Khánh Ly: tiếng hát tâm thức Việt Nam

 

 March 31, 2013 

 

Bùi Văn Phú

Khi đất nước tôi không còn chiến tranh…

Trong một lần về Việt Nam cách đây 13 năm, Khánh Ly có bước lên sân khấu ở một phòng trà tại Sài Gòn hát vài ca khúc quen thuộc của Trịnh Công Sơn, theo lời yêu cầu của khách có mặt hôm đó. Không qua mắt được công an nên chị đã được mời lên làm việc, hỏi chuyện có được giấy phép chưa mà hát.
Tháng Chín năm ngoái, báo chí trong nước đồng loạt đưa tin Khánh Ly đã có giấy phép để chính thức về Việt Nam biểu diễn. Nhưng chị không về.
Sự kiện Khánh Ly có sẽ về nước hát hay không lại không thuần túy mang tính văn nghệ như nhiều ca sĩ khác.
Khánh Ly về không phải là để được hát trên quê hương mà để “hát cho quê hương” đúng với tiếng hát đã gắn liền với nhạc Trịnh, không bằng tình ca, mà qua những “Ca khúc Da vàng” trong các băng nhạc “Hát cho quê hương Việt Nam” đã từng làm rung động lòng người và được thế giới biết đến.
Khánh Ly và nhạc sĩ Trịnh Công Sơn trở thành đôi nghệ sĩ không thể tách rời nhau từ khi hai người bước vào sân cỏ quán Văn, tụ điểm của sinh hoạt văn nghệ sinh viên vào cuối thập niên 1960. Ở đó những ca khúc da vàng về thân phận quê hương, nỗi đau chiến tranh và mong ước hòa bình được cất tiếng hát lên lần đầu.
Neil L. Jamieson trong tác phẩm “Understanding Vietnam” (University of California Press, 1993) khi nhắc đến nhạc Trịnh đã trích dẫn ba bài hát: “Ta phải thấy mặt trời”, “Chính chúng ta phải nói” và “Những ai còn là Việt Nam” với ca từ phản ánh cuộc nội chiến giữa hai miền:
Hãy mở mắt ra nhìn quanh đây
Những ai còn là Việt Nam triệu người đã chết
Hãy mở mắt ra lật xác quân thù
Mặt người Việt Nam trên đó
Đi trên những xác người
Bao năm thắng những ai…

Tưởng nhớ 12 năm ngày mất Trịnh Công Sơn

“Đất khổ” là một phim của đạo diễn Hà Thúc Cần, thực hiện trong những năm đầu thập niên 1970 và không được phép phổ biến tại miền Nam thời bấy giờ. Tác phẩm điện ảnh này phản ánh con người Trịnh Công Sơn, vì nhạc sĩ đóng vai chính trong bối cảnh của gia đình, trên quê hương chiến tranh và với người thân mang những lý tưởng khác nhau.
Lồng trong phim cũng là những ca khúc da vàng. “Em đi trong chiều” mang hình ảnh buồn của một thiếu nữ nhận tin chồng chết ngoài chiến trường:

Em đi qua cầu có gió bay theo
Thổi bùng khăn tang trắng giữa khung chiều
Em đi qua cầu có lá xôn xao
Một giòng sông sâu chở hồn thương đau.
Giữa cảnh tang tóc, đổ nát do chiến tranh kéo dài, qua phim này nhạc Trịnh đã như một lời nói thay cho thế hệ với những ước mơ hoà bình của “Tôi sẽ đi thăm” do chính nhạc sĩ hát hay những mong ước của tuổi trẻ trong việc xây dựng quê hương thể hiện qua ca từ “Dựng lại người dựng lại nhà”:
Ta cùng lên đường đi xây lại tình thương
Lòng mẹ ta xưa kia bao la như Thái Bình Dương
Những đứa con lạc dòng mừng hôm nay xóa hết căm hờn
Mượn phù sa đắp trên điêu tàn lòng nhân ái lên nụ hồng.
Năm 2002, đài truyền hình PBS ở Mỹ chiếu bộ phim “Vietnam Passage” với cuộc sống của sáu người Việt sau khi chiến tranh chấm dứt vào tháng 4-1975, trong đó có Trịnh. Người dẫn chương trình, phóng viên David Lamb của báo Los Angeles Times, kể lại chuyện nhạc Trịnh bị cả hai miền Nam, Bắc cấm; chuyện sau năm 1975 nhạc sĩ phải đi nông trường lao động. Trong phim, Trịnh Công Sơn xuất hiện bên cạnh Hồng Nhung với bài hát “Huyền thoại Mẹ” và khi đó nhạc sĩ chỉ còn viết những ca khúc ca ngợi tình yêu.
Ca khúc da vàng của Trịnh Công Sơn đã là đề tài nghiên cứu ở Nhật, Pháp, Hoa Kỳ.
Giáo sư John C. Schafer của California State University, Humboldt trong tác phẩm “Trịnh Công Sơn Bob Dylan như trăng và nguyệt?” (Cao Thị Như Quỳnh dịch, Nxb Trẻ 2012) đã soi rọi và đối chiếu quan niệm phản chiến giữa hai nhạc sĩ sống cùng thời đại, bị ảnh hưởng bởi cùng một cuộc chiến. Tác giả phân tích ca từ trong “Ngày dài trên quê hương”, “Huế Sài Gòn Hà Nội”, “Một buổi sáng mùa xuân”, “Dựng lại người dựng lại nhà”, “Gia tài của Mẹ”.

Khánh Ly hát ở San Jose, 4-2012

Khi nhắc đến ca khúc da vàng của Trịnh thì không thể tách rời Khánh Ly vì tiếng hát của chị đã chuyên chở những nỗi đau và ước mơ đến với người nghe. Vì thế, Khánh Ly về Việt Nam mà chị không thể hát những lời ca đã một thời gắn liền chị với Trịnh Công Sơn, với thân phận quê hương, thì đó không còn là Khánh Ly của Việt Nam đã được người Việt và thế giới biết đến.
Nhạc Trịnh có hai bản đồng ca một thời vang vang khắp miền Nam, từ sân trường đại học, quán cà phê cho đến thôn làng xa xôi.
Ngày chiến tranh chấm dứt, Trịnh Công Sơn để lại dấu ấn qua ca khúc “Nối vòng tay lớn” trên đài phát thanh Sài Gòn trưa ngày 30-4-1975 bằng chính giọng hát của mình:
Rừng núi giang tay nối lại biển xa
Ta đi vòng tay lớn mãi để nối sơn hà
Mặt đất bao la anh em ta về
Gặp nhau mừng như bão cát
Quay cuồng trời rộng
Bàn tay ta nắm nối liền một vòng Việt Nam.
Ca từ đó vẫn vang vang trong lòng người Việt. Nhưng nhiều ca khúc da vàng khác nay vẫn còn bị cấm, trong đó có “Gia tài của Mẹ”. Đây cũng là bài đồng dao đã được rất nhiều người miền Nam biết đến.
Một ngàn năm nô lệ giặc tầu
Một trăm năm đô hộ giặc tây
Hai mươi năm nội chiến từng ngày
Gia tài của mẹ để lại cho con
Gia tài của mẹ là nước Việt buồn
Dạy cho con tiếng nói thật thà
Mẹ mong con chớ quên mầu da
Con chớ quên mầu da nước Việt xưa
Mẹ mong con mau bước về nhà
Mẹ mong con lũ con đường xa
Ôi lũ con cùng cha quên hận thù.
Ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh trong lúc đang cùng gia đình chuẩn bị cho đêm nhạc tưởng nhớ năm thứ 12 ngày mất Trịnh Công Sơn, dự kiến diễn ra chiều Chủ nhật 31-3 tại Hồ Bán nguyệt trong khu Phú Mỹ Hưng, đã chia sẻ thông tin cho bạn bè về một số ca khúc da vàng mới được nhà nước cho phép phổ biến cùng với cảm nhận riêng của chị về dòng nhạc của anh mình: “Bây giờ ở Việt Nam, nhiều người nhìn lại những ‘Ca khúc Da vàng’ và đặt trong bối cảnh tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông cùng những việc khác… Nhiều người nghĩ anh Sơn là ‘một nhà tiên tri’ hoặc nói theo Giáo sư Tương Lai đó là những ‘dự cảm thiên tài’.”

Hát cho quê hương Việt Nam: Ca khúc Da vàng

Sau bao năm mơ ước, đất nước đã hoà bình. Nhưng tại sao nhà nước nay vẫn cấm nhiều bài trong số khoảng 100 ca khúc da vàng của Trịnh Công Sơn?
Giáo sư Cao Huy Thuần trong đêm nhạc tưởng nhớ 10 năm Trịnh Công Sơn ở Paris có nhận xét:
“Hòa bình là tình trạng ai ai cũng có thể nói lên được điều mình mơ ước… Ấy vậy mà hát Trịnh Công Sơn chỗ này chống, chỗ kia đối, chỗ nọ xì xào, da vàng da đỏ. Hòa bình chỗ nào? Chiến tranh chấm dứt rồi. Điều đó không có nghĩa rằng hòa bình không còn là giấc mơ.”
Trong hiện tình quê nhà, Khánh Ly trở về mà không hát ca khúc da vàng, không cất tiếng với “Gia tài của mẹ” thì đó không phải là Khánh Ly được người Việt và thế giới biết đến. Vì chị đã là tiếng hát tâm thức của Việt Nam.
Khi đó nhạc sĩ Trịnh Công Sơn ở cõi vô thường không biết có mỉm cười được không?

---------------------------------------
Source   : Blog  Buivanphu
[Bài đã đăng trên BBCVietnamese.com 29.03.2013 và Vietbao.com ngày 30.03.2013]

Lời Người trên cây thập tự

Hỡi các ngươi 

( loài người trên trái đất ) 

Ta đem tự do đến cho kẻ  khó

Ta đem tình yêu đến cho kẻ bị nguyền rủa

Ta đem ánh sáng thắp lên trên trái đất tối tăm này

Ánh sáng thắp lên từ Tình yêu 

Ánh sáng thắp lên từ  trái tim

Ánh sáng thắp nên từ Đức tin 

Ánh sáng thắp lên tự sự trông cậy

Ta đem sự sống lại cho người đã chết

Ta rửa và lau khô vết thương của con người

Ta vực dậy  những kẻ hèn mọn, tội lỗi

Những  nô lệ

Kẻ bị áp bức
 

Đứng dậy làm người tự do

Dưới ánh mặt trời

Hãy yêu thương nhau  !

Hãy yêu thương anh em mình  ! 

và yêu thương cả kẻ thù mình  !

Ta chỉ mang đến điều tốt đẹp cho con  người

Cớ sao các ngươi bắt bớ ,đóng đinh ta trên thập tự giá?

(  Chúa ôi !
đã mấy ngàn năm qua 
Loài người vẫn vậy
Mê muội   -  Tàn ác -  Phản trắc 
Mê muội   tối tăm như bóng đêm
tàn ác với đồng loại hơn cả loài dã thú
và mang lòng phản trắc
Lũ  chúng ,   bọn cầm quyền  
Những kẻ độc tài 
Bọn  giả hình
Dùng ngụy ngữ ve vãn  nhân dân mình
Đẩy họ vào đêm tối
tù đày , áp bức
Rồi bán đứng họ 
Cho quỷ sứ  )

-------------------------------------
tranhodung .washington . usa. Mùa Phục Sinh 2013

SUỐI NGUỒN

               

SUỐI NGUỒN
                          
                     Trần Hồ Dũng
 
                                              Tặng  LHTT


ta mãi đợi nơi bến sông ngày ấy

bóng hình em và tiếng bước chân về

nhìn sương khói mênh mông lòng chợt buốt

một linh hồn ngơ ngác ngóng trông ai


nghe lau lách kể chuyện tình ngày cũ

thuở bên nhau thề thốt chuyện ban đầu

mây vẫn trắng trên nẻo đời phiêu bạt

mộng  giang hồ tan tác bụi tro bay


chiều đã xuống , nắng vàng đau gầy úa

một mình ta ngồi đợi tháng ngày qua

nhìn con nước xuôi theo dòng hối hả

bến bờ xa hiu hắt đợi mưa ngàn


nào ai biết dòng sông ra biển rộng

có bao giờ quay lại suối nguồn xưa ?

khung trời cũ còn nguyên màu hẹn ước

có ai về nghe kể chuyện nguyên sơ

tranhodung.saigon. 1986

                                                          

NHẤT HẠNH - Nói Với Tuổi Hai Mươi (6)

Thương yêu ( tiếp )

Tình yêu có nghĩa rộng cho nên bản chất của tình yêu không thuần nhất. Tình yêu của con cái đối với cha mẹ chẳng hạn, lúc đã khôn lớn, không thể giống hắn như khi còn ấu thơ. Tôi muốn đàm luận đến tình yêu nam nữ ở đây nhưng tôi ngại em sẽ cho rằng tôi không có thẩm quyền bàn về nó.

Tôi không nhận rằng tôi có thẩm quyền, thực vậy, nhưng tôi nghĩ sẽ ít có ai tự cho là mình có đầy đủ thẩm quyền để nói về luyến ái. Tôi cho rằng  ở tuổi em vấn đề luyến ái là một vấn đề lớn có liên hệ tới những vấn đề lớn khác và tôi chắc rằng em cũng đã có quan niệm của em. Tôi chỉ muốn trao đổi với em một ít nhận xét và hiểu biết. Ở tuổi em tình yêu nam nữ là một tiếng gọi lớn có khi lấn át những tiếng gọi khác. Tôi nói lấn át chứ không nói tiêu diệt. Ở tuổi em, em thấy rõ ràng tiếng gọi luyến ái mạnh hơn tiếng gọi của tình yêu cha mẹ. Điều đó không hẳn đã là một sự bội bạc. Ở cái tuổi đó tình nặng hơn hiếu, bởi vì tình là tình mà hiếu chỉ là hiếu, nói khác hơn tình là một thứ tình mới mà hiếu là một thứ tình đã nhạt bớt chất tình và thêm vào chất bổn phận, ân nghĩa. Như tôi đã nói, tình yêu có tác dụng rất lớn có thể chữa lành cho em nhiều thương tích nặng nề và giúp em thực hiện được việc lớn nữa nếu em biết chuẩn bị đón chờ nó, biết cách nhận diện nó, đi đôi với nó, bảo vệ, nuôi dưỡng và hướng dẫn nó. Tôi nghĩ rằng vào tuổi hai mươi người ta có thể chưa có đủ chín chắn và khôn ngoan để nuôi dưỡng và bảo vệ tình yêu nhưng không phải vì thế mà em phải coi tình yêu như một điều cấm ky. Chắc chắn là em sẽ vấp váp, khổ đau; nhưng không sao, nếu em biết rút kinh nghiệm để học tập và xây dựng cho tình yêu.

Tôi cho rằng không có một thứ tình cảm nào mà không có liên hệ đến sinh lý, kể cầm lòng thương xót, kể cả tình mẹ thương con. Chúng ta sinh ra như một hợp thể ngũ quan, vậy những nhu yếu của chúng ta đã được viết sẵn trong bản chất của hợp thể ấy, trong đó có phần sinh lý. Một bà mẹ yêu con, không thể sung sướng được một cách hoàn toàn nếu không được ôm con vào lòng mỗi khi bà muốn. Thấy một đứa trẻ mũm mĩm và ngoan ngoãn, ta cũng ưa gọi nó lại gần, hoặc bế nó. Thấy một đứa bé ngỗ nghịch, dơ bẩn, hôi hám mắt mũi lèm nhèm, ta không có cái ước muốn đó. Ngũ uẩn ta ưa thích những gì ngọt ngào, êm dịu, tươi mát, đằm thắm, đẹp đẽ. Đó là những nhu yếu tương đối gần nhất. Khi nào trí tuệ và tình cảm ta có những nhu yếu khám phá và yêu thương cao cả, thì tiếng gọi của những nhu yếu ấy sẽ thắng tiếng gọi của những nhu yếu gần gũi kia, và ta sẽ chấp nhận sự mệt nhọc, lo âu chịu đựng. Tình yêu nam nữ khởi sự là một nhu yếu gần gũi nhất với hợp thể ngũ uẩn còn mang nặng tính chất hưởng thụ nhưng có thể vươn tới giai đoạn tình cảm và nhận thức rất xa để biến thành cao cả, bất chấp những nhu yếu ban đầu. ở giai đoạn này con người có thể khinh thường sự hưởng thụ và chấp nhận được sự hy sinh, cũng như trong tình yêu tổ quốc và tình yêu danh dự. Khởi đầu, nó là một đam mê có tính cách ngũ uẩn tổng quát: chúng ta ưa chuộng những màu sắc đường nét, những cái duyên, những tài ba, những đức hạnh. Và nằm dưới những ưa chuộng đó là nhu yếu tự nhiên của sự bảo tồn chủng loại. Vậy tình yêu nam nữ bắt gốc trước tiên từ những nhu yếu sinh lý căn bản, gửi những cái rễ lớn trong các môi trường nhu yếu thẩm mỹ, trí tuệ, lý tưởng, ý chí và đạo đức để trưởng thành lớn lao Tính chất của tình yêu sẽ tùy thuộc ở những chiếc rễ nằm trong các môi trường đó. Nếu chiếc rễ ở môi trường sinh lý là chiếc rễ thu hút nhiều chất dinh dưỡng nhất thì cây tình yêu sẽ nặng về sinh lý. Nếu chiếc rễ ở môi trường lý tưởng thu hút nhiều chất dinh dưỡng nhất thì cây tình yêu sẽ nặng về lý tưởng v.v.. Không có trường hợp nào giống trường hợp nào. Chỉ có một vấn đề quan trọng? Tình yêu phải thực là một nhu yếu, Nghĩa là một  nhu yếu nhắm tới sự xây đắp bảo vệ và mỹ hóa cho sự sống. Một đam mê làm xáo trộn sự sống, tàn phá sứckhỏe, tàn phá trí tuệ, tàn phá lý tưởng thì không phải thực sự là một nhu yếu của sự sống mà là một sức phá hoại. Đó là nguyên tắc phải theo. Nếu tình yêu mà mang dáng dấp của đau ốm, của u sầu, của sự chết thì đó là triệu chứng của một sức phá đổ. Như tình yêu mà khiến cho ta yêu đời, hăng hái, can đảm, cường tráng, biết hy sinh, thì đó là sự có mặt của sự xây dựng. Em hãy theo tiêu chuẩn đó để chuẩn bị, để nhận diện, đế đối phó, để bồi đắp, yếu tố lý trí có mặt trong tình yêu bởi vì một tình yêu đích thực là một tình yêu gói trọn bản thể em- nghĩa là khi yêu, em đem hết con người của em để đáp lại tiếng gọi của tình yêu, và như thế sắc thân, cảm giác, suy tưởng, ý chí và nhận thức đều có mặt. Nói tóm lại tình yêu phải biểu lộ sự sống vươn lên. Tình yêu chống lại với sự chết, và mạnh hơn sự chết. Tình yêu có quá trình sinh trưởng và hoại diệt của nó nên cũng giống như một cái cây cần được vun bón, tưới tẩm, che chở. Sự khôn ngoan, bản lĩnh và ý thức ở đây rất là cần thiết. Nếu em vụng về thì em sẽ làm đổ vỡ lung tung và em sẽ kết luận rằng yêu là khổ.Thực ra yêu cũng là khổ đấy, nhưng mà hầu hết những cái khổ kia đều do em tạo ra chứ chúng không phải là những cái khổ tất yếu phải có trong bất cứ tình yêu nào. Yêu thương theo nghĩa rộng là không công nhận ranh giới của một cái bản ngã. Tất cả mọi hiện tượng, kể cả con người, đều chỉ là những trung tâm quy tụ của nhũng điều kiện.Ví dụ cái bàn. Cái bàn chứng minh bằng tự thân nó, nơi tự thân nó sự có mặt của gỗ, của cưa, của đinh, của búa, của thời gian, của không gian, của người thợ mộc v.v.. Ngoài những điều kiện đó thì không thể có cái mà ta gọi là bàn. Vậy cái bàn chỉ có thể là cái bàn trong liên hệ nhân duyên với vũ trụ, chứ không thể là một cái bản - ngã - không - liên - hệ - gì - hết với những cái khác. Ý tưởng về bản ngã và ranh giới về bản ngã là nguyên do của sự cô đơn trống trải. Bằng con đường khám phá hoặc bằng con đường thương yêu, ta phá vỡ ý tưởng đó để thể nhập vào vũ trụ trong tương quan tồn tại của các hiện tượng trong nó. Vậy yêu thương, dù là chỉ yêu thương mới có một người, cũng là phá vỡ ranh giới tưởng tượng về một bản ngã để vươn tới nhận thức về sự tồn tại của một trong tất cả và của tất cả trong một. Do đó mà hôn nhân không phải là biện pháp thiết yếu để giải quyết tâm trạng cô đơn. Chỉ có tình yêu, bất cứ tình yêu nào, miễn là tình yêu lành mạnh, mới có thể giải quyết được cô đơn. Và cái cô đơn của con người chỉ có thể biến mất một cách tuyệt đối khi con người thấy mình sống trong hòa điệu lớn của vũ trụ, nghĩa là hiểu biết tất cả và thương yêu tất cả. Hôn nhân không có tình yêu, hoặc hôn nhân chấm dứt tình yêu thì chỉ là một hình phạt, chỉ là tăng thêm sự cô độc. Cho nên chinh phục một người để cùng đi đến hôn nhân, điều nầy rất gần với sự hùn vốn làm ăn, không khác gì đi quảng cáo để tìm người góp cổ phần. Tôi không chống đối gì sự làm đẹp và sự phô trương tài ba cốt để cho người kia say mê mình. Để chinh phục một người khiến cho người đó yêu mình, con trai cũng như con gái có ngàn vạn cách khác nhau, nhất là con gái, vì phái nữ đã được yểm trợ quá đầy đủ trong công tác này. Số lượng của những gian hàng cung cấp mọi thứ làm đẹp cho phụ nữ cũng đủ chứng minh cho điều đó. Tôi không chống đối bất cứ một phương tiện nào miễn là những phương tiện kia không làm tổn thương danh dự và nhân phẩm mình. Nhưng tôi nghĩ rằng những phương tiện ấy không đủ để nuôi dưỡng bảo vệ tình yêu. Như tất cả những cố gắng của em chỉ là để làm xong được giấy hôn thú thì tôi cho là bi thảm quá. Hôn nhân không giải quyết được nhiều chuyện đâu. Hôn nhân, trong trường hợp này, giết chết tình yêu hoặc ảo tưởng tình yêu. Người con gái có thể thấy nhược điểm hiếu sắc của người con trai, và có thể chịu theo thị hiếu thay đổi của người con trai bằng cách chải đầu ba kiểu trong một ngày và thay áo bốn lần trong một buổi chiều. Nhưng liệu em có làm như thế được cả đời không, và liệu em làm như thế có đủ không. Tôi không tin là đủ. Muốn có tình yêu đẹp đẽ và bền chặt những người yêu nhau phải biết xây đựng cho nhau. Nếu không, tình yêu sẽ được giới hạn lại trong sự ưa thích mới lạ về hình thức và trong hưởng thụ đổi chác. Từ điểm này, con người sẽ không vâng theo một quy luật nào nữa và xã hội sẽ rối loạn khi tình yêu được định nghĩa như sự đam mê sắc dục. Hiện tượng này sẽ phát hiện toàn diện khi tình yêu theo nghĩa đẹp nhất của nó vắng mặt hoàn toàn trong lĩnh vực con người. Có người sẽ nói “tôi không cần cái tình yêu hiểu theo nghĩa đẹp đó, tôi không theo một quy luật nào cả”. Thực ra, tôi cũng không viết những dòng này với mục đích bảo vệ một quy luật. Nhưng tôi nghĩ có hai điều cần được đàm luận. Điều thứ nhất là nhân danh sự sống tươi đẹp ta phải nhận thức rằng sự đam mê sắc dục không vâng theo một quy luật nào cả sẽ kéo theo sự ốm yếu và thấp kém của tinh thần lẫn thể xác. Điều thứ hai là sống trong xã hội không phải như sống một mình trong rừng sâu: ta phải vâng theo một số quy tắc nào đó để duy trì trật tự và hạnh phúc cho đa số. Vậy có thể có những quy luật khác nhau ở những thời gian và địa phương khác nhau. Tôi thấy cái lối viện ra những mệnh lệnh siêu hình để thay thế, hoặc ít ra là để ủng hộ, cho những quy luật xã hội, hiện thời không còn có hiệu lực nữa. Chi bằng chúng ta xét đoán bằng trí tuệ ta trên nguyên tắc bảo vệ sự sống, bảo vệ ý nghĩa cao đẹp của sự sống, hiện tại và tương lai. Có phải em đồng ý rằng chỉ có một tình yêu trong sáng và lành mạnh mới giúp được em sinh lực và ý chí đi tới không? Có phải em đồng ý rằng thiếu tình yêu chân chính thì sự vương vấn vào sắc dục chỉ đem lại buồn chán, nghi ngờ và lụn bại không?

Không ai cấm em, trong khi yêu, tạo dựng thần tượng. Em nói: đời nầy yêu thì yêu chứ thần tượng thì không. Tôi nghĩ không phải như vậy. Nếu không còn thần tượng thì không còn là yêu. Có lẽ tôi cổ hủ mất rồi, nhưng biết làm sao? Nếu em đồng ý rằng trong khi yêu ta không tránh khỏi sự tạo dựng thần tượng thì em nên bắt đầu tạo dựng ngay thực chất cho thần tượng ấy. Chỉ có một cách làm cho tình yêu bền vững mãi, đó là giữ cho người yêu mãi mãi là nguồn cần thiết và ngọt ngào của mình. Một mình người yêu của em làm việc ấy thì nặng quá: em phải giúp sức người yêu của em. Và phải giúp một cách thật tế nhị. Công việc này chỉ cần kiên nhẫn và sáng suốt là được; trong tình yêu, em rất dễ ảnh hưởng đến người em yêu. Tình yêu sẽ trợ lực em. Mãnh lực của tình yêu rất lớn lao. 

Trước hết, em nên hiểu rằng danh vọng, sắc đẹp và tài ba không thể bảo đảm được rằng đối tượng kia sẽ là nguồn cần thiết và ngọt ngào bất tuyệt của mình. Tìm ra được người thích hợp với em không phải là dễ dàng. Em phải biết nguyện vọng, sở thích, tính khí, kiến thức và lý tưởng của người đó, và xem những thứ đó có hợp với em không. Hợp không có nghĩa là giống mà chỉ có nghĩa là không xung khắc, là có thể bổ túc cho nhau. Những thứ đó sẽ là những mối dây liên lạc, hợp nhất, những chất liệu nuôi dưỡng tình yêu. Chính những đeo đuổi, những sở thích và những lo âu chung của hai người sau này sẽ là chất keo sơn gắn bó hai người với nhau, và gắn hai người với những người đồng tâm đồng điệu khác. Chính những thứ đó xua đuổi dần những bóng tối cô đơn vây phủ bản ngã. Lý tưởng chính nó là một thần tượng, do đó người yêu khôn ngoan bao giờ cũng đồng hóa hoặc liên hệ mình với lý tưởng của người mình yêu vì thế sẽ cũng bất diệt như thần tượng. Em sẽ không bao giờ mất người yêu nếu em sốt sắng với lý tưởng của người yêu. Có một người bạn trẻ bảo tôi, giọng đầy phẫn uất: tại sao tình yêu không thể tự nó là nó được mà phải nhờ đến những cái khác, như là ý tưởng, như là Thượng Đế...mới có thể tồn tại? Người bạn trẻ đã ghét cay ghét đắng câu nói của Saint Exupéry “yêu nhau không phải là nhìn nhau mà cùng nhìn vế một hướng”. Thực ra tôi không có nói gì giống Exupéry, tôi chỉ nói đến cách bảo vệ nuôi dưỡng tình yêu thôi, nhưng tôi cũng xin trả lời người bạn trẻ: không có cái gì có thể tự nó là nó được; cái gì cũng là hợp thể của nhân và duyên, nghĩa là của điều kiện. Cái này có nhờ cái kia có, cái này không thì cái kia không. Bản thân ta đã có thể tự nó là nó chưa, huống hồ tình yêu là một cái gì phát sinh từ bản thân ta. Không có cái gì có tự thể ; cái gì cũng phải nương trên những cái khác mới có thể có; cái gì cũng chỉ tồn tại trong liên hệ nhân duyên. Tình yêu cũng thế: anh có bổn phận nuôi dưỡng nó, nếu anh không muốn nó chết. Nếu Exupéry nói tình yêu nam nữ chỉ có thể tồn tại qua tình yêu đối với đấng Thượng Đế thì ông mục sư của André Gide trong cuốn La symphonie pastorale lại không nói ngược lại rằng «Lạy Chúa, đôi khi con có cảm tưởng rằng con cần tình yêu của nàng mới có thể yêu được Chúa” hay sao?

Nhất định là tình yêu phải nương vào những điều kiện khác mà hiện hữu.Ngày nào em không bồi đắp cho tình yêu thì ngày đó em làm cho tình yêu ngắn đi, yếu đi. Không phải leo lên chiếc xe đạp và đạp vài vòng thì chiếc xe có thể đi mãi như một chiếc xe gắn máy. Em phải tiếp tục đạp, dù là thong thả. Nếu em không đạp thì khi hết đà, chiếc xe sẽ ngã. Khi đó, tình yêu sẽ cạn như một dòng suối khô cạn và sự phụ bạc có thể là sẽ tới một cách tự nhiên, bởi vì em đã biết tình yêu là một nhu yếu.

Xã hội kết án nhưng xã hội không chịu xem xét những nguyên nhân nào đã đưa tới sự phụ bạc. Hậu quả là một cái gì phải đến sau nguyên nhân; hậu quả không đáng trách, chỉ có nguyên nhân là đáng trách.Tình yêu cũng như bất cứ một hiện tượng tâm lý nào khác, gồm có một chủ thể và một đối tượng. Luật yêu thương đòi hỏi chủ thể một khả năng yêu thương và ở đối tượng những điều kiện để đựợc yêu thương. Đối tượng không đáng yêu hoặc đáng yêu mà không tự bảo tồn được tính cách đáng yêu của mình, hoặc đáng yêu nhưng không chịu phát triển những tính cách đáng yêu của mình để đáp ứng với nhu cầu của chủ thể yêu thương thì đối tượng ằy sẽ tự mình rút lui ra khỏi giới hạn đối tượng và không thể đòi hỏi ở chủ thể một tính cách chung thủy. Lẽ giản dị là muốn được yêu thì phải đáng yêu. Tự hủy bỏ tính cách đáng yêu nơi mình đi tức là tự ý thôi không muốn được yêu thương nữa. Hơn thế, trong khi chủ thể thương yêu thăng hóa tiến bộ mà đối tượng không chịu cố gắng để cùng thăng hóa tiến bộ, nghĩa là để được đẹp thêm, sáng thêm thì chủ thể có thể bỏ xa đối tượng. Trong trường hợp này lỗi cũng tại đối tượng. Không thể đòi hỏi tính cách chung thủy của chủ thể. 

Như vậy trách nhiệm hoàn toàn nằm ở đối tượng sao? Không hẳn đâu em. Chủ thể cũng chịu chung một phần trách nhiệm. Yêu thương mà không hiểu được đối tượng thương yêu, không giúp được đối tượng thương yêu tự bảo tồn được tính cách đáng yêu không làm phát sinh được nơi đối tượng một sức mạnh đi tới để thêm đẹp, thêm sáng, để kịp thời lên cao một lần với mình thì chủ thể cũng có lỗi. Bởi vì thương yêu là chịu hết trách nhiệm về người mình yêu thương. Cái lỗi của chủ thể là thương yêu không đúng, không sáng, không đủ chân thành, không đủ mầu nhiệm, không đủ sức mạnh để bảo tồn, nuôi dưỡng và hướng dẫn đối tượng. Và đó chính là chỗ đáng trách của chủ thể. 

Nếu cả hai bên đều cố gắng bồi đắp tiến bộ theo luật đó thì thủy chung là một hoa trái đẹp tất nhiên phải có. Còn nếu một bên thiếu cố gắng - cũng có nghĩa là hai bên thiêu cố gắng - thì phụ bạc là điều có thể xảy ra. Cả hai bên đều đáng trách, tuy rằng một bên đáng trách nhiều hơn. Nếu em nắm được nguyên lý đó thì em không còn sợ hãi nữa. Không sợ hãi em, không sợ hãi ai. Không sợ hãi cuộc đời. Em có thể đánh bại được mọi đe dọa.

Tìm được một người mà em cót hể yêu với một tình yêu như thế, em nên biết rằng em đang sung sướng. Em hãy ý thức em đang ở vào một tuổi rất đẹp. Em đang được sống trong lòng tổ quốc có trời có mây, có chim cbướm, có sương mù buổi sớm, có sao trăng đầu hôm. Và em đang yêu, và đang được yêu. Với từng ấy điều kiện mà đâu phải chỉ từng ấy điều kiện- thì dù em đang có bao nhiêu vấn đề đi nữa em cũng là một người sung sướng thực sự rồi mà. Em nên nhắc em và nói cho người yêu của em biết là em đang sung sướng và may mắn hơn rất nhiều kẻ khác. Để em thận trọng đừng vụng dại làm đổ vỡ những gì quý báu em có trong tầm tay em. Thường thường khi mất đi một hạnh phúc người ta mới biết là hạnh phúc đó quý giá. Như hai con mắt chúng ta đây, có phải là lắm khi ta  quên rằng chúng quý giá vô cùng hay không. Tôi có nói với em rằng chỉ có người mất thị quan rồi mới thấy tất cả sự quý giá của đôi mắt. Vậy em đang sung sướng. Những hiện tượng hờn giận, ghen tuông chắc chắn sẽ xảy ra, làm sao tránh được. Tôi không khuyênrem tránh chúng một chút nào, bởi vìrnhững hiện tượng ấy chứng minh rằng em đang yêu, và người yêu của em cũng đang yêu em tha thiết. Hãy đón nhận những hờn giận ghen tuông ấy mà phần nhiều đều là do quá yêu và do vô minh nữa gây nên. Phần lớn đều xuất phát từ những nguyên nhân nhỏ như hạt cát, hoặc những nguyên nhân nhỏ hơn hạt cát nữa, như sự hiểu lầm vô cớ, bóng gió. Vậy hãy bình tĩnh đừng để cho chúng trở thành lớn hơn hạt cát. Sau những cái giận nho nhỏ ấy, các em lại càng thương yêu nhau hơn, càng quý chuộng nhau hơn không sao. Nhưng mà đừng vụng về đừng nên làm lớn chuyện những gì nhỏ như hạt cát. Cái khôn ngoan cần thiết nhất là ý thức về sự quý giá của hạnh phúc, của sự may mắn. Có sự khôn ngoan ấy rồi, em trở nên một người yêu chín chắn và tình yêu sẽ bền vững.

Và nếu em đã sung sướng thì em hãy nghĩ đến chúng tôi, đến kẻ khác. Tình yêu của em sẽ nhờ đó mà bền vững hơn lên và chúng tôi cũng sẽ nhờ đó mà sung sướng hơn lên.

Tàu hải quân Trung Quốc tiến sâu vào khu vực tranh chấp ở Biển Ðông

---

28.03.2013

 bởi Simone Orendain

Một nhóm nhỏ các tàu hải quân Trung Quốc mới đây đã kết thúc cuộc thao dượt tại một khu vực có tranh chấp ở Biển Đông, cách bờ biển Malaysia chỉ có 80 kilomét. Theo tường thuật của thông tín viên Simone Orendain của đài VOA tại Manila, đây là lần đầu tiên trong lịch sử cận đại hải quân của Trung Quốc tiến sâu như thế về phía nam.

Đoàn tàu 4 chiếc của hải quân Trung Quốc đã đi qua quần đảo Trường Sa và tiến xuống bãi đá ngầm James, cách bờ biển Malaysia chưa đầy 100 kilomét, để tiến hành các cuộc diễn tập. Hạm đội này bao gồm 2 chiếc hộ tống hạm có phi đạn điều hướng và một chiếc khu trục hạm có phi đạn điều hướng.

Tân Hoa Xã của nhà nước Trung Quốc cho biết các chiến hạm này đã thao dượt về biên đội với một số chiến đấu cơ và oanh tạc cơ đặt căn cứ trên đất liền.

Giáo sư Ian Storey của Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore cho biết con số các chiến hạm tham gia cuộc diễn tập không phải là một yếu tố quan trọng.

Ông Storey nói: "Cuộc thao dượt này, một lần nữa, được thiết kế để đánh đi một thông điệp là Trung Quốc có khả năng hoạt động ở những nơi cách xa lục địa Trung Quốc và cũng có thể đổ bộ lên các hòn đảo và chiếm các hòn đảo để giải quyết vụ tranh chấp, trong trường hợp họ muốn làm như vậy."

​​Tài nguyên thiên nhiên là trọng tâm của những vụ tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông. Khu vực này có nhiều cá và được cho là có những trữ lượng dầu lửa và khí đốt rất lớn. Vùng biển này cũng là nơi có những thủy lộ quan trọng nhất trên thế giới. Trung Quốc, Malaysia, Brunei, Philippines, Việt Nam và Đài Loan đều có yêu sách chủ quyền đối với một phần hoặc toàn bộ khu vực này.

Bãi đá ngầm James nằm cách tỉnh Quảng Đông của Trung Quốc gần 2.000 kilomét về hướng nam và cách Brunei chừng 100 kilomét. Nhưng lâu nay, Việt Nam, Philippines và Đài Loan là những nước thường lên tiếng mạnh mẽ hơn so với Malaysia và Brunei để phản đối sự hiện diện của các tàu bè Trung Quốc trong vùng biển mà mỗi nước có đòi hỏi chủ quyền.

Khi những cuộc diễn tập của Trung Quốc bắt đầu, Philippines tuyên bố họ “mạnh mẽ phản đối” sự hiện diện của các chiếc tàu của quân đội Trung Quốc trong vùng biển của Philippines.

Giáo sư Storey cho biết ông dự kiến là Malaysia và Brunei sẽ giữ im lặng về những cuộc tập trận này. Ông cũng cho rằng không phải tình cờ mà tàu của hải quân Trung Quốc tiến tới gần Brunei, là nước giữ chức chủ tịch của tất cả các hội nghị trong năm nay của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, tức ASEAN.

Ông Romney Banlaoi, Giám đốc Viện Nghiên cứu hòa bình, bạo động và khủng bố ở Philippines, cũng nêu lên vai trò quan trọng mà Brunei sẽ nắm giữ tại diễn đàn an ninh ASEAN vào tháng tới.

​​Ông Banlaoi nói: "Tôi nghĩ là Trung Quốc đang gởi tới cho ASEAN một thông điệp là Trung Quốc không những chỉ muốn khẳng định đòi hỏi chủ quyền ở Biển Đông mà còn muốn trắc nghiệm khả năng bảo vệ các yêu sách về lãnh thổ của mình."

Ông Banlaoi cho biết vụ tranh chấp Biển Đông nằm cao trong nghị trình thảo luận của hội nghị thượng đỉnh ASEAN vào tháng tư tới đây.

Trong lúc một số nước trong khối ASEAN, như Philippines, muốn giải quyết những vụ tranh chấp này với sự tham gia của cộng đồng quốc tế, Trung Quốc lại nhất mực đòi tiến hành các cuộc đàm phán tay đôi với từng nước đòi chủ quyền.

Hôm nay, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi lại một lần nữa nhắc tới lập trường của Trung Quốc đối với vấn đề Biển Đông.

Ông Hồng Lỗi nói rằng Trung Quốc đã đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông và Trung Quốc đang hành xử các quyền hợp pháp của mình qua việc thực hiện những cuộc thao dượt này.

---

 

Link :

 

http://www.voatiengviet.com/content/tau-hai-quan-trung-quoc-tien-sau-vao-khu-vuc-tranh-chap-o-bien-dong/1630570.html

Nhà báo-công dân và những vần thơ thức tỉnh

27.03.2013

bởi Bùi Tín

Nguyễn Đắc Kiên là một nhà báo trẻ làm việc trong tòa soạn báo Gia đình và Xã hội do Bộ Y tế chủ quản.

Anh là nhà báo có tư cách công dân, am hiểu sứ mạng xã hội của báo chí, quyền tự do của nhà báo có công tâm, từng tham gia một số cuộc xuống đường chống bọn bành trướng Trung Quốc.

Giới báo chí dù là lề phải, lề trái, hay bloger tự do, dù chuyên làm tin hay viết phóng sự đều bị ngành công an văn hóa - báo chí theo dõi ngặt nghèo. Việt Nam hiện được xem là nơi các nhà báo bị đối xử tàn tệ nhất, có nhiều nhà báo bị tù nhất, cũng là nước thù địch với internet nhất.

Vì thế mà nhà thơ kiêm nhà báo Nguyễn Đắc Kiên luôn khát khao tự do cháy bỏng, đau lòng thấy bóng tối mịt mùng của lừa mỵ dối lừa kéo dài như bóng đêm hãi hùng vô tận, từ khi thành lập đảng CS năm 1930, rồi từ khi đảng cướp được chính quyền tháng 8 năm 1945 đến nay. Trong bài thơ “Vì người ta cần ánh mặt trời,” anh viết:

Bao thế hệ xiết rên trong gọng kìm nô lệ
Chuyên chế dã man đục ruỗng chí con Người
Cha tôi, ông tôi, bao thế hệ bị ngủ vùi
Tôi chưa thấy một đêm nào dài thế
Không ánh mặt trời, bóng tối chí tôn
Lũ quỷ ám thừa cơ toàn trị

Khủng bố dã man reo rắc những kinh hoàng
Biến lẽ sống thành châm ngôn “mày phải sợ”
Mày phải sợ, mày ơi, mày phải sợ
Sợ nữa đi, có sợ mãi được không
Cốt tủy mục ruỗng rồi, trí óc cũng tối đen
Mày lại đẻ ra lũ cháu con “biết sợ”
Bao thế hệ đã ngậm ngùi mắc nợ
Lũ chúng ta lẽ nào lại mắc nợ mai sau
Còn chần chừ gì mà không tỉnh dậy mau
Sống cho xứng danh xứng con người trên mặt đất

Tôi chưa thấy một đêm nào dài thế
Cũng chưa thấy ngày mai nào không thế
Vì người ta cần ánh mặt trời
Tỉnh dậy đi lũ chúng ta ơi !

Nhà thơ kêu gọi mọi người hãy “tỉnh dậy, tỉnh dậy đi, lũ chúng ta ơi! Đừng sợ nữa!” Dù có phải vào tù cũng không sợ, lại càng hay, càng vinh dự, vì trong nhà tù Cộng sản lúc này bị kết tội “có âm mưu lật đổ” hay “gây rối trật tự trị an” toàn là những công dân lương thiện, thật lòng yêu nước thương dân , còn có tư cách công dân vượt trội xa cả 14 vị vua tập thể, những nhà trọc phú mới, những người thờ đôla và nhân dân tệ, coi nhà và đất cao hơn tổ quốc, coi tiền bạc quý hơn lương tâm con Người.

Trong bài thơ “Bởi vì tôi khao khát Tự do”, anh viết:

Nếu một ngày tôi phải vào tù
Tôi muốn đựơc vào nhà tù Cộng sản
Ở nơi đó tôi gặp những người ngay
Ở nơi đó đồng loại tôi đang sống

Nếu một ngày tôi phải vào tù
Tôi muốn được vào nhà tù cộng sản
Ở nơi đó giam giữ Tự Do
Giam giữ những trái tim khao khát sống

Nếu một ngày tôi phải vào tù
Tôi muốn đựơc vào nhà tù cộng sản
Ở nơi đó giam giữ những nhà thơ
Giam giữ kẻ ngủ hoang để thức tỉnh muôn đồng bào vô thức

Bắt nhà thơ giam vào trong ngục tối
Là mở ra ngàn thiên thể tự do
Bắt Tự Do giam vào trong ngục tối
Là mở ra ngàn thơ tứ con Người

Đọc những câu thơ gợi cảm của nhà báo Nguyễn Đắc Kiên, chúng ta liên tưởng ngay đến LS Cù Huy Hà Vũ, anh Trần Huỳnh Duy Thức, nhà báo Điếu Cày, cô Tạ Phong Tần, em Minh Hạnh, em Phương Uyên. Họ là những người đang ngẩng cao đầu trong nhà tù Cộng sản, được nhân dân ngưỡng mộ, cả thế giới bênh vực, trở thành nỗi ê chề của chính quyền CS.

Cũng vì sự hấp dẫn của cái đẹp, cái cao quý trong tâm hồn nhà báo Nguyễn Đắc Kiên mà anh sinh viên Đỗ Cao Cường đã từ bỏ đảng CS như từ bỏ một kỷ niệm xót xa cay đắng, tự nguyện làm người em tinh thần của Nguyễn Đắc Kiên, để không còn biết sợ cường quyền thô bạo, gia nhập hàng ngũ “lũ chúng ta”. Ngay sau đó là cô Nguyễn Ngọc Diễm Phượng, một đảng viên dự bị, đã suy nghĩ kỹ và chào từ giã đảng CS để ký tên vào kiến nghị về sửa đổi hiến pháp, tố cáo kiểu cưỡng bách đảng viên và toàn dân phải cúi đầu phục tùng đảng, tuân theo đảng khi lãnh đạo đảng đã lầm đường lạc lối một cách rõ ràng rành mạch, không sao biện bạch nổi. Cô cũng nghe theo tâm huyết của nhà báo để gia nhập ngay “lũ chúng ta”.

Source : VOA