Song Thủ Hỗ Bác

Song Thủ Hỗ Bác

Nguyễn-Xuân Nghĩa - Người Việt Ngày 140519

"Hoa Kỳ Nhìn Từ Bên Ngoài"

Hoa Kỳ và ngón võ trái phải song đấu

 * Trung tâm Azerbaijan tại thành phố Houston, Tiểu bang Texas *

Trong một tiền kiếp, khi còn làm nhân viên cho một tổ hợp tư vấn Hoa Kỳ, người viết được nếm mùi dân chủ Mỹ trên đất lạ. Nhìn từ bên ngoài thì đây là bài học cũng khá thời sự về nước Mỹ.

Năm đó, nghiệp vụ của người viết là đưa một đoàn chuyên gia đi... ăn Tết Marốc. Ngày xưa ở trong Nam chúng ta cứ nói đùa về loại việc xa vời, như chờ đến Tết Congo hay Maroc. Nhờ cuộc đổi đời thì có ngày đi Maroc thật. Nghiệp vụ kỳ đó vui như ăn Tết: lượng giá bảy công ty xi măng quốc doanh của xứ này để tiến hành tư nhân hóa.

"Piece of cake" mà không phải là "peace of mind".

Hơn 20 năm trước, khi hệ thống kinh tế tập trung kế hoạch phá sản cùng sự sụp đổ của Liên Xô, trào lưu của nhiều quốc gia là chính quyền giảm dần việc đầu tư vào doanh trường và bán doanh nghiệp nhà nước cho tư nhân. Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Chính quyền Mỹ đều khuyến khích việc đó. Rồi về chuyên môn thì tiến hành thể thức giải tư ra sao, và nếu bán tài sản của nhà nước cho tư nhân thì bán với giá nào, theo thủ tục nào?

Vì vậy trong một kế hoạch lớn mới có dự án nhỏ là định giá một loạt bảy công ty ở nhiều nơi của xứ Maroc. Và đấy là lúc chuyên gia vấp chân vào cơ chế dân chủ Hoa Kỳ.

Về bối cảnh, một doanh nghiệp Mỹ gửi đoàn chuyên viên của họ, được Ngân hàng Thế giới tuyển về chuyên môn, để thực hiện kế hoạch giải tư theo khuyến cáo của cơ quan viện trợ Mỹ là USAID. Cơ quan USAID nằm trong Bộ Ngoại giao và viện trợ kế hoạch giải tư cho Maroc. Khi tới nơi, đoàn chuyên viên ghé chào Sứ quán Hoa Kỳ tại Rabat để trình bày nội dung công tác, được sự khích lệ của Tùy viên Kinh tế. Sau đó họ mới bắt tay vào việc tại nhiều nơi khác nhau. Bảy công ty quốc doanh chứ không phải là ít.

Trục trặc xảy ra là khi viên trưởng đoàn này được Sứ quán cho biết là bị... Georgia phàn nàn.

Georgia là tên một tiểu bang Mỹ, có thủ phủ là Atlanta nổi tiếng với nàng Scarlett O'Hara và trận Nội chiến năm xưa. Đời nay, nơi đây có một doanh nghiệp sản xuất máy móc làm xi măng. Họ gửi thư phàn nàn lên văn phòng Nghị sĩ, thời đó là ông Sam Nunn rất đáng kính của đảng Dân Chủ.

Sứ quán Mỹ tại Rabat nhận được thư của văn phòng Nghị sĩ từ Altanta. Rằng một doanh nghiệp địa phương sắp bán được một giàn máy cho một doanh nghiệp tại Maroc, và tạo ra công ăn việc làm cho cư dân ở Georgia, thì bị phái đoàn chuyên viên cản trở. Dự án lượng giá để giải tư khiến doanh nghiệp Maroc hoãn mua máy Mỹ. Tại sao công ty tư vấn Mỹ lại phá hoại quyền lợi của doanh nghiệp Hoa Kỳ như vậy?

Xin viết lại cho gọn: Cơ quan USAID viện trợ cho xứ nào đó thực hiện một dự án mà Bộ Ngoại giao của Chính quyền Liên bang cho là có lợi cho kinh tế của quốc gia được cấp viện. Nhưng dự án lại gây rắc rối cho một công ty Mỹ sắp bán được giàn máy nên họ tác động vào chính quyền tiểu bang, với kết quả là Lập pháp phàn nàn Hành pháp - và dội qua Rabat.

Nhìn từ xứ Maroc, Hoa Kỳ tại thủ đô Washington thì khuyên một đàng mà Hoa Kỳ tại Atlanta lại nói một nẻo, cả hai lời nói đều có giá trị chính đáng. Còn đám chuyên gia tư vấn của Mỹ phải trổ tài lách khỏi hai áp lực trái ngược ở nhà - để còn hy vọng trúng thầu cho một dự án khác.

Hiển nhiên là chuyện như vậy đã từng và sẽ xảy ra nhiều lần, làm các đồng minh cứ phân vân về nước Mỹ.

***

Trong chuỗi biến động về vụ Liên bang Nga vừa thọc tay vào Ukraine, giới quan sát đều theo dõi xem Hoa Kỳ làm gì. Giới bình luận thì nhìn vào Thủ đô Washington xem Hành pháp và Lập pháp Mỹ có phản ứng ra sao. Nhưng nhìn như vậy vẫn chưa đủ sâu – và rộng.

Đầu Tháng Năm, nhiều dân biểu nghị sĩ Mỹ đã tới Toà Đại sứ Cộng hòa Azerbaijan mừng ngày hữu nghị giữa hai quốc gia. Đáng chú ý trong số này là Nghị sĩ Dân Chủ Charles Schumer của New York, với lời tuyên bố rằng Hoa Kỳ và Azerbaijan là hai quốc gia dân chủ. Đáng chú ý hơn nữa là sự hiện diện của nữ Dân biểu Nancy Pelosi, trưởng khối thiểu số Dân Chủ tại Hạ Viện. Bà này có thành tích ủng hộ Cộng hoà Armenia vì hậu thuẫn của dân Mỹ gốc Armenia ở đất Cali, mà từ 20 năm nay, Armenia và Azerbaijan lại có tranh chấp về một khu vực tự trị - Cộng hoà Nagorno-Karabakh - trong lãnh thổ Azerbaijan. Vậy mà Nancy Pelosi vẫn tới mừng dù chẳng phát biểu gì.

Chuyện này đáng chú ý vì vụ Ukraine.

Azerbaijan có vị trí địa dư nối liền Đông Âu với Tây Á, là quốc gia lớn nhất khu vực Caucasus xưa kia thuộc quỹ đạo Xô viết và tiếp giáp với Nga và Iran. Người dân, gọi là Azeri, theo Hồi giáo, có quan hệ lịch sử và văn hoá với hai sắc dân Thổ và Ba Tư. Quan trọng nhất, Azerbaijan có dầu hỏa và sau khi Liên Xô tan rã, vẫn giữ vị trí độc lập với Liên bang Nga. Còn sát cánh với Hoa Kỳ trong hai chiến dịch Afghanistan và Iraq, cho đến ngày nay. Trong vụ Vladimir Putin tấn công Ukraine, Azerbaijan đã cùng Hoa Kỳ bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an để kết án Nga.

Gan cùng mình! Tức là Azerbaijan là cái gai muốn nhể và Armenia là đòn xóc của Putin.

Vì vậy, lãnh đạo Azerbaijan tại thủ đô Baku mới chú ý đến sự hiện diện và phát biểu của các nhân vật thuộc Lập pháp Hoa Kỳ. Họ chú ý vì dù có tình nghĩa đồng minh như vậy, Chính quyền Mỹ vẫn lửng lơ ỡm ờ về vụ tranh chấp Nagorno-Karabakh với xứ Armenia thân Nga.

May quá, lãnh đạo Hoa Kỳ không chỉ ngồi tại thủ đô Washington!

Tháng trước, khi Tổng thống Barack Obama đi tìm lại cái trục chưa ráp đã long tại Đông Á, dân Baku lại ca tụng thành phố Houston của Texas. Baku và Houston đã kết nghĩa "chị em" từ lâu. Trong khi Hành pháp lẫn Lập pháp Mỹ còn phân vân do dự tại Washington thì doanh giới lẫn các chính trị gia của Houston, và Texas, đã vào Azerbaijan và lặng lẽ xúc tiến dự án đưa dầu của Azerbaijan tới Địa Trung Hải qua ống dẫn Babu-Tbilisi-Ceyhan dài gần 1.800 cây số.

Dự án vĩ đại này thành hình từ năm 2005 với sự góp sức của Houston sẽ giải vây Azerbaijan và tiếp tế năng lượng cho Âu Châu! Mà Hoa Kỳ không chỉ có Washington hay Houston, hoặc Texas và kỹ nghệ năng lượng.

Nhiều tiểu bang và thành phố của Mỹ lặng lẽ phát triển quan hệ với các xứ khác và kín đáo tác động ngược lên các chính khách ở thủ đô. Các chính trị gia này có thể ngồi vào vị trí liên bang để quyết định về đối sách ngoại giao hay an ninh của Hoa Kỳ, nhưng đều có hậu cứ địa phương và phải lo cho cư dân sẽ bỏ phiếu cho họ. Vì vậy mới có hiện tượng bất thường mà dễ hiểu là cùng người Mỹ vẫn thật tâm nói ra điều mâu thuẫn.

Nhìn từ bên ngoài, ta có thể nghĩ Hoa Kỳ mới là vô địch về ngón võ "song thủ hỗ bác" của Châu Bá Thông trong truyện võ hiệp Kim Dung. Thật ra, Hoa Kỳ có dáng ngây thơ khật khùng của Lão Ngoan Đồng mà là đại cao thủ có thể giao đấu tay trái với tay phải.

Ai kẹt vào giữa thì ráng chịu!

____________________________

Chuyện Chỉ Có Tại Nước Mỹ 

Thành phố Detroit của tiểu bang Michigan bị vỡ nợ vào năm ngoái, chuyện ấy, ai cũng biết. Nhưng ít biết một cách đếm của viên chức công quyền sở tại. Họ mất 32 đồng để thu được tiền phạt đậu xe trái phép là ba chục. Đã vậy, thành phố có 3.404 máy tính tiền đậu xe thì phân nửa lại hỏng. Nói theo kinh tế thì đấy là sản nhập. Hèn gì, Detroit kết nghĩa chị em với Trùng Khánh của Trung Quốc.

Việt - Trung căng thẳng trên biển trên bộ

Đoàn Xuân Lộc

Gửi cho BBC từ Anh quốc

Cập nhật: 11:51 GMT - thứ năm, 15 tháng 5, 2014

Trong những năm qua, Việt Nam và Trung Quốc có nhiều bất đồng, va chạm vì tranh chấp biển đảo.

Nhưng có thể nói kể từ khi hai quốc gia tái lập quan hệ ngoại giao vào những năm đầu 1990, chưa bao giờ Hà Nội và Bắc Kinh rơi vào tình trạng căng thẳng như hiện nay.

‘Hết tình đồng chí’Liệu những tranh chấp hiện tại sẽ dẫn đến xung đột giữa hai nước và gây bất ổn cho khu vực?

Theo tiến sỹ Lee Jones – một nhà nghiên cứu về an ninh khu vực châu Á-Thái Bình Dương, Đại học Queen Mary, London, Anh Quốc, ‘những căng thẳng hiện tại giữa Việt Nam và Trung Quốc khó có khả năng leo thang, biến thành một cuộc xung đột lớn vì Việt Nam không có khả năng để đối đầu với Trung Quốc về mặt quân sự”.

Nhưng cùng lúc ông cho rằng căng thẳng giữa Bắc Kinh và Hà Nội sẽ tiếp tục, giống như tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines trong thời gian gần đây.

Trong khi đó, Mark Beeson – giáo sư về chính trị quốc tế và cũng là một chuyên gia về an ninh khu vực châu Á-Thái Bình Dương, thuộc Đại học Murdoch University, Perth, Úc – nhật xét:

“Hành động của Trung Quốc có thể gây bất ổn trong khu vực. Còn chuyện những căng thẳng hiện tại sẽ dẫn đến xung đột hay không là một vấn đề khác. Nhưng tôi không nghĩ là Trung Quốc muốn điều đó”.

Tiến sỹ Lee Jones cho biết trong thời gian tới, Việt Nam có thể sẽ tìm kiếm “sự hậu thuẫn từ các đối tác ASEAN, Hoa Kỳ và có thể các cơ quan quốc tế như Tòa án Quốc tế”.

Đó cũng là biện pháp tốt nhất mà Việt Nam có thể làm nếu Trung Quốc không rút giàn khoan vì theo ông Việt Nam không thể đương đầu với Trung Quốc về mặt quân sự.

Khi được hỏi việc Trung Quốc đặt giàn khoan sẽ đánh dấu một sự thay đổi trong mối quan hệ giữa hai nước cộng sản hay không, Tiến sỹ Lee Jones cho rằng “không nên coi Trung Quốc và Việt Nam là hai ‘nước cộng sản’”.

"Hành động khiêu khích này của Trung Quốc có thể làm hỏng thỏa thuận đó hoặc làm cho Đảng Cộng sản Việt Nam không thể duy trì cam kết ấy"

“Đây là hai quốc gia độc đoán, độc đảng tư bản và thực sự chẳng có liên quan gì đến chủ nghĩa cộng sản. Theo sự hiểu biết của tôi là Đảng Cộng sản Trung Quốc và Đảng Cộng sản Việt Nam đã có một ‘thỏa thuận quý ông’ (thỏa thuận miệng) – trong đó hai bên đồng ý không công khai chỉ trích lẫn nhau và tìm cách kiểm soát các cuộc biểu tình trong nước”.

“Cả hai bên đều có lợi khi kiểm soát được các cuộc biểu tình vì giới tinh hoa của cả hai đảng cầm quyền đang được hưởng lợi từ quan hệ kinh tế gần gũi”.

“Tuy nhiên, hành động khiêu khích này của Trung Quốc có thể làm hỏng thỏa thuận đó hoặc làm cho Đảng Cộng sản Việt Nam không thể duy trì cam kết ấy vì nó đã khuấy động phong trào chống Trung Quốc tại Việt Nam”.

Giáo sư Mark Beeson cũng cho rằng những diễn biến gần đây rất có thể sẽ đánh dấu một sự thay đổi lớn trong quan hệ giữa hai nước.

Theo chuyên gia về an ninh khu vực và đặc biệt Trung Quốc – đồng tác giả cuốn ‘China’s Regional Relations: Evolving Foreign PolicyDynamics’, được xuất bản năm nay (2014) – nếu Việt Nam nhận được sự hỗ trợ lớn hơn từ Mỹ và/hoặc các nước ASEAN, Việt Nam sẽ có thêm lợi thế.

Tuy nhiên ông cho rằng ASEAN đã bị Trung Quốc khôn khéo chia rẽ và có thể Mỹ sẽ miễn cưỡng đưa ra những bảo đảm an ninh đối với những quốc gia như Việt Nam – những nước mà Mỹ rất khó chi phối về chính sách.

Tại sao đặt giàn khoan lúc này?

Các câu hỏi khác cũng được nhiều người quan tâm và tìm cách lý giải trong những ngày qua là tại sao Trung Quốc lại quyết định đặt giàn khoan Hải Dương 981 trong một ví trí nằm trong EEZ của Việt Nam vào thời điểm này.

Trả lời câu hỏi đó, trước tiên tiến sỹ Lee Jones cho rằng “không nên xem Trung Quốc như là một thực thể thống nhất, kỹ lượng hoạch định, thực hiện mọi chính sách, đường lối”.

“Thực tế, nhà nước Trung Quốc vẫn rất rời rạc với nhiều cơ quan trung ương và địa phương cạnh tranh nhau để nắm giữ các nguồn tài nguyên và giành quyền quyết định các chính sách về tài nguyên”.

“Trong các cơ quan hay nhóm đó có Hải quân Trung Quốc, Kiểm ngư và Cảnh sát biển, chính quyền địa phương, các tập đoàn nhà nước và một bộ ngoại giao yếu ớt. Hầu hết các động thái của Trung Quốc tại Biển Nam Trung Hoa đều phản ánh sự cạnh tranh này”.

Trong vụ giàn khoan, ít nhiều hải quân Trung Quốc cũng có liên quan

Khi được hỏi trong số đó ai là người đóng vai trò chính yếu, ông trả lời:

“Tổng công ty dầu khí hải dương Trung Quốc là người đặt giàn khoan. Mặc dù đó là một doanh nghiệp nhà nước, cũng giống như những doanh nghiệp nhà nước khác ở Trung Quốc, công ty này hoạt động khá độc lập và đều có mục đích là tối đa hóa lợi nhuận”.

“Nhưng điều làm cho tình hình thêm phức tạp là tàu hải quân Trung Quốc cũng tham gia hộ tống giàn khoan. Vì vậy, ít hay nhiều hải quân Trung Quốc cũng có liên quan”.

Vì không tin rằng Trung Quốc có một chủ trương lớn và thống nhất từ trên cao xuống, tiến sỹ Lee Jones – tác giả của cuốn sách “ASEAN, Sovereignty and Intervention in Southeast Asia”, xuất bản năm 2012 – không cho rằng việc Trung Quốc quyết định đặt giàn khoan vào thời điểm này là một cách đáp trả lại chuyến thăm châu Á gần đây của Tổng thống Mỹ Barack Obama hay nhằm thử Mỹ và các nước ASEAN.

Và nếu Trung Quốc thực sự làm như vậy thì “đó là một chiến lược ngớ ngẩn vì nó sẽ làm các nước láng giềng đối nghịch với Trung Quốc và đẩy họ đến gần hơn với Mỹ”, ông nhận định.

Tương tự, giáo sư Mark Beeson cũng cho rằng thật khó để biết việc đặt giàn khoan Hải Dương 981 “là một chính sách phối hợp cẩn thận bắt nguồn từ trên cao, hay các doanh nghiệp lớn của nhà nước, chính quyền địa phương và thậm chí cả quân đội Trung Quốc xúc tiến việc này”.

Nhưng theo ông dù ai đóng vai trò quyết định trong việc đặt giàn khoan, “Việt Nam không phải là một nước dễ bị đánh ngã như lịch sử phức tạp giữa hai nước nhắc nhở chúng ta điều đó”.

“Tôi đoán là Trung Quốc vẫn tiến hành làm như vậy dù có hoặc không có sự xoay trục của Mỹ, mặc dù việc nối lại các cam kết an ninh của Mỹ với Philippines có thể giải thích tại sao Trung Quốc lại nhắm vào Việt Nam”.

Làm sao tránh xung đột?

Nhà máy bị đốt ở Bình Dương sau biểu tình chống Trung Quốc

Tiến sỹ Lee Jones cũng cho rằng triển vọng duy nhất để giải quyết những căng thẳng trong tranh chấp Biển Đông là tất cả các bên thẳng thắn đưa ra các yêu sách của mình và thiện chí bước vào đàm phán để giải quyết xung đột.

Theo ông, một trong những giải pháp cho xung đột có thể là hai bên thỏa thuận cùng nhau khám phá và khai thác tài nguyên. Dù biết đạt một thỏa thuận như vậy là rất khó ông cho rằng đó không phải là một chuyện hoàn toàn không tưởng.

Về phía Trung Quốc, tiến sỹ Lee Jones cho rằng giới tinh hoa, lãnh đạo nước này “biết họ chẳng được lợi gì khi gây thù địch với các nước láng giềng dẫn đến việc các quốc gia này lôi kéo Mỹ vào các tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải. Họ càng không được gì khi làm cho các gia đó lo sợ và liên kết với Mỹ để hạn chế sự trổi dậy của mình”.

Về các cuộc biểu tình dẫn tới bạo động nhắm vào người Trung Quốc vừa nổ ra, ông Lee Jones đánh giá:

"Đây là phản ứng tất nhiên đến từ chỗ cả hai đảng cộng sản dùng chủ nghĩa dân tộc nhằm làm mới lại tính chính danh cho hai chế độ đã phá sản về ý thức hệ."

"Nếu chính thể ở Việt Nam không kiểm soát được bạo động và người Trung Quốc bị chết nhiều, thì Bắc Kinh sẽ buộc phải đáp trả và điều này chắc chắn sẽ gây ra vấn đề cho hai chính phủ."

Ông cũng cho BBC Tiếng Việt biết thêm hôm 15/5 rằng:

"Chính phủ Việt Nam không có lợi ích gì trong việc để vấn đề leo thang, và tôi nghĩ họ sẽ có hành động mạnh để giảm bạo lực."

Bài do Đoàn Xuân Lộc soạn dựa trên phỏng vấn với các tác giả cho BBC Tiếng Việt.

Source : BBC

Bấm

1.000 doanh nghiệp Đài Loan tại Việt Nam bị ảnh hưởng vì biểu tình

Nhà máy sản xuất xe đạp Đài Loan bị người biểu tình đập phá tại Dĩ An, tỉnh Bình Dương, Việt Nam, ngày 14/5/2014.

• 
  

voa     Ralph Jennings

15.05.2014

ĐÀI BẮC — Chính phủ Đài Loan đang có những biện pháp để bảo vệ công dân của mình giữa lúc những cuộc biểu tình chống Trung Quốc tiếp tục diễn ra tại Việt Nam. Giới hữu trách cho biết khoảng 1.000 doanh nghiệp của Đài Loan bị ảnh hưởng bởi những cuộc biểu tình về việc vi phạm lãnh thổ của một giàn khoan dầu Trung Quốc. Thông tín viên Đài VOA Ralph Jennings tường trình từ Đài Bắc về những công nhân và doanh nhân Đài Loan bị những người biểu tình hiểu lầm là tay sai của Trung Quốc.

Đài Loan đã đưa ra lời phản đối chính thức với Việt Nam trong tuần này về việc những người biểu tình đã phóng hỏa, gây hư hại và cướp phá những công xưởng tại các khu công nghiệp gần thành phố Sài Gòn.

Chính phủ ở Đài Bắc cho biết bạo động ảnh hưởng đến 1.000 nhà máy do Đài Loan đầu tư, khiến cho hàng trăm nhà đầu tư phải rời khỏi Việt Nam. Chính phủ đang có kế hoạch tăng cường những chuyến bay để đưa những người này trở về Đài Loan.

Đài Bắc cũng đang chuẩn bị để yêu cầu bồi thường về thiệt hại tài sản dù Đài Loan cho biết là không có cách gì ước đoán số thiệt hại. Ông Alexander Huang, giáo sư môn nghiên cứu chiến lược tại trường Đại học Đạm Giang ở Đài Loan, nói các giới chức Đài Bắc đã làm tất cả mọi việc có thể được.

“Tôi nghĩ hiện nay Đài Loan đã cố gắng thực hiện tất cả mọi việc, sắp xếp tăng cường các chuyến bay, vận động qua các kênh ngoại giao, và Đài Loan chỉ có những công cụ giới hạn để đối phó với vấn đề này. Chúng tôi không muốn châm dầu vào lửa và làm nguy hại thêm cho những nhà đầu tư của chúng tôi tại đó. Chúng tôi có một số sức mạnh trong việc thương thuyết, và giao tiếp với chính phủ Việt Nam, nhưng chắc chắn chúng tôi không phải là một siêu cường.”
 
Người Việt Nam nhắm vào người Đài Loan như là một sắc tộc tương tự như những người tại Hoa lục sau một tranh chấp trước đây trong tháng này về việc Bắc Kinh đặt một giàn khoan khổng lồ tại vùng biển Hà Nội cũng tuyên bố chủ quyền. Những nhà máy được Đài Loan yễm trợ nhiều hơn những nhà máy do các nhà đầu tư Trung Quốc xây dựng trong khu vực mà những cuộc biểu tình trở nên bạo động vào ngày thứ Ba vừa qua.
  

Biểu tình trước lãnh sự quán Việt Nam tại Hồng Kông phản đối làn sóng bạo động nhắm vào người Trung Quốc tại Việt Nam, ngày 15/4/2014.

Nếu có số đông các doanh nghiệp Đài Loan rời bỏ Việt Nam thì nền kinh tế của cả hai nước sẽ bị tổn thương. Có ít nhất 3.000 công ty Đài Loan hoạt động tại Việt Nam, khiến cho đảo quốc này trở thành một trong những nước đầu tư lớn nhất tại Việt Nam, bên cạnh Singapore và Nam Triều Tiên. Nhiều công ty Đài Loan hoạt động tại những khu công nghiệp bên ngoài thành phố Sài Gòn để chế tạo phụ tùng xe hơi, đồ gỗ và những hàng hóa bằng plastic.

Kim ngạch mậu dịch giữa Đài Loan và Việt Nam lên đến 11,5 tỉ đô la trong năm 2013, làm cho Việt Nam trở thành đối tác thương mại đứng thứ 13 của Đài Loan.

Một số nhà máy lớn do Đài Loan điều hành sử dụng hàng ngàn công nhân địa phương. Đầu tư nước ngoài của tất cả các quốc gia chiếm từ 3 đến 12% của nền kinh tế dựa vào xuất khẩu của Việt Nam mỗi năm kể từ năm 1990.

Đài Loan xem Việt Nam như là nơi sản xuất giá thành hạ kể từ năm 1986 và đặc biệt trong thập niên qua giữa lúc phí tổn gia tăng tại Trung Quốc, một nơi đầu tư khác được Đài Loan ưa chuộng.

Tuy nhiên, do giá đất tăng cao, lao động bất ổn và đồng tiền Việt Nam dao động kể từ năm 2008, nhiều người trong số 40.000 người Đài Loan có mặt tại Việt Nam đã xem xét việc chuyển đi các nơi khác tại châu Á.

Kể từ năm 2012 các giới chức Đài Bắc đã đưa ra những biện pháp để lôi kéo những nhà đầu tư Đài Loan trở về nước và đầu tư tại Đài Loan.
 
Biểu tình chống Trung Quốc tại Bình Dương và Ðồng Nai:
 

• 
  Xe tải bị đốt cháy trong cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc ở Bình Dương.

◀

▶

<▶>1/9

⇱ Tắt chú thích

Source : VOA

Việt Nam Có Thể Làm Gì?

Việt Nam Có Thể Làm Gì?

Vũ Hoàng & Nguyễn Xuân Nghĩa, RFA Ngày140514
Diễn Đàn Kinh Tế 

Kinh tế Việt Nam là Công ty Vệ tinh của Trung Quốc?   

 

* Vị trí giàn khoan HD 981 trong thềm lục địa Việt Nam - RFA files * 

 

 Nghe bài này

Khi Bắc Kinh đặt giàn khoan Hải Dương 981 vào khu vực đặc quyền kinh tế của Việt Nam thì người Việt có thể làm những gì? Câu hỏi này đang khiến nhiều người ở trong và ngoài nước cùng thắc mắc. Tiết mục Diễn đàn Kinh tế nêu vấn đề với chuyên gia Nguyễn-Xuân Nghĩa qua phần trao đổi do Vũ Hoàng thực hiện sau đây.

Vũ Hoàng: Xin kính chào ông Nguyễn-Xuân Nghĩa. Là tư vấn kinh tế cho đài Á Châu Tự Do, lại theo dõi tình hình Trung Quốc từ nhiều năm qua, ông đã nhiều lần phân tích động thái của Bắc Kinh trong lĩnh vực an ninh và kinh tế. Điển hình là hai bài liền trong Tháng Bảy năm 2012 khi tập đoàn Dầu khí Hải dương CNOOC của họ tiến sâu vào thềm lục địa và phạm vi 200 hải lý của vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam để mở ra chín lô cho quốc tế thăm dò. Vì vậy, có lẽ ông chẳng ngạc nhiên khi tập đoàn này đưa giàn khoan tối tân nhất của họ vào một khu vực thuộc chủ quyền của Việt Nam và gây căng thẳng trong vùng biển Đông Nam Á từ đầu tháng Năm. Thính giả gần xa của chúng ta nêu câu hỏi là trong hoàn cảnh đó, Việt Nam có thể làm những gì khi kinh tế lại có nhiều quan hệ gắn bó với Trung Quốc? Ông nghĩ sao về thắc mắc này?

Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Tôi thiển nghĩ đây là vấn nạn nan giải vì ta cần hỏi ngược là Việt Nam nào ở đâu? Nhưng xin hãy nói về bối cảnh, về những gì có thể là mục tiêu của Trung Quốc. Nếu biết họ muốn gì, vì sao, may ra mình sẽ thấy được những khả năng ứng xử. Còn lại, làm được không thì tùy theo vị trí và tầm nhìn xa gần.

Vũ Hoàng: Chúng ta sẽ khởi đi từ câu hỏi đó. Theo nhận xét của ông thì Trung Quốc muốn gì?

Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Từ nhiều năm nay, diễn đàn này nhận định rằng Trung Quốc là xứ đói ăn, khát dầu và cần trao đổi với thế giới bên ngoài, nhưng vì đa nghi và sợ sệt nên đòi kiểm soát sự trao đổi ấy. Nhiều nước Đông Á cũng cần trao đổi buôn bán như vậy mà giải quyết theo cách hoà bình và sòng phẳng. Trung Quốc giải quyết theo lối khác, có thể qua ba bước tuần tự.

- Thứ nhất, do yêu cầu kiểm soát vùng biển cận duyên như vùng trái độn quân sự, năm năm về trước, họ mập mờ đưa ra lưỡi bò chính khúc, rồi gọi là khu vực "quyền lợi cốt lõi" để biện minh cho việc can thiệp. Đó là ăn cướp bằng pháp lý ngoa ngụy nếu các nước không phản ứng đồng loạt. Kế tiếp là bước khai thác lợi thế chiến thuật tại nơi họ đã chiếm của xứ khác, như quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, và mời quốc tế vào khai thác để vì lòng tham mà các nước mặc nhiên hợp thức hóa sự cưỡng đoạt. Việc mở rộng khu vực kiểm soát phòng không năm ngoái cũng nằm trong hướng đó. Bước thứ ba là sẽ còn lặng lẽ nâng cao khả năng quân sự để mở tầm kiểm soát ra khỏi vùng biển cận duyên mà không gây ra phản ứng đồng loạt của các lân bang.

- Việc họ đưa giàn khoan tối tân vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam không là bất ngờ vì nằm trong bước thứ hai, là khai thác lợi thế chiến thuật đã có sau khi chiếm Hoàng Sa của Việt Nam từ năm 1974, rồi một phần Trường Sa năm 1988 và chiếm Bãi cạn Scarborough của Phi Luật Tân vào năm 2012 mà không gặp sự chống đối chung.

Tàu hải cảnh TQ phun nước vòi rồng qua tàu kiểm ngư Việt Nam để đuổi ra khỏi khu vực. AFP

Đó là ăn cướp bằng pháp lý ngoa ngụy nếu các nước không phản ứng đồng loạt. Kế tiếp là bước khai thác lợi thế chiến thuật tại nơi họ đã chiếm của xứ khác, như quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, và mời quốc tế vào khai thác để vì lòng tham mà các nước mặc nhiên hợp thức hóa sự cưỡng đoạt.  Nguyễn-Xuân Nghĩa

- Suy như vậy, mục tiêu của giàn khoan 981 không hẳn là để tìm dầu trong một hạn kỳ có ba tháng. Họ thử xem phản ứng của nước thế nào thì tiến tới bước thứ ba là mở rộng tầm kiểm soát quân sự ra khỏi vùng biển cận duyên mà khỏi đụng với Hoa Kỳ. Qua từng bước, Bắc Kinh khai thác lòng tham và nỗi sợ của các nước để đạt mục tiêu là kiểm soát và nếu được thì thôn tính.

Vũ Hoàng: Phải chăng cũng do lòng tham hay nỗi sợ mà Hiệp hội 10 Quốc gia Đông Nam Á là ASEAN đã không có một lập trường thống nhất về quy tắc hành xử với Bắc Kinh sau hội nghị cấp cao vừa qua tại Miến Điện hoặc như trong thượng đỉnh năm kia tại Cam Bốt?

Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Ta bắt đầu bước vào phần tìm hiểu về cách ứng xử của Việt Nam và các nước trong khu vực. Trước hết, cả vùng Đông Á này đáng khinh và không là gương mẫu vì chọn con đường lý tài hơn lý tưởng và biến người dân thành sinh vật kinh tế. Nếu còn vài ngoại lệ thì đấy là Nhật Bản và Đại Hàn mà thôi, khi lãnh đạo hai xứ này còn nhắc nhở đến những giá trị tinh thần trong các quyết định.

- Ngẫm lại thì với tất cả tội ác thời thực dân và những hạn chế ngày nay trong hành động, các nước Âu Châu và cả Hoa Kỳ đều đề cao một số nguyên tắc có giá trị toàn cầu, là tự do kinh tế, xã hội cởi mở và dân chủ chính trị với nhân quyền được tôn trọng. Không chỉ đề cao, họ cố thực hiện điều đó cho xứ khác và kịch liệt đả kích khi có vi phạm trong các xã hội Âu-Mỹ của họ.

- Đông Á thì không. Dù có nhiều nền văn hoá cổ xưa với giá trị tinh thần đáng kính, các nước Đông Á ngày nay, nhất là tại Đông Nam Á, đều theo chủ nghĩa thực dụng, coi quyền lợi kinh tế còn quan trọng hơn nhân quyền, hay chủ nghĩa dân tộc và độc lập quốc gia. Vì vậy, các nước mặc nhiên rơi vào cái bẫy "trọng thương" và lý tài của Trung Quốc. Ở xa tầm đạn thì tham, ở gần thì sợ nên tự khuất phục. Người ta quên một khái niệm đã từng làm nên lịch sử là "chính nghĩa", là cái lẽ phải khiến con người có thể hy sinh tài sản lẫn mạng sống.

- Việt Nam là nơi mắc bệnh lý tài Đông Á nặng nhất, từ trên đầu xuống, nên khó kêu gọi xứ khác cùng sát cánh trước bạo lực bành trướng. Trong môi trường văn hóa ấy, chủ nghĩa bá quyền và chính sách thực dân mới của Trung Quốc có sự thuận lợi hiển nhiên và Bắc Kinh dễ phân hóa lập trường của tập thể ASEAN.

Vũ Hoàng: Từ một chuyên gia kinh tế, nhận xét về văn hoá này của ông quả là đáng chú ý!

Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Thưa rằng từ nếp văn hóa lý tài đó mới có chính sách kinh tế tai hại đấy. Ai cũng biết hệ thống kinh tế nhà nước có vấn đề mà sửa không được thì lại theo để kiếm chút cháo, mặc cho tư doanh cò con bị chết lâm sàng. Rồi còn viện dẫn thành quả ảo của Trung Quốc làm lẽ biện minh cho hệ thống kinh tế bất công và bất lực đó. Thực tế lại còn thê thảm hơn vậy nữa.

Giàn HD 981 trên Biển Đông (ảnh Xinhua)

Vũ Hoàng: Ông nói thê thảm hơn là thế nào?

Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Ta hãy nhìn vào thực tế Việt Nam mà có lẽ người Mỹ cũng biết.

- Từ năm năm nay, hải quân của Việt Nam mới gia tăng ngân sách từ hơn trăm triệu lên khoảng 400 triệu đô la vào năm tới. So với bao nhiêu tỷ bạc đã bị thất thoát thì đấy là điều mỉa mai. Thành phần lãnh đạo xứ này sẵn có bãi đáp ở nước ngoài, không Mỹ thì Canada hay Úc. Họ có chân chạy nên tài sản và con cháu đều có chân đứng ở ngoại quốc. Ở dưới, phần tử ưu tú của xứ sở vì tương đối khá giả hơn quần chúng thì cũng mong con cái được học bên Mỹ để có tương lai khá hơn quá khứ 40 năm vừa qua của họ. Như vậy trước mối nguy Trung Quốc thì còn lại những ai? Là người chỉ sợ mất tiền trên thị trường cổ phiếu, những người vừa được phép biểu tình hay những người còn trong tù vì đã biểu tình chống Trung Quốc hay đòi dân chủ?

Một ví dụ là nếu có xung đột và cần võ khí tự vệ, dù mới chỉ là một bích chương cổ động chứ chưa nói tới súng đạn, thì lãnh đạo lại sợ võ khí này sẽ nhắm vào họ! Những người lãnh đạo sợ mất đảng hơn là mất nước nên cột tay đa số ở dưới. Nguyễn-Xuân Nghĩa

- Ngày nay, không thiếu người ở trong nước coi chuyện giàn khoan CNOOC là vở kịch được Bắc Kinh và Hà Nội dàn dựng để trục lợi với Mỹ. Vì lòng dân hoang mang bất định tới mức đó, hồi nãy tôi mới hỏi là Việt Nam nào, ở đâu? Một ví dụ là nếu có xung đột và cần võ khí tự vệ, dù mới chỉ là một bích chương cổ động chứ chưa nói tới súng đạn, thì lãnh đạo lại sợ võ khí này sẽ nhắm vào họ! Những người lãnh đạo sợ mất đảng hơn là mất nước nên cột tay đa số ở dưới.

Vũ Hoàng: Nếu những người có tâm huyết và thiết tha đến tương lai Việt Nam mà muốn làm gì đó, dù chỉ là kêu gọi tẩy chay hàng hóa Trung Quốc, thì điều ấy có nên chăng?

Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Tôi ngờ rằng ta sẽ rơi vào cái chủ nghĩa lý tài tai hại, với lý luận bùi tai là nên dàn xếp qua thương thảo, chứ đừng cản trở việc giao lưu buôn bán vì đã làm ăn với nhau thì khó nã súng vào nhau. Lý luận đó chỉ là biện minh cho lẽ cầu an! Cho nên người ta vẫn có thể mở chiến dịch tẩy chay hàng hóa Trung Quốc để huy động lòng dân và để thử lòng người, chứ không nên chờ đợi là gây thiệt hại cho Trung Quốc. Thuần về kinh tế, có lẽ ta nên nhìn khác.

Vũ Hoàng: Thưa ông nhìn khác là như thế nào?

Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Kinh tế Việt Nam lệ thuộc vào kinh tế Trung Quốc vì lãnh đạo có phân công lao động với Bắc Kinh như các nước chư hầu Đông Âu với Liên Xô thời xưa. Hà Nội chả mắc bẫy giao thương với Bắc Kinh mà đã đẩy cả nước vào cái bẫy đó. Tôi xin giải thích.

- Việt Nam bán hàng nhiều nhất là cho các thị trường Âu Châu, Hoa Kỳ, ASEAN, Nhật Bản rồi mới đến thị trường Trung Quốc. Bán hàng gì? Đa số là hàng chế biến với nguyên vật liệu nhập từ bên ngoài, chủ yếu là từ Trung Quốc. Tức là Việt Nam chỉ là trạm trung chuyển các bán chế phẩm của Trung Quốc bán vào các thị trường Âu-Mỹ với phần gia công hay trị giá gia tăng là của công nhân Việt Nam. Hậu quả là Việt Nam nhận đầu tư trực tiếp từ Trung Quốc, chỉ kém đầu tư của Nam Hàn và Nhật Bản, mà đạt xuất siêu với các thị trường Âu-Mỹ chừng nào thì nhập siêu với Trung Quốc chừng đó. Nôm na thì Việt Nam nhận làm công ty vệ tinh cho đại tổ hợp Trung Quốc và được thế giới nâng đỡ chừng nào thì dâng lại lợi thế đó cho Trung Quốc.

Vũ Hoàng: Tháng Tám năm ngoái, nói về sự thoái trào của Trung Quốc vì đà tăng trưởng chậm mà lương bổng đắt hơn, ông có gợi ý về một cơ hội mới cho Việt Nam để thu hút đầu tư của thiên hạ và góp phần thay thế vai trò "công xưởng toàn cầu" của Trung Quốc. Thưa ông, liệu rằng vụ tranh chấp hiện nay với Trung Quốc có giúp kinh tế Việt Nam thoát khỏi cảnh ngộ vệ tinh kinh tế của Trung Quốc hay không?

Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Tôi cứ mong như vậy. Thật ra, hòn đá thử vàng để trắc nghiệm thực tâm của lãnh đạo Việt Nam trước sức ép của Trung Quốc phải khởi đi từ việc tôn trọng và tin tưởng người dân chứ đừng là công cụ của Trung Quốc để đàn áp người dân của mình. Sau đó, nếu lãnh đạo nói đến chuyển hướng kinh tế để ra khỏi quỹ đạo Bắc Kinh, từ các dự án bô xít Tây Nguyên đến chuyện buôn lậu ở biên giới thì người dân mới tin. Nếu được giải phóng như vậy, người dân sẽ ngăn được nạn đảng viên cán bộ tiếp tay Trung Quốc gieo họa cho kinh tế Việt Nam.

Nếu nhà cầm quyền Việt Nam không làm nổi việc đó thì họ bị đào thải vì người dân sẽ nổi dậy sau khi Việt Nam bị mất chủ quyền vào tay Trung Quốc. Chẳng ai muốn một cơn chấn động như vậy nhưng điều ấy vẫn có thể xảy ra, như đã từng xảy ra nhiều lần trong lịch sử của xứ này.

Vũ Hoàng: Xin cảm tạ ông Nghĩa về cuộc trao đổi này.

Source : dainamax tribune

Link        : http://dainamaxtribune.blogspot.com/

BBC - Báo nước ngoài bình vụ Bình Dương

Báo nước ngoài bình vụ Bình Dương

BBC  

Cập nhật: 12:14 GMT - thứ tư, 14 tháng 5, 2014

Nhân viên của một công ty Hàn Quốc ở Bình Dương xin người biểu tình không vào bên trong

Các kênh truyền thông lớn của quốc tế đã đưa tin về cuộc biểu tình trên diện rộng ở khu công nghiệp Sóng Thần, Bình Dương, đề cập và phân tích nhiều khía cạnh khác nhau của vụ việc.

Các nhà chức trách Bình Dương hôm 14/05 ra thông cáo cho biết "hàng loạt đối tượng gây rối" đã bị bắt giữ, sau khi cuộc diễu hành phản đối Trung Quốc hôm 13/5 trên địa bàn tỉnh chuyển thành bạo động.

Hãng BấmCNN của Hoa Kỳ trong cùng ngày dẫn lời một chủ tịch tập đoàn nước ngoài muốn giấu tên, nói cảnh sát địa phương và chính quyền không hề phản hồi trước cảnh bạo lực, và được cho là phát biểu rằng họ không thể làm gì để kiểm soát tình hình.

Từ Úc, trang BấmABC dẫn nguồn tin AP nói Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đưa ra cảnh báo với người dân Trung Quốc khi vào Việt Nam.

Thông báo khuyên người Trung Quốc “cần xem xét kỹ kế hoạch di chuyển và phải thật thận trọng”, đối với người dân và các tổ chức Trung Quốc đang đặt tại Việt Nam “nâng cao cảnh giác và tăng cường an ninh.”

ABC nhận định, nếu căng thẳng giữa hai quốc gia còn tiếp diễn, cả hai sẽ chịu thiệt hại về kinh tế.

Trú ẩn trong khách sạn

Nhiều công ty Đài Loan cũng bị tấn công do có chữ bằng tiếng Trung Quốc

Bài đăng trên BấmBloomberg cùng ngày dẫn lời ông Trần Bách Tú (Chen Bor-show), Chủ nhiệm Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc ở Sài Gòn, cho biết hơn 200 người Đài Loan đã phải trốn vào một khách sạn ở Thủ Dầu Một, và một người bị thương nhẹ.

Cũng theo ông Chen, ở quanh khu vực này có tới hơn 1.000 doanh nghiệp Đài Loan, và các hãng hàng không đang huy động máy bay cỡ lớn đưa công dân về nước.

“Các công nhân không chọn xem nhà máy đó thuộc quốc gia nào,” theo ông Bob Hsu, tổng giám đốc công ty Trách nhiệm Hữu hạn Great Super Enterprise của Đài Loan.

Công ty đã phải đóng cửa các nhà máy dệt may ở tỉnh Đồng Nai. Người biểu tình nhìn vào tên công ty “chỉ để tìm một từ tiếng Trung Quốc. Trong đó có cả các nhà máy của Hàn Quốc và Nhật Bản.”

“Tôi yêu cầu cảnh sát địa phương bảo vệ công nhân của mình,” ông Hsu nói từ thành phố Hồ Chí Minh.

“Chúng tôi đưa công nhân ra ngoài. Tôi rất lo lắng nên chúng tôi đã phải bỏ tất cả các từ tiếng Trung trên nhãn hiệu của mình.”

Raymond Wu, một nhà tư vấn kinh doanh nói với Bloomberg từ Đài Bắc rằng, nếu các vụ tấn công doanh nghiệp Đài Loan không lắng xuống, “sẽ xảy ra hậu quả lâu dài”.

“Đây là ngạc nhiên lớn. Chúng tôi mong rằng đây chỉ là một vụ việc riêng lẻ và sẽ không gây ra tổn hại lâu dài nào tới sự tự tin trong đầu tư của không chỉ riêng các nhà đầu tư Đài Loan mà cả các nhà đầu tư từ các quốc gia khác.”

Cuộc biểu tình 'hiếm có

Một chủ doanh nghiệp Đài Loan nói cảnh sát đã không đáp ứng dù có yêu cầu bảo vệ công nhân

Báo BấmNew York Times cũng có đoạn nhận định rằng, “biểu tình cũng đôi khi xảy ra ở Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực cưỡng chế đất đai đối với các công ty được cho là có mối quan hệ sâu sắc với chính phủ chuyên chế, độc đảng.

“Nhưng hiếm có biểu tình ở mức hàng ngàn người. Cho tới hôm thứ Tư vẫn chưa rõ liệu hoạt động ở Bình Dương có được sự cho phép của nhà nước hay không, và liệu cảnh sát địa phương có hoàn toàn kiểm soát được các công nhân biểu tình hay không.”

Mạng xã hội mấy ngày nay cũng ngập tràn các bình luận về vấn đề giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc trên biển Đông, và các vụ biểu tình của công nhân và người dân ở một số khu vực phía Nam bắt đầu từ ngày 12/05.

Helen Phambình luận trên Facebook: “Thật kinh khủng! Không có từ nào để diễn tả nữa. Không chấm dứt bạo động chắc nền kinh tế Việt Nam mình sẽ xuống trầm trọng vì e rằng các công ty nước ngoài bỏ của chạy lấy người và chính phủ ta phải bồi thường cho những tổn thất của họ mất. Hãy dừng lại ngay khi còn có thể!”

"Phẫn nộ vì biển đảo quê hương, cộng với sự áp bức lâu nay của giới chủ mà không biết kêu ai đã khiến công nhân có những hành vi quá khích."

Bá Duy, bình luận trên Facebook của BBC Tiếng Việt

Bá Duy, viết trên trang Facebook của BBC Tiếng Việt: “Không có thế lực thù địch nào lôi kéo được nhân dân, chỉ có sự bất công trong xã hội mới khiến nhân dân phản kháng.

“Phẫn nộ vì biển đảo quê hương, cộng với sự áp bức lâu nay của giới chủ mà không biết kêu ai đã khiến công nhân có những hành vi quá khích.”

Trọng An viết, “các doanh nhân đầu tư vào Việt Nam, đem lại công ăn, việc làm cho người Việt Nam, họ đâu có ra lệnh tấn công Việt Nam.”

Độc giả của BBC Tiếng Việt cũng cho rằng hành động như vậy là “thêm thù, bớt bạn”, “tạo hình ảnh không tốt cho Việt Nam trên thế giới.”

Trang Facebook của Hội những người ủng hộ “Liên ngành 141 truy quét tội phạm cho đăng lời bình luận bày tỏ sự lo lắng của các công nhân bị mất việc làm vì vụ việc:

“Những công nhân không tham gia bạo động, cướp phá nhưng vẫn bị mất việc làm. Mắt ai nấy cũng đỏ hoe, mặt đầy sự buồn lo vì cuộc sống mưu sinh chưa biết đi đâu về đâu. Họ sẽ lấy gì để ăn? Con cái họ sẽ lấy gì để học?"

Duy Tân bình luận từ một đoạn đăng trên Facebook của nhà báo Huy Đức, cho rằng công an Bình Dương đã “phản ứng quá chậm”.

Việt Nam nên “cần ra gấp luật biểu tình, vận nước đã tới, có cấm hay không cấm thì Việt Nam vẫn sẽ biểu tình.”

“Hiến pháp thì không cấm, nhưng ta chưa có cơ chế để xử lý, vì vậy cần phải ra gấp luật biểu tình để đưa mọi thứ vào pháp luật, chứ ko thể nào chậm trễ luật biểu tình được nữa.”

Việt Nam 'đừng có mơ'

Ngoại trưởng Trung Quốc, ông Vương Nghị đưa ra yêu cầu phía Việt Nam phải "bình tĩnh, tôn trọng chủ quyền và quyền quản trị, kiềm giữ cho tình hình không lan rộng và diễn biến phức tạp hơn.

Hoàn cầu Thời báo có bài viết định hướng biên tập hôm 13/05 cảnh báo Trung Quốc sẽ cho Việt Nam nếm mùi 'tan vỡ': "Việt Nam cho rằng, bằng việc gây rắc rối, Trung Quốc sẽ nhượng chút quyền trên biển Đông cho chiến lược lớn của mình. Đừng có mơ. Lần này, Trung Quốc sẽ cho họ nếm mùi giấc mơ tan vỡ."

Trên mạng xã hội Weibo, nhà bình luận chính trị người Đài Loan Qiu Yi viết: "Vụ bạo động chống Trung Quốc, với sự thông đồng của chính phủ Việt Nam đã lan rộng ra ngoài tầm kiểm soát.

"Nó đã ảnh hưởng không chỉ tới các doanh nghiệp Đài Loan và Trung Quốc mà cả của Hong Kong, Nam Hàn và Nhật Bản. Nó tung ra một cú tàn phá môi trường đầu tư ở Việt Nam... Đài Loan có thể chung tay với Trung Quốc để kịch liệt tăng cường áp lực lên Việt Nam, khiến chính phủ Việt Nam phải hành động nhanh chóng để giải tán bạo động và tăng mức đền bù cho các doanh nghiệp chịu mất mát do cuộc bạo loạn.

Cũng trên Weibo, Toward_BAT so sánh vụ Bình Dương với sự kiện người Trung Quốc đập phá hàng do người Nhật sản xuất: "Người Việt Nam đang đối xử với chúng ta theo cách chúng ta từng đối xử với người Nhật Bản."

Một độc giả từ Thâm Quyến gửi tới trang BBC Tiếng Trung: "Cái gọi là chiến dịch yêu nước sẽ kết thúc bằng mâu thuẫn xã hội. Đây là con dao hai lưỡi."

Source : BBC