngữ: giữ nguyên khí, nuôi dưỡng nguyên khí cho ngôn ngữ. Tiến một bước tréo nữa là giữ nguyên khí cho chính danh từ nguyên khí.

Tôi phải giết chết tôi, đập nát bản ngã nhỏ hẹp, vươn lên đám chim ưng trên cao kia. Chịu đựng, chịu đựng cho tàn lửa, rồi phá vỡ sự chịu đựng, ca hát trên những buổi chiều tắt gió. Ru lên những lá chớm trên mái nhà thuở bé nhỏ. Động mình kêu tiếng thở xanh xao. Ô hay, nước mặt đã cạn. Con sông trước mắt tôi không còn chảy, tiếng bước chân đi trên không khí, tiếng hè phố chiều thứ bảy. Con người tìm giải trí tiêu khiển để quên rằng mình chỉ sống một lần, chỉ yêu một lần, chỉ nhìn thấy một lần, chỉ nghe tiếng kim khí va chạm một lần thôi. Tư tưởng, chỉ một tư tưởng thoáng hiện trong đầu là một vũ trụ xa lìa chìm đắm. Hồi sinh lại tư tưởng. Giữ nguyên khí cho tư tưởng.

Mỗi ngày tôi thức dậy trước bính minh; tôi muốn túm lấy cổ mặt trời. Tôi phải thức trước mặt trời, không thì mặt trời sẽ chụp lấy đầu tôi và khiến tôi điên đảo uất nghẹn u tối trọn ngày. Ngày nào tôi cảm thấy yêu đời thực sự đều là những ngày tôi đã thức dậy trước bình minh. Trời màu xanh huyền huyền, gió bay quá nhẹ, gà gáy quá thanh, tiếng thành phố nhóm dậy như một bầy hoa hé mở từng khóm trong khu rừng xao xác lá đông. Nguyên khí chỉ xuất hiện trọn vẹn từ 1 giờ khuya đến lúc bình minh chuyển mình. Hôm nay, tôi yêu đời lại như xưa, tiếng chuông nhà thờ đổ dồn xao động những đường phố ướt nước mưa. Tiếng một đứa trẻ khóc sáng. Tiếng động của những năm trôi qua trở về bóp nhói tim tôi.

Tôi không thể sống nổi với bất cứ những người nào tôi đã quen biết. Sống với bất cứ ai, tôi cũng thấy hết, đâm thủng vào những tâm tư thầm kín của họ: Nỗi đau đớn của đời tôi là đã nhìn thấy, nhìn, nhìn thấy quá sâu vào những ý nghĩ của con người. Tôi có thể đọc được tất cả những gì đã xẩy ra và sẽ xẩy ra trong một lời nói vô nghĩa, một cử chỉ nào đó, một bóng chờn vờn vô hình nào đó, trên nét mặt, trong giọng nói, trên trán, trong con ngươi mắt, trên hé môi, trong cổ họng, trên sóng mũi, trong hai lỗ mũi, trên dáng đi, trong muời ngón tay thừa thãi.

Dù biết thế, tôi vẫn phải yêu đời sống và lại càng yêu nó thập bội; nói tóm lại, vì biết thế, tôi phải thức dậy trước bình minh.

A, a, tôi đã thấy. Mặt trời chiếu cao và ôm ghì đôi chân của tôi, tôi bước qua bước lại trên ban công, tôi đi qua đi lại, bước chân tôi vụt mạnh từ trái qua mặt, bước chân tôi đi vụt qua vụt lại như trái tim đồng hồ lớn treo trong một ngôi nhà cổ ở nghĩa địa. Tôi bước qua lại trên ban công và tư tưởng tôi vút qua vút lại như con thuỷ triều ở biển rộng. A, ồ, tôi đã thấy, đã nhìn thấy rồi. Mặt trời không bao giờ có thực; tôi muốn hét lên rằng Mặt trời không bao giờ có thực, mặc dù mặt trời đang chiếu rực ngời trên đầu tôi; Mặt trời không bao giờ có thực. Từ lâu tôi đã đau khổ quằn quại, tôi đã tê liệt thần trí, vì nghĩ rằng mặt trời vẫn mọc lên đầu mình. Tôi đã chiến đấu với mặt trời, đã để sự hiện diện của mặt trời đè nặng trên đời sống thường nhật. Tôi đã khám phá ra một sự bí mật lớn nhất của vũ trụ: Mặt trời không bao giờ có thực, mặt trời không bao giờ có thực.

Các ngài có thể lấy khoa học và cơ khí tối tân nhứt để chứng tỏ rằng mặt trời có thực. Tôi vẫn tru lên rằng mặt trời không bao giờ có thực! Tôi sống và chết với những gì tôi đã khám phá ngày hôm nay.

Ngày hôm nay là ngày 30, ngày cuối tháng, tôi đã đánh mất tôi bao lâu rồi? Tôi đã quên hết rồi. Bắt đầu từ giờ phút này; tôi nguyện ở lì luôn trong phòng, không đi xuống lầu, dù với bất cứ lý do nào, không nói chuyện, không mở cửa, không tiếp đón ai cả. Tôi ngồi suốt ngày trong phòng, viết suốt ngày, viết suốt đêm, viết suốt tuần, viết đang lúc ngủ, viết lúc thức, viết lúc thở. Đóng kín cửa lại, không mở cửa sổ, giết hết tất cả sự thực, tạo ra một vũ trụ mộng mị và chết lì lợm luôn trong cơn mộng huyền bất tận. Tình yêu hiện nguyên hình hôm nay. Trời, một đêm khuya lạnh lẽo đi suốt bao nhiêu cây số bên dòng sông Marne. Tại sao tôi còn sống đến ngày hôm nay?
Hãy coi mình là kẻ bị bệnh hủi, bị bệnh lao, bị bệnh tim, bị bệnh cancer; hãy coi mình như là đã bị tàn tật, hai chân bị bại, tê liệt, bị cắt đứt, hai tay đã bị đứt rồi, mắt đã mù, tai đã điếc, mũi đã tịt, lưỡi đắng, ý thức mù mịt; hãy coi mình như là kẻ bị tù, bị đầy ở Tây Bá Lợi Á, một kẻ bị trung thân lưu đày, một kẻ tử tội sắp bị đem ra hành hình, một kẻ bị khoét mù đôi mắt và tay chân bị còng và bị nhốt trong xà lim hôi thối, nóng nực.

Mặc dù như trên, đồng thời hãy coi mình như là thần thánh, Phật, Chúa, Thượng Đế, kẻ lớn hơn Thượng đế và khai sinh ra Thượng đế.

Đồng thời, hãy coi mình là một co quái vật, một thằng điên, một kẻ bại dâm và bạo dâm, một con quỉ, một con kiến rất nhỏ.

Yêu đời, cười thầm lặng, hưởng nuốt từng giọt thời gian, từng giọt ý thức luân lưu tỉ tê trong đầu. Sống trọn vẹn mỗi đêm, mỗi ngày; sống mỗi một cảm giác, một ý tưởng một cách thơ mộng, một cách sầu mộng, một cách lãng mạn, một cách tuyệt vời. Thiên thai xuất hiện từng giây trong gian phòng đóng kín. Chỉ cần một ý tưởng nào đó, tôi cũng tạo được Thiên thai bất tuyệt trong gian phòng đóng kín này. Không sợ mất thiên thai, không giữ lấy lại những gì đang lướt qua. Những dòng nước chảy tỉ tê trong máng xối và đón nhận tất cả như trời cho nước để đất nhận, thở ra và thở vào, đi xuống và đi lên, một thời đau khổ và một thời Thiên thai. Con người chỉ mất lối Thiên thai khi con người không chịu mất Thiên thai.

Hồi sáng tới bây giờ tôi chưa gặp ai cả, tôi nhìn tờ lịch và thấy ngày cuối tháng, không ngày mai mới là ngày 31 tháng 8, tôi phải viết suốt ngày hôm nay, không mở cửa và không nói nhảm nhí. Tôi nằm trong màu xanh lá trái cây, màu lục, màu lá rừng xuân. Trước mắt tôi cũng là màu xanh lá cây. Có tiếng gõ cửa. Tôi lắng nghe và lãnh đạm. Có tiếng xoáy ổ khoá, một con ma hiu quạnh bước vào, một con ma hiền lành đang mỉm cười và khuyên tôi tiếp tục ngồi sáng tạo, sáng tác, khai tạo, khai phá, khám phá, dựng lên một vũ trụ mà chính tôi là kẻ được toàn quyền phá huỷ và được toàn quyền biến chuyển mình thành ra kẻ lệ thuộc cho nó.

Nước trong máng xối tuôn chảy rà rào, buổi chiều mưa vụt rơi và vụt hết đi trong nháy mắt. Tôi nằm lênh đênh trên giường, từng cuộn ý tưởng rối rít đan dệt trong đầu, tôi không thây mình là gì cả, chỉ có chữ tôi là một bến tàu để neo giữ lại một con thuyền đang vượt trùng khơi. Bước đi thật chậm giữa ánh sáng tốc hành của vũ trụ, mỗi bước đi là mục đích cuối cùng, mỗi bước đi là nơi đến tối hậu, bước đi này dẫn đến bước đi khác, bước đi không đưa mình về một phương hướng nào cả: vòng tròn là dấu hiệu của đời sống và sự chết: vòng tròn là chân lý: vòng tròn là nỗi thất bại tuyệt diệu của mặt trời.

Sợ chết và thích sống, đó là dấu hiệu của người tầm thường.

Sợ sống và thích chết, đó là dấu hiệu của người bần tiện.

Không sợ chết và không thích sống, đó là dấu hiệu của người yếu đuối.

Không sợ chết và không thích sống, đó là dấu hiệu của người ngu xuẩn.

Biết sống và biết chết: dấu hiệu của kẻ khờ dại.

Không biết sống và không viết chết: dấu hiệu của kẻ đần độn.

Sống và chết: dấu hiệu của kẻ bệnh hoạn.

Không sống và không chết: dấu hiệu của kẻ ích kỷ.
Sống trong chết và chết trong sống: văn chương phù phiếm dùng để trang hoàng hoa mỹ cho sự trống rỗng của tư tưởng.


LXXXI.

Tôi khinh bỉ mùa thu trên tóc em.
Những con ngựa già chạy đuổi bóng trăng non
Tôi khinh bỉ tiếng gà gáy trọn đêm thâu
Những bóng ma đen trở về mua mộng ảo
Đường lên mặt đá hoa cương nổi loạn.
Biển nổi cù lao trên trời ly hương
Những con rắn già nằm ngủ mười lăm thế kỷ.
Hạnh phúc để trên khoé mắt bé thơ mùa tuyết chảy
Mây đông đùn khói cá chết trên trời
Tóc Quế Hương xõa xuống nhú đồi Place de la Contrescarpe
Những con đường lên, những con đường xuống
Tôi bước theo Phương trên đường lên dốc ngược
Phương xõa tóc dài phủ đá sông sâu
Xóm chợ Mouffetard Phương bước nghiêng đường dốc
Và hát rất nhỏ
Moi jie construis
Les marionettes
Avec… de la ficelle et du papier…
Tôi hát theo rất lớn
Cơn gió heo may dâm loạn
Tôi hát theo luống cày lên hoa
Tóc Phương bay lâu đài yêu ma
Những chiếc lá marronniers
Những đám mây non của trời tháng tư

Đầu tháng tư

Tôi hát theo lâu đài huyễn mộng

Tiếng xe điện hầm cuối phố Jussieu thét mòn lòng đất Paris

Như tiếng hát của Phương khoét nhói đời tôi những đêm trắng bạch, những đêm Paris mỏi mòn thuốc lá, những đêm cà phê huyền chảy mướt tóc Phương trên chuyện tình tưởng tượng và chỉ là tưởng tượng

Những đêm nín thở

Những đêm mưa tháng tư tưới trên cỏ măng mọc mướt thân thể của một người

Mưa phùn tháng tư tưới trên những nhú hoa linh lan

Những nhú hoa muguets trắng bạch

Bóng mặt trời trong con ngươi của mắt Phương

Bóng mặt đường trên những trang giấy tôi mang từ Greenwich Village đem về cho Phương bôi đen những ô nhật ký màu xám

Moi
Je construis
Les marionettes
Avec de la ficelle
Et du papier…


LXXXII.

Sự thành thực không thể có được trong đời này; mâu thuẫn: những gì có tên thì mới có được. Sự thể và toàn thể xuất hiện trong toàn thể ngữ vựng của loài người: một chữ được nói ra thì sự thể ra đời theo cùng lúc với chữ ấy. Sự thành thực, lòng chân thành thuộc vào một đời sống khác, đời sống của sự im lặng, không ngôn ngữ, chưa ai biết. Biết, nói, gọi, xuất hiện và thể hiện cùng đồng nghĩa với nhau. Tất cả những gì có thể đặt tên được, có thể nói lên lời, có thể biết được, đếu đồng nghĩa với nhau, dù hời hợt bên ngoài, ý nghĩa này chống nghịch với ý nghĩa kia. Nhưng sự chống đối này chỉ là hậu quả của bản chất đồng nghĩa của toàn thể.

Đoạn văn này quan trọng: tất cả tư tưởng của đời tôi xoay vào đó kể từ đây trở đi: bước đầu để tôi phá huỷ văn hóa văn minh nhân loại, bởi vì bi kịch đau đớn của đời tôi là từ lúc tôi tự gọi là “tôi” và từ lúc tôi biết mình có một tên.


LXXXIII.

Muốn làm vui lòng người này hoặc người kia: dâu hiệu của cơn yếu đuối xa lầy của tâm thức

Muốn gây hấn người này hoặc người kia: dấu hiệu của sự tẻ nhạt trong tâm thức và muốn chạy trốn hố thẳm trống rỗng của tâm hồn lạnh lẽo.

Lãnh đạm với người này hoặc người kia: dấu hiệu của hỏa ngục và thiên đàng.

Để ý tọc mạch về người này hoặc người kia: dấu hiệu của một người không dám đứng một chân què quặt trước mặt trời, mặc dù biết rằng mặt trời không có thực.

Tập sống với những gì mình không có, tập sống với những gì mình thiếu thốn và mất mát, tập sống với một vết đen bang quơ nào đó trên vách tường.

Ngó và nhìn thẳng vào một sự vật gì tầm thường nhất trong 1 giờ đồng hồ, trong 3-4 giờ, trong 24 giờ, trong 24 năm, trong 70 năm, trong 7000 năm.

Giết tất cả mọi sự tưởng tượng, mặc dù biết rằng sự giết ấy cũng là tưởng tượng nữa.

Con ngưởi là kẻ nô lệ của Ngôn Ngữ.