Phan Mộng Hoàn - Trâu xanh có cánh

Trâu xanh có cánh

Phan Mộng Hoàn

Cô gái nhỏ diện áo dài gấm hồng quần lụa trắng, chân mang hài lục có thêu cườm lấm tấm màu vàng anh. Mẹ sáng nay chải tóc cho con gái, trên đỉnh đầu cô nhỏ không còn xoắn kiểu bánh bèo nữa mà thay vào đó là chia hai mái tóc đen mượt và đánh thành hai con rít có thắt mỗi bên chân rít một cánh nơ hồng. Trông cô bé xinh xắn như con búp bê vẫn thấy chưng trong tủ kính tiệm Morin. Tết năm nay Mai Hồng đã 10 tuổi, nghỉ Tết dài ngày từ trường nội trú Sainte Marie trên Kim Long, me đón cô bé về nhà cho thỏa thuê vui thú với gia đình.

Đầu con hẽm gần sát nhà ba me và xóm Ao hồ, mới sáng tửng bưng đã mọc lên hai ba tụm “cờ bạc”. Bầy con nít xúm xít vòng trong vòng ngoài hưởng ứng mấy trò chơi ngày Tết. Nhất Lục và Bài Vụ. Bàn Bài vụ là nơi Mai Hồng chôn chân lâu nhất. Nhìn hai ngón tay lành nghề của chủ cái, nắm nhẹ đuôi tre của con vụ tám mặt. Cái khẽ xoắn hai ngón tay, vụ bung ra xoay tít, xoay hoài, mãi mới dừng lại nằm yên, phơi hình một con thú thắng.



Con vụ xinh xinh mang trên lưng bao nhiêu là con vật quen thấy hàng ngày, từ bao giờ đã được hoạ sĩ dân gian vẽ nên những hình tượng ngộ nghĩnh với bao nhiêu là màu sắc sặc sỡ. Chú heo đen tròn trĩnh trên lưng ẩn hiện vài nét trắng mỏng. Chàng ngựa đỏ chói ngẫng đầu tung vó. Bác trâu xanh ngơ ngác nhìn nghiêng. Bà voi trắng to lớn dềnh dàng. Thím tôm càng vễnh hàng râu. Cá thia lia mặc áo có vẫy bạc. Em ếch vàng da ửng sắc lục non, hai cẳng thì xoạc ra chựt nhảy. Ông rùa hiền lành ngái ngủ.

Mồng 3 Tết, trời Huế hửng nắng ấm áp. Cô gái nhỏ ý tứ xếp tà áo hồng, ngồi xuống kiên nhẫn xem người ta đánh bài vu. Cái là chị Bòn da đen nhẽm, vợ anh Bòn chạy xe kéo. Chị Bòn cười với cô bé, chị vốn là “máy giặt” của nhà ba me nó, nói em chơi đi, đừng có lo, nếu thua chị cũng chung cho em! Hôm trước Tết chi Bòn được me mừng tuổi nhiều thì phải. Cả năm trời chị lao động cực khổ, bệnh suyễn không rời làm khổ chị, lúc nào bé cũng nghe chi thở khò khè, nhưng miệng thì vẫn cười tươi dơ hàng nướu răng tím rịm vì ham nhai trầu. “Cái” Bòn đon đả chào mời khách đánh bài vụ. Lũ trẻ con đứa nào đứa nấy áo quần mới tinh sạch sẻ, rủ nhau sà xuống ngồi quanh trên mảnh chiếu nhỏ, ở giữa có bày tấm bìa cứng chia ô vẽ 8 con vật dễ thương.

Cô bé lăm lăm trong bàn tay tờ giấy bạc mới tinh, thầm hỏi, mình “đánh” con mô chừ hè? Hay là nuôi Trâu xanh? Còn nhớ như in, tối hôm qua, mồng hai Tết bàn Bài vụ trong nhà sôi nổi vì Trâu xanh. Dì Huyền Trâm bạn của me ghé đến chơi, đã nhất định nuôi duy nhất Trâu xanh. Dì có khuôn mặt trái soan, làn da trắng điểm phấn hồng trông xinh đẹp ghê. Nhưng lúc ấy, nhìn vào đôi mắt long lanh sắc như dao cau của dì, Mai Hồng thấy sợ quá. Bà nhất quyết ăn thua với chủ cái, là ba của cô bé. Thoạt tiên người đặt tiền đông đảo. Trên tám ô che kín những tờ giấy bạc. Bầy con nít chen chân lo le đánh cò con, người lớn ra tiền lớn. Chừng nửa giờ thì bàn bài vụ chỉ còn đáng kể giữa dì Trâm và chủ cái. Con trâu xanh thỉnh thoảng ló đầu ra rồi mất dạng, nhường chỗ cho tôm, cá, heo, ngựa…Nhưng từ đầu cho đến cuối, luôn luôn Trâu xanh được dì Trâm chiếu cố. Luật của bài vụ là Con đặt 1, Cái phải chung 7. Thường làm chủ cái bao giờ cũng vơ nhiều tiền. Mặc dù nếu con thắng cái phải chung gấp 7 lần lên. Đếm bàn bài vụ thấy có đến 8 cửa và trúng chỉ 1 cửa. Lấy 7 chỗ con bạc thua chung cho 1 chỗ trúng. Tuy nhiên người chơi càng đông chủ cái mới lời to. Đằng này dì Trâm đánh bạc kiểu liều mạng. Dì đặt 1 đồng, trâu xanh không ra. Thua, dì đặt 2 đồng, thua nữa dì đặt 3 đồng. Liên tiếp bốn năm lần trâu xanh đều biến dạng, dì Trâm vẫn tiếp tục chồng gấp 4, 5 lần lên ô Trâu xanh. “Cái” Ba hí hửng lùa tiền mệt nghỉ, me ngồi bên cạnh dì Trâm không biết bênh Cái hay bênh bạn. Dì Trâm thua xiểng liểng như thế đến hơn mươi lần mà Trâu xanh cứ lười biếng, im lìm ngủ. Mai Hồng xanh mặt dòm dì, nghĩ thầm “dì hết tiền mình hết được lìxì!” Hồi nãy dì xoa tóc nó, nói “chơi bạc xong dì sẽ cho bé tiền mai ra xóm đánh bài vụ nghe!” Rứa mà chừ cứ kiểu ni là dì Trâm toi mạng mất.

Cuối cùng lần vụ thứ 13, lúc nghiêng vai nhẹ tay mở cái tô úp con vụ hung hăng đã 12 lần khiến cho trâu xanh chết đứng, Cái hô: trâu xanh! Ngay lập tức Bé thấy ba tái mặt vì ở cửa Trâu xanh chồng cao ngất 13 đồng bạc! Bao nhiêu tiền lùa được mai chừ Cái phải lấy ra đếm chung đủ cho Con 13 lần 7! Bây giờ Con cười tươi như hoa xuân. Dì Trâm vươn vai đừng dậy, kêu lớn giọng, Trời trời mô rồi đấm lưng cho dì coi! Bé từ lâu được dì Trâm đặt tên là con “trời trời”, nó không hiểu vì sao mình bị mang tên như thế? Rồi dì dúi cho con cháu nhỏ tờ giấy bạc vẽ hình cô gái quê gánh luá. Mai Hồng theo lệnh chủ nhân Trâu xanh ôm hôn lên má dì Trâm. Nó len lén nhìn qua chủ bài vụ, thấy mặt ba chảy dài rất tội nghiệp.

Lúc này “cái” Bòn đang cười toe toét, tay chị mau lẹ vơ bạc. Cô bé quan sát lâu để ý thấy các mặt con vụ thay nhau xuất hiện, không có con mô hiện ra hoài. Cho nên nó không dám bắt chước kiểu nuôi miết một con như dì Trâm. Nhưng rồi tay Mai Hồng tự nhiên đặt tiền vào ô Trâu xanh, chị Bòn hô, cất tay! Bọn con nít im thin thít chờ đợi. Con vụ xoay tưng bừng trong dĩa được che kín, rồi cái mở nắp ra, cô nhỏ hét to: trâu xanh. Cái vui vẻ chung cho nó 7 đồng bạc nhàu nát. Lần thắng này chỉ mỗi mình nó. Mai Hồng dúi 6 đồng bạc ăn được vào chiếc ví nhỏ may bằng vải thêu hoa đeo bên cánh tay. Lần tiếp theo, nó nghỉ chơi, Heo đen chào đời. Lần kế nữa đến phiên ngựa đỏ. Cô nhỏ vẫn không đánh. Chị Bòn nhìn nó cười khuyến khích. Mai Hồng lại đặt Trâu xanh- và nó lai trúng, lại ăn 7 đồng. Cứ như thế cô gái nhỏ thủng thắng và chơi may rủi, khi chơi khi ngưng nhưng lạ chưa hể khi nào đặt tiền là quen thói đặt cửa con trâu xanh nhếch mõm cười. Cô bé lại ăn!

Buổi sáng mồng ba Tết trôi qua thiệt nhanh. Nắng chói chang chiếu lòa cảnh vật. Con đường Thượng Tứ người lui kẻ tới áo quần xênh xang. Họ rủ rê nhau vô ra thành nội thăm chúc Tết bà con xa gần. Cô gái nhỏ chợt nghe tiếng me gọi với ra từ cửa nhà mình, Mai Hồng mau vào nhà ăn bánh tt chiên rồi sửa soạn lên quê thăm nội! Nó ngồi lì ngoài sân chơi và xem bài vụ đã vài tiếng đồng hồ, lâu lâu liếc chừng chiếc túi vải căng phồng bạc ấp ủ trong lòng. Cô bé đứng vươn vai đứng dậy, khơng chào bạn bè mới quen ở xóm Ao hồ. Thằng Gió con Mưa, hai anh em thằng Đen thằng Trắng, cặp chị em sinh đôi Mai- Mót…đứa nào cũng có vẻ tiếc rẻ vì phải chia tay cô bạn xóm ngoài nhu mì dễ thương mà ngày thường chúng thấy sao mà xa lạ khó ưa. Mai Hồng vẫy tay chào từ giã Cái Bòn. Nó đi tung tăn, tay đánh đàng xa ra bộ hân hoan. Chiếc túi vải hoa có quai xách bằng giải lụa, bây giờ cầm trên tay cô bé đong đưa theo bước chân chim sẻ. Lòng nó phơi phơí vui. Buổi sáng đầu xuân mỉm cười trong gió nhẹ từ sông Hương thổi dạt dào lên phố xá làm cho không khí mát lạnh.

Mai Hồng chào cả nhà đang tụ tập chuyện vãn nơi phòng khách. Dì Trâm chưa về nhà dì dưới phố Trần Hưng Đạo, dì vẫn còn ngồi nhỏ nhẻ cắn hạt dưa lách tách, làm đỏ thắm mấy ngón tay thanh tú của bà. Dì chúm chím cười hỏi, Trâu xanh thắng hay thua rứa trời trời? Nó đưa cao túi vải khoe cả nhà. Ba với lấy chiếc ví hoa của cô gái nhỏ, để ba đếm tiền cho em* nghe ! Nó cười tươi đôi mắt đen sáng long lanh chờ lời khen của mọi người.

Ba chỉ tròn mắt nhìn Mai Hồng không nói chi. Ba chuyền túi vải hoa xinh xinh cho me. Chiếc ví xẹp lép. Me hỏi nhẹ, tiền lì xì mới ba me mừng tuổi con mô rồi ? Cô nhỏ ngơ ngác dòm quanh, uà tới me lấy lại chiếc ví đầy nhóc bạc nhờ quà của trâu xanh. Nó mở rộng túi, trong đó chỉ còn lẻ loi mấy tờ bạc nhàu nát nhưng xấp tiền mới tinh khôi ba me mừng tuổi hôm mồng một Tết đã không cánh bay mất tăm dạng. Cũng thế, những đồng bạc Trâu xanh thắng cuộc không còn đâu nữa. Tự nhiên nước mắt tươm ra chảy đầy hai ma bầu bỉnh. Mai Hồng buồn ghê lắm, nó lủi thủi đi lên lầu, vất túi vải thêu hoa hồng vào xó phòng ngủ rồi bò lên giường lớn của ba me nằm, tức tưởi mãi và con trời trời ngủ khoèo từ lúc nào.

Xuân Kỷ Sữu 2009. Nhớ tuổi thơ