PHAN MỘNG HOÀN - NGHỀ GIỮ TRẺ

PHAN MỘNG HOÀN



NGHỀ GIỮ TRẺ



Ðang còn váng vất giữa cơn thức ngủ bất thường vì vừa trở về từ Việt Nam, tôi đã nhận job mới: giữ trẻ.

Vượt Tuyến, con trai lớn của vợ chồng tôi, hôm còn ở Huế chịu tang ông ngoại nó, Bu gọi về nói, me nhớ thu xếp giờ khi về lại nhà coi em bé cho tụi con. Thế là, hôm nay tôi gật gà gật gù ôm cháu nội là cu Reo ngủ suốt ngày.

Lần đầu tiên tôi thực sự giữ trẻ. Trước đây mấy năm, tôi chỉ giữ tạm thời. Khi con gái lớn từ Oakland thỉnh thoảng về San Jose nhận việc chụp hình vùng này, đem Zoe giao cho bà ngoại coi em bé cho nó. Tôi chỉ việc chơi với con nhỏ như chơi búp bê. Nu tên do tôi đặt là Ngân Hà, nay Nu chọn cho con gái tên Sông An. May ra cuộc đời không sóng gió chìm nổi như thời của ba me hậu-75.



Vợ chồng tôi có sáu đứa con, ba trai ba gái, tên gọi chơi của tụi nhóc là Bu, Nu, Na, Bơ, Bom, Nhon. Năm đứa lớn đẻ trước 75, nuôi dễ dàng dù tôi vẫn ngày hai buổi đi dạy học, đệ nhị cấp đàng hoàng. Thời đó có người giúp việc, thay mình lo nấu cơm, làm việc nhà và coi trẻ. Nên tôi tha hồ sản xuất hai năm một mà không ngán chút nào hết. Minhon ra đời sau ‘Giải phóng’, nhưng nhờ ở xúm xít với đại gia đình khi cả nhà di cư xuống Miền Tây mưu ‘tìm đường cứu nước’, các dì, em gái tôi thay nhau chơi với út Nhon nên tôi vẫn thong thả.

Rồi thời gian qua, bằn bặt trôi, cha con Vượt Tuyến vượt biên thoát qua Mỹ trước, sáu me con tôi ‘trần ai khoai củ’ rớt lại. Gia đình nhỏ của chúng tôi đoàn tụ sau 11 năm chia cách. Thời kỳ khốn khổ lúc một mình làm mẹ Mốc bầm dập, nuôi bầy con nheo nhóc ở quê hương, được đền bù. Các con học hành thành đạt, lần lượt nên vai nên vóc và có đôi có cặp. Vợ chồng tôi trở thành ông bà ngoại với hai cháu, bé Zoe của MiNu và cu Michelangelo của MiNa. Bây giờ chúng tôi thực sự làm ông bà nội khi cu Reo chào đời.



Nhà Vượt Tuyến ở miệt Camden, mỗi sáng vào lúc 8 giờ ngày thứ ba, tư, và năm vợ chồng Bu thay nhau lái xe xuống đón tôi lên nhà giữ bé. Vì còn mê muội ngủ ngày thức đêm nên tôi không dám tự lái xe, sợ tông vào lề bất tử nguy hiểm.

Cô dâu dạy cho mẹ chồng cách hâm bình sữa dưới vòi nước nóng, sao cho sữa vừa độ ấm. Xong đổ sữa vào chiếc túi ni lông nhỏ nhét sâu vào lòng cái biberon xinh xinh có cái cổ cong cong, có nắp núm vú đậy ở trên, và thêm một cái nắp mở được phiá dưới đáy. Tôi chăm chú nhìn tay cô dâu thoăn thoắt những động tác đổ sữa, gắn chặt nắp, cho sữa nằm êm trong bình... Cô ấy dặn tôi phải lo canh đồng hồ, nếu thằng cu khóc và cứ cách 2 giờ trở lên là có thể cho cháu ăn. Một lũ chai lọ đầy ‘sữa mẹ’ đã sắp sẵn, xếp ngay hàng thẳng lối trong tủ lạnh. Hay ghê, lúc này các bà mẹ rất chịu khó nuôi con bằng sữa mình. Ðể cho em bé vẫn có sữa ăn ở nhà khi mẹ đi làm vắng, họ thường ‘vắt’ sữa để dành bằng máy hút sữa, rồi sớt ra cho vào các hũ nhỏ, đặt trong tủ lạnh, như thế sữa vẫn tươi ngon. Nuôi con bằng sữa mẹ có nhiều lợi ích. Như bà mẹ tránh được nguy cơ bị cancer vú, em bé bú bình vẫn là bú sữa mẹ, các người giữ trẻ như bà nội bà ngoại chỉ việc chờ đến giờ hâm nóng cho bé ăn, khỏi pha chế lôi thôi.Thú thật, bà nội này hơi quýnh quáng trước sự trình bày nhanh gọn của mẹ thằng cu. Mai Liên gốc Việt, ra đời rồi trưởng thành ở Mỹ. Vợ Bu chỉ nghe được tiếng Việt Nam, mà phát âm thì ngọng nghịu. Mỗi lần hai me con đối thoại, cô dâu trưởng của tôi sử dụng cả ba ngôn ngữ, Việt-Tây-Mẽo. Còn tôi chủ trương chỉ dùng tiếng Việt Nam mỗi khi nói chuyện với con cái cháu chắt trong nhà. Ðó là vì tôi muốn duy trì tinh thần ‘không được quên tiếng mẹ đẻ’ đối với mọi thành viên lớn bé trong gia đình.



Ngày đầu tiên nhận job giữ trẻ, tôi không khỏi lúng túng.

Trước khi kể cho bạn nghe cái nghề ấy, tôi xin phép mở ngoặc nhắc sơ một chút về ‘lý lịch’ của mình ở giai đoạn này. Kể từ hồi rời bỏ tổ quốc yêu dấu vào cuối tháng 11 năm 1990, để sang đoàn tụ với cha con Vượt Tuyến ở Bắc Cali. Trời bắt tôi quay đủ một vòng 180 độ đến chóng mặt. Phải làm lại cuộc đời bắt đầu từ con số Zéro tròn trĩnh. Thoạt tiên là làm quen với mọi tiện nghi của đời sống Mỹ. Xứ sở giàu có, văn minh tột bực này so với quê hương tôi vừa đành đoạn bỏ lại bên kia nửa vòng điạ cầu, đúng là hai thái cực. Cho nên ngay tuần lễ thứ nhất ở đất nước Cờ Hoa, tôi luôn ngơ ngác nhiều lúc hoảng sợ đến buồn cười. Sau này ngồi nghĩ lại tôi thường bật cười một mình như kẻ tâm thần.



Ngày ấy, cách nay hơn 13 năm. Cái chi trong nhà ông xã tôi cũng khiến mình ngỡ ngàng. Tôi nhớ hôm đó, chỉ một mình tôi ở nhà. Mọi người, kẻ đến sở làm, người đi học hoặc đến chơi nhà bạn. Ðang là mùa đông giá rét, ngoài kia cây cối trụi lá, đường sá buồn hiu. Tôi bỗng nghe ầm ầm phiá sau, chỗ đặt máy giặt máy sấy. Tôi mở cửa hông thò đầu vô dòm. Cha mẹ ơi! tôi thấy cái máy giặt đang vùng vằng, nhảy nhấp nhô. Tôi hoảng quá, chạy ra phòng khách, rồi mở cửa lớn vọt ra ngoài đường cho chắc ăn. Tim đập thình thịch liên hồi kỳ trận. Ðứng mãi một mình cho tới lúc cả người tái tê mới dám trở vào nhà!



Qua năm thứ hai ở Mỹ, tôi thực sự đi học, vào trường West Valley College nằm tít trên Saratoga. Nhà tôi từng theo học ở đây khi mới đến Hoa Kỳ. Sau này bạn bè, học trò cũ của chúng tôi đều ‘bị’ anh ấy nhiệt tình giới thiệu và hướng dẫn họ nên ‘làm lại cuộc đời’ bắt đầu nơi đây. Trở lại đời sinh viên, tôi chọn ngành Art. Sở dĩ thế là vì, mớ chữ nghĩa tiếng mẹ đẻ của tôi mang theo đâu có ăn thua chi khi nhập vào xã hội mới mẻ này. Còn tôi, may sao trong dòng máu mình luân lưu gene hội họa. Ông ngoại tôi là Nguyễn Khắc Nhân vốn là họa sĩ hoàng gia triều vua Thành Thái. Thế hệ kế tiếp là một dãy các ông cậu đều là họa sĩ nổi tiếng, Phi Hổ, Phi Long, Phi Hùng và Phi Phụng tức nữ họa sĩ Maria Mộng Hoa, là mẹ tôi. Thế hệ thứ ba là lứa chúng tôi. Các cậu tôi đều có con nối dõi di truyền của cha ông. Riêng nhà chúng tôi có chính thức hai họa sĩ, chị Mộng Hòa tôi và đứa em trai thứ mười là Phan Xuân Hạ. Cho nên tôi nghĩ rằng mình thế nào cũng xơ múi chút đỉnh gene Mỹ thuật. Tôi đã học hoài học hủy ở đây mà không thèm chán. Tôi nhởn nhơ vui sống kiếp học trò ngành Art. Tôi còn hăng hái xúm vô làm báo cho sinh viên Việt Nam. Tôi quán xuyến hầu hết tiết mục dùm cho các bạn trẻ, bởi bọn họ đang chúi mũi chúi lái ra vì vừa học fulltime, vừa ‘cày’ tối đa. Cuối cùng thì tôi cũng phải ra trường với mảnh bằng đại học AA bé nhất xứ sở phồn vinh này.



Nói dông dài chi thì cũng phải thú nhận mình là thứ làm ăn tài tử, thuần túy tự do-Tôi ưa chi làm nấy. Ðủ các món ăn chơi và thực tế thanh nhàn. Ðàn địch, viết lách, làm báo, vẽ vời, nặn tượng, giặt giũ, nấu nướng hoặc làm vườn. Khi rảnh và chán mọi thứ thì xem phim bộ. Phim xã hội, phim chưởng, phim Ðài Loan, Hồng Kông, chắc chắn không ‘chơi’ phim Trung Quốc, vì dở chịu không thấu. Gần đây chịu ảnh hưởng cô dâu thứ hai, vợ Hồng Lĩnh, mới cưới từ quê hương sang ba năm nay. Thụy An mê phim Hàn quốc, nên tôi có dịp say sưa theo dõi những mối tình lâm ly tay ba, tay tư của các tài tử đẹp gái xứ Cao ly ngày trước. Nhưng nay thì bye bye tất cả, tôi chăm chú vào nghề baby sitter cho trọn đạo làm bà với người ta.



Cháu nội đích tôn họ Hồ nhà tôi tên Việt Nam như bố già nó, nhưng bỏ ‘middle name’ chữ Vượt, chỉ giữ lại Sĩ, tức Hồ Sĩ Tuyến. Còn Vượt Tuyến là tên con trai tôi, được ba me đặt ra để kỷ niệm ông nội cu Reo, năm 1958 theo đường Lào vượt rừng núi Trường Sơn để trốn chạy chế độ bất nhân từng truy quét thành tích địa chủ của nhạc gia tôi. Cụ cố nội cháu tôi đã gục ngã tại chỗ vào năm cải cách ruộng đất 1953.

Tên Mỹ của thằng cu là Jared. Tuy nhiên bà nội chướng kỳ này thích gọi là Reo. Bởi vì cháu tôi mỗi khi khoái chí, nó thích reo lên lãnh lót như chim khướu thiệt vui tai. Qua ngày thứ ba hành nghề giữ trẻ, bà cháu chúng tôi đã thành một đôi tri kỷ. Thằng bé sắp tròn 5 tháng tuổi mà khôn lanh đáo để. Vừa ‘chộ mệ’ bà nội là hai mắt sáng trưng như đèn pha, cái miệng toe toét cười với bà, ngó thương quá.

Tôi vội vàng đưa tay ẵm nó cho Mai Liên sửa soạn đi làm. Hôm nay Bu đã gắn cho me bộ chữ Việt vào máy vi tính. Tôi đặt cu Reo vào chiếc ghế nhỏ nửa nằm nửa ngồi của trẻ con gần dưới chân mình, sao cho vừa với tầm mắt có thể quan sát nó. Tôi phải nhớ để ý đến cháu, nói chuyện với nó, chỉ là ‘gù gù’ thôi, như thế thằng bé sẽ không bực mình la lối om sòm vì... cô đơn! Nhưng không lâu, chừng mươi phút ngồi im, nó bắt đầu hục hặc, chân đạp tay quơ, nhặng xị cả lên. Tôi thì đang mê gõ máy. Dòng tư tưởng tuôn trào, quên nhìn thằng bé. Thế là nó hét lên điếc tai. Bà nội liền cụt hứng. Rời máy, tôi cúi xuống tháo cũi sổ lồng cho thằng nhóc. Cu Reo im ngay, tròn mắt đen láy nhìn bà thân thiện. Tôi bế cháu vào lòng, cho nó ngồi ngay ngắn trên đùi mình. Khi tôi dò mở máy tìm xem loạt ảnh vừa thu được khi về thăm ba tôi. Tay khẽ đụng ‘con chuột’ thế nào không hiểu, trước mắt chợt hiện ra trên khung hình, cảnh hai bà cháu cu Reo đang ngon giấc trưa. Tôi thì nhắm tít mắt ngủ, miệng trề ra kỳ cục, trên ngực mình là thằng cháu nội năm tháng tuổi nằm bẹp dí cũng say sưa khò. Cái đầu bé tí tròn hoay âu yếm sát bên cổ bà. Thì ra Bu buổi trưa tạt về thăm, sở làm cu cậu cách nhà có dăm phút. Hắn ta sốt ruột vì lần đầu tiên bà già trầu lãnh nhiệm vụ gay go. Nhờ thế Vượt Tuyến đã săn được tấm hình ngộ nghĩnh này. Hôm ấy, cho cháu bú xong sạch bách chai sữa mẹ, tôi trở cơn buồn ngủ quá chừng. Tôi đặt cu Reo vào giường nó, khe khẽ hát mấy câu ca dao, mắt tôi díu lại nặng như đeo chì. Thằng cu mở mắt thao láo nhìn tôi, rồi cựa quậy không yên và bắt đầu khóc. Thế là bà nội phải bế nó lên, ôm nó đi lui đi tới, hát lè nhè bao nhiêu bài thơ ngày xưa quen gõ đầu trẻ. Thơ Kiều, rồi Chinh phụ ngâm, đến Ca dao. Ru nhẹ rồi hát to, cu Reo vẫn trơ mắt ếch ra ngắm bà. Phần tôi mỗi lúc mắt một trĩu nặng, hai tay ôm cháu mỏi nhừ và chân bước loạng quạng, chỉ muốn lăn đùng ra thôi. Cuối cùng đành ngồi xuống cái ghế đu đưa, tiếp tục ngân nga nhạc Trịnh Công Sơn, chuyển sang hát Ngậm ngùi, thơ lục bát của Huy Cận do Phạm Duy phổ nhạc. Tôi lắng nghe tự thấy sao mà du dương, rền rĩ, và bát nháo thế. Nhưng tạ ơn Trời Phật, chàng tí hon của tôi bấy giờ mới bằng lòng nhắm nghiền mắt ngủ êm. Tôi khe khẽ bế nó lên, đặt nó vào giường, nhưng êm là thế, thằng bé ré lên khóc ngon lành. Tôi đã loay hoay vừa ôm hờ hai tay mình vào cháu bé vừa trổ giọng ca ngâm đủ mùi. Lần này hắn cứ nhất định lì ra khóc vang. Vậy là bà nội phải đầu hàng nó. Tôi lại ẵm nó ra khỏi giường, lại dặt dìu bước ngắn bước dài. Rồi cứ thế ôm cu Reo dạo mãi ra phòng khách, vào phòng ngủ, quanh quanh khắp nhà. Vừa hò Huế buồn như chấu cắn, thổn thức mấy câu Nam Ai Nam Bình sầu não nuột. Tôi còn bắt qua Vọng Cổ kiểu Út Trà Ôn mùi mẫn. Trong ký ức có bao nhiêu loại ca nhạc, cổ điển rồi hiện đại tôi đem ra thực hành, coi thử có trị nổi thằng cháu nội khó tính này không. Sau cùng cháu tôi mệt quá (có lẽ vì nghe bà hát mãi?) nó quay ra ngáy. Lần này tôi khôn hồn ôm cháu sẽ sàng leo lên giường ba me nó, nhẹ nhàng lăn mình xuống rồi sau đó chìm vào giấc mộng từ lúc nào! Ðó là nguồn gốc của tấm hình bà ru cháu.

Cu Reo thích đứng chơi trên hai đầu gối bà, nó quay mặt vào tôi nhìn chăm chú một lúc rồi nhoẻn miệng cười. Lòng tôi chan hoà niềm vui. Nắng ngoài kia sân lấp lánh mời gọi, tôi bế cháu mở cửa ra vườn, lững thững dạo chơi. Muà xuân đã về, gió nhẹ man mác, cỏ xanh tươi. Trong chậu sành nơi góc vườn, đám hoa tím bé tí rưng rưng khoe cánh mỏng.



Màu tím đậm của sắc Forget-me-not khiến tôi chợt nhớ tới Zoe. Con bé con này rất mê màu tím. Khi nó bập bẹ tập nói, tiếng đầu tiên là tím. Cái miệng xinh xinh chúm lại rồi phát ra thanh âm sắc ngọt. Bà ngoại này hạnh phúc quá chừng. Thế là suốt buổi trưa muà hè năm Sông An vừa tròn một tuổi, tôi hí hửng bồng Zoe thăm thú khắp mọi xó xỉnh của vườn nhà ngoại. Tôi dừng ngang khóm hoa Brigitte màu hồng phấn vừa he hé chớm nụ, thoáng ửng chút sắc tím nhạt. Zoe reo lên: tím. Tôi vội vàng ôm cháu vào khoe ầm với cả nhà đang tụ tập dưới bóng cây sồi.

Me nó thích thú khám phá con bé con sớm yêu màu sắc lãng mạn. Nu dành lấy Zoe trong tay me và làm một vòng quanh vườn để trắc nghiệm. Khi dạo qua bụi hoa leo đang nở những chùm trắng như tuyết đọng, Nu dè chừng, theo dõi con bé. Zoe sà xuống, bật reo lên: tím!

Từ đó về sau, áo quần, giày vớ rồi đồ chơi hay bất cứ thứ gì dính vào Zoe, luôn luôn là màu tím! Còn cu Reo, nó sẽ thích loại màu nào đây?

Cuối tuần của nghề giữ trẻ là chiều thứ năm. Hai bà cháu chia tay hẹn sẽ sớm gặp lại nhau ngày thứ ba sắp tới. Nhưng chưa chi qua hôm sau tôi đã thấy nhớ cháu. Những tưởng được rảnh rang ở nhà tha hồ vui vì sẽ làm đủ việc theo dự tính trong đầu. Sáng thứ sáu tôi thẫn thờ vô ra trong căn nhà quạnh hiu vì thiếu tiếng khóc tiếng reo cười của đứa cháu nội. Hèn chi sách vở không ngừng nhắc gợi về ba thứ âm thanh tạo nên hạnh phúc cho tổ ấm một mái nhà: tiếng hời hỡi của bà ru cháu, tiếng ê a học bài của lũ trẻ thơ và tiếng dệt cửi của người vợ đảm đang nội trợ. Tôi chợt bâng khuâng nhớ lại tuổi thanh xuân.



Thuở ấy, hai vợ chồng đều trẻ măng. Tốt nghiệp đại học, hai đứa cùng chọn ngành giáo dục. Ðời sống còn hàn vi nên mỗi thứ tiêu pha phải chi ly tính toán. Khi có mang Vượt Tuyến, tôi lo may hàng tá tã lót (hồi đó làm chi có sẵn tã lót tiện dụng như bây giờ -loại tã này, đặt em bé ở đâu, hay ai có vui tay đòi bế cũng không hề sợ dây bẩn vì bé tiêu tiểu bất ngờ). Tôi tỉ mỉ thêu ren từng chiếc áo xinh xinh, đan vớ, móc crocher mũ nón. Tôi tự tay làm lấy tất cả đồ dùng cho đứa con sắp chào đời. Tôi vui thú áp dụng bài học nữ công khi còn đi học. Rồi khi con trai chào đời, mẹ tôi mỗi cuối tuần từ Huế theo xe đò tất tả vượt đèo Hải Vân vào Ðà Nẵng thăm cháu và nuôi con gái ở cữ. Má săn sóc tôi theo lối xưa, hơ háp xông phây con gái cẩn thận. Má nói, như thế sữa mẹ mới ấm áp, an toàn cho em bé bú mà không đau bụng, phần con sau này khi lớn tuổi vẫn ‘săn dòn’ như là ‘con gái’ v.v... Vì Bu là đứa cháu ngoại đầu tiên của ba má tôi, nên nó là trân châu bảo ngọc của đại gia đình.

Tôi nhớ lại tháng thứ nhất của mình khi ‘nằm nơi’ cu Tuyến, tôi vẫn chưa quen xưng me với em bé, mồm miệng sao mà ngượng nghịu thế. Tôi kêu nó là... em và xưng... chị! Riêng thằng bé lạ chưa, mấy hôm có bà ngoại ở chơi, nó ngoan lắm, tối ngủ yên, cách ba giờ ngoại nó lay tôi dậy cho bé bú. Thằng con không đòi bế hay khóc nhè. Nhưng mẹ tôi vừa ra Huế là hắn liền trở quẻ. Ðêm tôi ngủ chập chờn vì nó cứ đòi rúc vú mẹ mới chịu im, còn không thì khóc váng lên, dỗ sao cũng không bằng lòng. Cứ thế, tôi nhợt nhạt người ra vì thiếu ngủ. Em bé chướng kỳ ghê, ban ngày ngủ khì, triền miên hằng mấy tiếng đồng hồ. Me thì cương sữa người như sốt lên, thằng cu vẫn không thèm dậy bú. Rồi khi đêm về, chứng nào tật nấy. Thằng chó con tỉnh như sáo, mở mắt đen láy ra chơi, còn mình thì buồn ngủ quá chừng. Nó còn đòi bế lên, nếu không thì phải bú chằm chặp, không một lúc rời vú mẹ. Nhiều lúc nhà tôi sốt ruột vì nghe con khóc, ghé vào giúp một tay cho me nó ngủ. Anh ấy bồng em bé lên à ơi ru, chịu khó đi lui đi tới ngân nga mãi những điệu trầm điệu bổng, tôi nghe lơ mơ in như gần hết pho Kim Vân Kiều. Anh chàng cu lắng tai nghe rất thích chí, nằm êm thắm trong lòng bố thưởng thức. Nhưng rồi, khi bố sẻ sàng đặt xuống giường, tức thì cu cậu ré lên vang làng chuyển xóm. Trong tháng tuổi thứ nhất ấy của cu Tuyến, vợ chồng trẻ chúng tôi thực sự vất vả.

Dạo đó, vào niên khoá 64-65, dù chưa lấy xong mảnh bằng Cử Nhân, nhưng khi nộp đơn xin được bổ đi dạy giờ, tôi đã được cho về Quốc Học Huế. Tôi đã từ chối, không dám nhận cái sứ vụ lệnh ngon lành này. Lý do, chúng tôi vừa đám cưới xong. Nếu nhận, vợ chồng son phải sống xa cách người một nơi. Nhất là nếu có em bé làm sao tôi xoay sở nổi đây. Tôi vừa tròn 23, trẻ quá một khi vào làm cô giáo ở ngôi trường nam sinh đệ nhị cấp lớn nhất miền trung này. Do thế, lúc sinh Vượt Tuyến tôi rảnh rang ở nhà nuôi con. Còn nhà tôi thì đang đeo nặng một tuần mấy chục giờ vừa trường công và tư thục ở Ðà Nẵng. Cho nên vì đêm nào cũng phải thức giúp vợ ru con, sáng lại anh ấy phờ phạc hệt anh chàng thua bạc lúc đến trường. Rồi cuối tuần bà ngoại cu Tuyến lại xuất hiện, thằng chó con lại ngoan, ăn rồi là quay ra ngủ. Tôi theo dõi thấy má chỉ ầu ơ với cháu, bế lên tí xíu, xoa lưng nó, vỗ tay nhè nhẹ, âu yếm hôn vào đôi chân bé xíu của cháu. Chỉ có thế mà sao nó hiền lành dễ bảo ngay. Và tôi, tôi lăn ra ngủ cho bù một tuần lễ dài trắng mắt vì thức đêm với em bé.



Cũng thế, bây giờ làm bà nội cu Reo. Ngó Bu cứng rắn cho thằng con vào nôi, mặc cho thằng bé khóc đỏ mặt tía tai, con trai tôi tỉnh bơ quay ra phòng làm việc tiếp. Tôi ngạc nhiên hỏi vì sao lại có biện pháp mạnh như thế. Vượt Tuyến trả lời, mình kỷ luật và me coi, lát nữa hắn ngủ ngon lành! Nhưng tôi làm sao đành nhìn cháu bé khổ sở như thế. Tôi ẵm nó ra, bế lên tay, ru khe khẽ mấy câu ca dao và ít phút sau, cháu tôi êm ái chìm vào giấc điệp.

Tuần lễ thứ hai khi lên giữ cháu, Mai Liên khoe với tôi chiếc xe tập đi vừa sắm cho con. Tôi ngẩng ra nhìn. Bao nhiêu là đồ chơi đẹp và hấp dẫn treo quanh khung xe. Chiếc hộp hình cầu trong veo, mình khẽ vuốt lên, chợt réo rắc và xoay tít. Con tôm hùm dơ hai cái càng đỏ chói, ấn nhẹ tay thôi đã ầm ĩ tiếng reo thanh thoát. Con cua vàng hai mắt lồi tinh quái. Chú mực ma mặc áo đỏ tươi, ngó nhí nhảnh. Rồi con cá vàng bạn nàng Mermaid. Chú hải cẩu thập thò, ông sao nhấp nháy biết hát và cầu vồng đủ màu kêu rì rào. Tôi vui, như thế là thằng bé chơi thoả thích nhé và tha hồ cho bà nội làm việc. Me thằng cu thả nó vào xe nơi chiếc túi vải may theo dạng quần tắm. Nó cười hí hửng, hai chân dậm thiệt khỏe trên tấm sàn, nó xoay người gần nửa vòng, hai tay quơ ra đập lên mấy cái đồ chơi vừa tầm tay làm phát ra một loạt âm thanh rộn ràng nghe vui tai. Tôi mải miết làm việc. Không quên lâu lâu đùa nhẹ lên mớ đồ chơi cho chúng khua rộn rã. Nhưng mươi phút sau thôi, cu Reo đã reo ầm ĩ đòi bà nội phải lưu ý.



Tôi ngẫm nghĩ nhớ lại. Ngày xưa, con vịt cao su bóp nhẹ tay vào là nó kêu chút chít, đó là món quà đầu tiên của bà ngoại cho Vượt Tuyến. Con vịt xinh xinh màu lục tươi rói ấy đã làm bạn với con trai đầu lòng của vợ chồng tôi suốt thời nó nằm nôi. Về sau, chú vịt dễ thương này còn tiếp tục sống thân tình với Nu, Na nữa. Con vịt đơn giản, đồ chơi hiền lành của em bé thời chúng tôi mới lập gia đình, mãi in đậm vào ký ức khó phai nhòa trong tôi.

Nay, làm sao đếm cho xuể hàng chục hằng trăm món đồ chơi của trẻ thơ. Như bé Zoe, có riêng cả một căn phòng đặt đồ chơi cho nó. Bố Zoe tự tay đóng cho con gái một căn gác nhỏ, có thang leo lên lầu. Trên ấy, me nó trang trí giường nệm lòa xoà, thêu ren hoa cùng lụa là cho Zoe, không khác chi giường ngủ của nàng công chúa tí hon. Dưới gác là phòng khách, vừa là phòng ăn. Zoe tiếp đãi ông bà ngoại thật chu đáo. Ba người chúng tôi chui vào ngồi lom khom trong khoang nhỏ ấy. Zoe loay hoay nấu nướng. Nó tíu tít pha trà, dọn bánh cake vừa nướng trong lò ra mời ông bà ‘thời’. Nó sung sướng nhìn chúng tôi xuýt xoa nhắm trà với bánh nóng hôi hổi. Ông ngoại còn bày đặt order thêm cà phê. Zoe ba tuổi, nhanh nhẹn pha chế, rành rẽ không thua chi bố nó khi chiêu đãi ông nhạc. Tất nhiên mọi thứ đều là đồ chơi, làm bằng nhựa, bằng nhôm sáng loáng xinh xẻo, là tài sản của bé Sông An, cháu ngoại yêu qúy của chúng tôi.



Tôi mơ màng nhớ lại, món đồ chơi của út Hoài em gái tôi, cái lung tung. Ba má tôi sinh đến mười hai đứa con, gồm sáu trai sáu gái, không kể một em bé má tôi bị hư thai. Thằng em trai thứ 11, cả nhà gọi là Út Hậu. Nhưng về sau trong nhà lại lòi thêm bé gái nữa, chúng tôi đề nghị kêu nó là Hoài. Lần này chương trình bà Âu Cơ của ba má Hoa Hường thiệt sự chấm dứt. Tôi hơn đứa em gái út ít này đến 15 tuổi. Dạo đó tôi đang học thi Ðíp Lôm. Má bận vẽ vời và trông coi tiệm ảnh, nên tôi phải giữ em. Tôi cho nó nằm trên tấm vải nilông và đặt trên sàn nhà lát gỗ. Hồi đó tã lót em bé đâu có an toàn như bây giờ, nếu cho nó ngự trên nệm giường ‘tiểu thư’ của mình thì đến mang họa vì sẽ khai mùi nước tiểu ‘cả đời’! Tôi vừa giữ em vừa làm toán, học bài như điên. Em bé ngoan ngoãn nằm chơi một mình. Tôi nhớ mình đã chịu khó xuống chợ Ðông Ba, tìm mua cho em một con thỏ bằng nhựa kêu chút chít, mua thêm một cái lung tung nữa. Nhưng con thỏ hồng dễ thương ấy không làm nó thích bằng món kia.

Lung tung là loại đồ chơi thông dụng của trẻ con. Có hình dáng giống như một cái kẹo que khổng lồ. Cái que tre nhỏ dài cỡ hơn gang tay, đường kính 5 ly, được chuốt trơn láng. Ðầu que mang 1 cái nan tre rộng cỡ bề ngang một lóng tay và được uốn cong thành hình tròn, đường kính khoảng 6, 7 cm. Người ta bịt kín 2 mặt mỗi bên bằng lớp giấy căng thẳng. Hai bên hông dính hai sợi chỉ dài đeo tòn teng mỗi đầu 1 hột gạo. Mình chỉ việc lâu lâu dùng mấy ngón tay lăn lên đuôi que cho nó quay vòng vòng, hai hột gạo sẽ chạm lên mặt trống bằng giấy, phát ra âm thanh rộn ràng. Út Hoài của tôi chăm chú theo dõi vui thú. Ðồ chơi đơn sơ là thế mà em gái Út tôi tỏ ra ham thích không chán. Nó thiệt ngoan, nằm chơi một mình, để yên cho bà chị nhỏ này ‘dùi mài kinh sử’.



Tôi miên man hồi tưởng, thời thơ ấu sống với ba má. Gia đình cả chục anh chị em. Thế mà lần lửa, cả bầy chúng tôi đều được nuôi dưỡng chu đáo, được cho ăn học đến nơi đến chốn, rồi trưởng thành vào đời có nghề nghiệp hẳn hoi với xã hội. Ðến thế hệ mình, con cái nửa tá, chúng tôi cũng lo cho các con đầy đủ.

Trước 75, ngoài việc học chữ ở trường, dù còn bé tí, cả bầy còn theo lớp đặc biệt về Pháp Văn. Nguyên chúng là học sinh trường Nguyễn Hiền-xuất phát từ Blaise Pascalvốn thuần túy chương trình Pháp. Tuần hai buổi, tôi mời thêm cô giáo piano đến nhà. Mộc Lan tốt nghiệp thủ khoa trường Quốc Gia Âm Nhạc Huế. Cô ấy dạy dương cầm cho Bu Nu Na với phương pháp và thủ thuật mới mẻ, khác hẳn khi mình học đàn với các soeur ở Jeanne d’Arc, cho nên lũ trẻ tiến bộ trông thấy. Me chỉ việc dò bài cho chúng và kèm cu Bơ làm quen những phím đàn, nhận diện ‘tính tình tang’ từng nốt đen nốt trắng. Nhưng Hồng Lĩnh, vừa lên ba coi bộ cũng muốn tham gia với các anh chị. Nó nói, con muốn học với Mộc Lan kìa! Bởi vì thằng bé đã thấy mommy cũng thụ giáo với nữ nghệ sĩ tài hoa và xinh đẹp này kia mà. Dạo ấy, tụi nhóc còn được cái may mắn có bà ngoại là họa sĩ, nên tha hồ cho chúng tập tành vẽ vời, pha màu thích chí mỗi ngày ở họa thất của ngoại, sát nách Trung Tâm Văn hóa Pháp, là nơi chúng phải có mặt thường xuyên mỗi chiều sau lúc tan học lớp ngày ở Nguyễn Hiền.



Dòng tư tưởng về thời dĩ vãng của tôi chợt gián đoạn, có tiếng cu Reo đang lãnh lót cất lên ở phòng nó. Tôi chạy xuống, bế cháu đặt vào chiếc xe đẩy, nai nịt gọn gàng cho nó. Sáng nay hai bà cháu tôi sẽ ‘hành quân’, ‘thám hiểm’ quanh quanh các con đường nhỏ của xóm nhà hàng xóm. Nắng ấm, thoáng trời xanh trên kia bao la, gió nhè nhẹ hiền hòa, nên tôi mở trần xe mà không che kín. Thằng bé con mở mắt to nghiêng ngó ngắm cảnh vật. Trước nhà ai cỏ non cũng xanh mơn mởn, mấy khóm hoa ngũ sắc tươi cười chào đón chúng tôi. Hoa ngũ sắc gợi nhớ quê nhà. Nơi ấy, chúng thường mọc hoang ở các vùng núi non hoặc vùng quê. Những thân dừa ngất cao xa xa khiến tôi da diết nhớ hàng cau vườn quê nội.



Hôm tôi về, ghé thôn Nguyệt Biều thăm vườn trẻ. Nơi đây, các soeur Dòng Mến Thánh Giá nhận nuôi giữ miễn phí một số trẻ con nhà nghèo khổ, bị bại liệt. Bầy trẻ tật nguyền, đứa thì nghẹo đầu cố vươn hai tay ra níu áo tôi, cái cổ to bạnh ra vì suốt ngày cứ uốn éo cần cổ để điều khiển tay chân khi làm việc gì. Bé khác có cái đầu thiệt bự, hai mắt húng hiếng, thân mình vặn vẹo. Có trẻ hai chân gầy lép tong teo, đang cố lết đi. Một số lớn, chậm phát triển, bị câm điếc, gầy yếu, bụng ỏng, chân tay ngắn, và da xanh mét. Tất cả đều là những đứa trẻ, con nhà cùng túng vùng quê tôi. Cha mẹ chúng lao động cật lực vẫn kiếm không đủ ăn, gia đình nào cũng một bầy nheo nhóc. Họ đã đem đứa con dị tật bẩm sinh đến gửi miễn phí ở đây, các soeur tận tình trông nom, tập luyện cho con họ phần nào trở lại bình thường. Lớp trẻ em bại liệt này đã được cho ăn no buổi trưa, nhờ thế phụ huynh có thể yên tâm chạy lo kiếm gạo nuôi cả nhà. Tôi và một nhóm bạn thân người Huế, từ nhiều năm qua, đã rủ nhau gom góp chút tiền gửi về tiếp sức với các nữ tu thôn Nguyệt Biều lo buổi ăn trưa cho lũ trẻ khốn khổ ấy.



Tiếng một con chim lẻ bạn chiêm chiếp kêu lên đâu đây, đánh thức tôi quay trở về hiện tại. Cu Reo ngơ ngác nhìn bà. Tôi cúi xuống hôn cháu. Thằng bé hí hửng nhếch chiếc miệng xinh. Tôi đẩy xe dạo tiếp. Thằng chó con của tôi long lanh mắt ngắm những bông lá đuôi chồn mươn mướt màu nâu, chợt đỏ tươi dưới ánh nắng ban mai. Cây cỏ lá hoa rung rinh, lao xao theo cơn gió từ đâu đùa tới. Tôi để ý, thằng bé ngây ra nhìn không chớp mắt. Tôi nghĩ vu vơ, thiên nhiên xinh đẹp có lẽ còn hấp dẫn trẻ thơ hơn so với hàng loạt món đồ chơi tinh xảo do con người tạo ra!



Sáng nay cô dâu thưa với mẹ chồng, tuần này Mai Liên bận quá, grand ma giữ cu Reo thêm ngày thứ sáu cho Mai Liên. Tôi liền OK vui vẻ. Cháu nội tôi một tháng qua đã quen được bà ru ngủ bằng những dòng thơ dân gian. Cho nên tôi sẽ tiếp tục hát cho cháu tôi nghe những câu ca dao đơn sơ mà chan chứa tình tự dân tộc:

Con mèo con chó có lông

Cây tre có mắt nồi đồng có quai.

Hết gạo thì có Ðồng Nai

Hết củi đã có Tân Sài chở vô

Có vàng vàng nỏ hay phô

Có con con nói trầm trồ mẹ nghe...



Tôi mơ màng tưởng tượng ngày cu Reo chập chững tập đi những bước đầu tiên, ngày cháu bập bẹ học nói. Rồi nó sẽ dần khôn lớn, tôi sẽ giảng cho cháu nghe ý nghĩa những câu thơ bà thường ru nó ngủ thuở thơ ấu... Dòng suy tưởng lại bị cắt đứt, cu Reo đang thét to giận dỗi vì bà bỏ quên nó nãy giờ trong chiếc xe tập đi một mình...



San Jose, mùa Phục Sinh 2003





.

Source : Hoàng hôn thôn Vỹ

Phan Mộng Hoàn

PHAN MỘNG HOÀN - TUỔI MƯỜI LĂM

TUỔI MƯỜI LĂM









Tấm lụa mềm màu xanh da trời khe khẽ lay động. Gió chiều từ phía kia Thương Bạc thổi lên đem theo cơn gió mát của sông Hương về, làm Mai khoan khoái vô cùng. Cô đóng tập toán lại, rời bàn học và ra đứng chơi bên cửa sổ. Thoáng màu xanh phơn phớt bay lên, vải lụa mềm mại quét nhẹ lên má cô bé gây cảm giác buồn buồn dễ chịu. Mai vươn vai làm một động tác thư dãn cho tan hết mỏi mệt sau những giây phút học hành căng thẳng. Sau hè, cô đã lên lớp đệ tứ, bước vào năm thi chuyển sang đệ nhị cấp. Vì thế ngay từ bây giờ hai chị em đã bắt đầu ráo riết chuẩn bị cho mùa thi gay go sắp tới.

Từ hè năm trước mạ đã cẩn thận kiếm thầy kèm toán cho hai đứa. Ông thầy dạy tra là một anh chàng Quốc Học ban Tú Tài, người dài ngoằn, hai mắt chim sâu đen, nhỏ. Anh thầy có vẻ rụt rè thiếu tự tin, da mặt thì men mét màu núi lam chiều, tái tê phiền muộn. Ngay từ giây phút đầu tiên Mai đã không ưa nổi anh thầy. Đầu óc cô bé đã mọc ra bao trò tinh nghịch để chọc phá cho đỡ buồn ngủ. Cứ vào khoảng trưa trưa chưa tới 2 giờ thầy đã ngồi lù lù nơi phòng khách. Mai trước đó còn tỉnh như sáo sậu, vậy mà nghe mạ kêu, hai đứa lên học! là tự nhiên hai mí sụp xuống, mắt Mai ríu lại muốn khò một giấc. Hồi đó vì theo trường ma soeur dạy các môn học toàn tiếng Tây nên khi chuyển trở lại chương trình Việt hai đứa lính quýnh sợ không bắt kịp bạn bè. Nhất là toán. Hết năm Cinquième, tương đương đệ lục, Mai chỉ mới học toán Algèbre, chưa biết tới Géométrie là chi. Vì thế suốt mùa hè năm trước hai chị em không được đi chơi đâu xa, phải ở nhà luyện lại chuyển ngữ tiếng Việt.

Anh thầy tên Cân, mà người ngợm thiếu cân xứng, cứ dài ra như kẹo kéo yến thòn! Chuyên môn diện complet sơ mi trắng, quần tây trắng. Đặc biệt nhất là mái tóc chải brillantine bóng mượt, con ruồi chấp chới bay qua cũng không dám đậu, lỡ trượt té gãy giò răng! Mai nhớ lại kỷ niệm học hè ngắn ngủi đó lại phá ra cười một mình như con khùng. Nhưng đôi khi cô cũng cảm thấy hối hận vì mình đã thiếu lễ độ đối với thầy, bởi dù chi cũng nhứt tự vi sư...huống hồ cô bé đã chịu nhồi nhét bao nhiêu là kiến thức toán khó ưa!

Hôm anh thầy giảng về các định đề Tam giác. Chị Miên ngơ ngác nhìn lên, cứ ngó chăm hăm vô miệng thầy làm như nhìn thế chị sẽ thông minh hơn để minh triết những phần li kỳ của công thức Hình học, vốn khó nhét vô cái đầu óc chỉ ham mơ mộng làm thơ...con cóc của chị ấy. Còn Mai thì ngồi không yên, loay quay như troai, vì suốt buổi trưa trời oi bức khó chịu mà cứ bị nghe rè rè bên tai âm thanh khàn đục, biểu răng cô không bực bội sốt ruột. Cô bé khó lòng tập trung nghe lời giảng, cô còn để tâm trí lang thang ngoài cửa sổ, lát chiều tụi con Thanh hàng xóm đã hẹn Mai nhớ ra cửa sổ phòng khách trên lầu để chuyền sang cho mấy món quà qúy đem về từ Nam kỳ quốc. Bọn này sướng ghê, xuân thu nhị kỳ được bay vô Sàigòn chơi. Lần nào về nhà cũng chịu khó chia cho Mai chút xíu mê tơi từ xứ lạ quê người.

Mai và Thanh vốn là bạn thân ở Jeanne d'Arc. Hai đứa ngồi cùng bàn từ thuở lớp nhì Tiểu học cho tới cuối năm Cinquième. Bầy con gái hai nhà đều là học trò piano của ma soeur Robert. Soeur người Pháp, cao lớn, hai mắt trong veo màu đọt chuối. Soeur là hung thần cho những ai lười tập đàn. Nếu cần, bàn tay to lớn của ma soeur nghệ sĩ sẽ dán lên hai má, lên hai mông các nhạc sĩ tương lai không thương tiếc. Miên là tên lì lợm ăn nhiều đòn nhất. Lý do, Miên thường ngưng tập đàn mỗi khi vắng mặt soeur, ra đứng mơ mộng nhìn trời làm thơ, hoặc mải mê dòm tụi Lycée dượt bóng rổ, bóng chuyền bên kia sân trường hàng xóm.

Chiều nào, kiểng tan trường vừa vang, cả lũ lại thi nhau chạy đua lên lầu nhạc để dành cho được cái đàn tốt nhất...Bây giờ thì rã đám, chị em Mai qua trường khác bỏ ngang việc học đàn. Miên là kẻ sung sướng nhất. Mai hơi buồn, vì cô bé vừa chớm mê nhạc, vừa mới làm quen với Mozart, Betthoven, vừa mới tình tang vui thú với những Valse Favorite, Lettre à Élise, Marche Turque...thế mà giờ đành chia xa. Bởi vì không có sấm sét búa rìu của các bà xơ áp đảo chắc chắn hồn nhạc vào lứa tuổi Mai sẽ lơ là dần thôi. Tụi nhà Thanh vẫn theo trường cũ, bên nhà hắn vẫn nghe réo rắc tiếng đàn.

Anh thầy đều giọng giảng... cho cái plafond nghe, rồi như thường lệ, đằng hắng một tiếng để cao cung hơn và ra bài tập áp dụng. Cho hai tam giác cân... Cuối giờ, đáp số bài chị Miên hơi sai, riêng Mai thì sai bét tà le cò là cái chắc. Thầy nhẹ giọng sửa bài tập:

-Cân khác với đều vì...hai chị nhớ phân biệt!

Thầy kiên nhẫn ra bài tập khác:

-Hai chị chú ý: Cho hai tam giác cân...

Mai hí hoáy ghi chép nhưng thay vì cân cô viết là đều. Bởi vì cô ghét anh thầy kèm tra nên kỵ luôn tên của ảnh! Mà cân và đều thì có chết cha ai mô nờ! Mai cứ thế mà làm theo ý mình một cách oai vệ. Hình như thầy Cân cũng lắc đầu tỏ vẻ bất bình một chút, nhưng anh chỉ lập lại với âm thanh cao hơn:

-Cân! không phải đều!

Mai vẫn tỉnh bơ như điếc, vẫn không viết cân và tất nhiên giải hắn theo nghĩa đều! Sau hai tuần học tập thầy nói thầy nghe, trò cứng cổ khó dạy như thế, mạ đành chịu thua và ân cần xin lỗi thầy, cảm phiền cho phép hai em nghỉ học vì một lý do vô tội vạ gì đó mà Mai đã không thắc mắc hỏi mạ! Vị thầy trẻ sau đó đã bye bye hai cô học trò, ngó qua tưởng thùy mị nết na...lưu luyến từ giã hai cô con gái mặt mũi ngó dễ thương nhưng... thương không dễ chút nào hết! Chàng précepteur ra đi với một phong bao dày cộm mạ đáp ơn thầy, chàng thư sinh hiền lành đến độ thiếu phong cách uy nghi của người thầy dạy dù là dạy kèm!

Từ trên cao này, sau lớp màn che kín khuôn cửa sổ phòng hai chị em, Mai tha hồ quan sát thế gian trôi qua dưới kia một cách an toàn và không sợ ai bắt gặp. Chiều nào Mai cũng để ý thấy chừng ấy nhân vật diễn qua sân khấu của riêng cô.

Con đường Thượng Tứ bề ngang cỡ cái gang tay, bề dài thì như sợi chỉ đứt khúc. Thế nhưng biến thiên linh hoạt làm Mai theo dõi không chán mắt. Một chiếc xe đạp dàn màu đỏ bầm, trông buồn bã như màu da chủ nhân. Ngày nào Mai cũng thấy hắn đạp xe ngang nhà hai, ba lần. Cái đầu cứng ngắc không quay qua quay lại như những kẻ khác. Mai nhận thấy thiên hạ có thói quen ngoảnh mặt về phía nhà mình. Tầng dưới nhà, nơi khung cửa sổ treo rèm đăng ten trắng, rèm mỏng nên thấy thấp thoáng bóng chị Miên ẩn hiện sau đó. Mai cười thầm, mấy ông con trai mắc tật quẹo cổ ni lỡ trúng gió một cái là chết, cho cái cổ quẹo cả đời! Chiếc xe dàn màu đỏ trôi dần vào cổng Thượng Tứ, Mai quan sát thấy hắn lần này chợt khẽ quay đầu nhìn lui. A! Rứa là thêm một tên quẹo cổ của chị Miên! Chị Miên của cô hiền lành, mặt mày dễ coi, hai má rám hồng da dâu với những đường vân li ti, mắt chị Miên xênh xếch mơ mộng, khuôn mặt tam giác như con mèo mà cũng khiến nhiều chàng trồng cây si, lạ thiệt! Còn Mai? con bé phá phách như đứa con trai mới lớn thì khỏi lo ai dòm dỏ tới, nên cô tha hồ trêu chọc chị Miên.

Trừ một bữa. Hôm đó, mạ sai chị Miên đi đâu có việc, chị liền rủ Mai theo. Trời mưa lất phất nên rảo bộ qua cầu Trường Tiền thiệt thú vị. Mai diện chiếc áo mưa trong veo mới tinh, nên vẫn lồ lộ màu chiếc áo dài hồng bên trong. Chị Miên chọc Mai là chiếc bánh bột lọc trần. Mai thích chí biệt hiệu này, bởi cô bé tham ăn bánh quai vạc. Miếng bánh trong trẻo nên ẩn hiện con tôm hồng thắm, thử nhai một miếng, nước ướp rựa ra đậm đà, ngon ơi là ngon. Trời hửng nắng, chị Miên đã cởi áo đi mưa, xếp lại gọn gàng. Mai thì vẫn ham diện, cô thả hàng nút bấm cho hai tà ni lông bay phập phồng trong gió, đi tung tăn đánh đàng xa, cô bé cảm thấy phơi phới trong lòng. Nhưng vừa lúc đó, một chiếc xe đạp của ai trờ tới, chiếc xe đang ngon trớn vút nhanh chợt vướng phải vạt áo của Mai đang bung lên và... rẹt một tiếng nhỏ, vạt ni lông liền dính chặt vào con én của bánh xe, làm cho xe cùng người lái xe phải dừng lại sát bên Mai.

Người đó hốt hoảng kêu lên:

-Xin lỗi! Xin lỗi chị! không phải tại tui...

Mai giận ghê lắm và tiếc đứt ruột vì thế là rách cái áo còn mới tinh khôi. Nhưng Mai vẫn lạnh lùng, mắt nhìn thẳng đàng trước và đáp không hề nhăn mặt:

-Không phải tại ai cả- Tại gió!

Anh chàng thủ phạm trở thành nạn nhân, hắn tái xanh mặt mày có lẽ cảm thấy có lỗi vì đã gây nên tội với người ta! Và nạn nhân trái lại tỉnh khô vô sự coi như không có chuyện chi xảy ra! Từ đó hắn được mang tên Tại gió.

Chị Miên đã chịu khó ghi tên Tại Gió vào trong nhật ký đời chị. Mai lâu rồi ưa lén đọc nhật ký chị Miên nên biết, còn riêng cô bé chưa mê trò chơi này. Có chăng Mai chỉ thích viết... văn! Cô bé nắn nót viết tràn cung mây, tả cảnh trăng sao, mưa gió lung tung cả lên. Chưa thấy nhân vật nào xuất hiện trong cuốn sách bìa cứng màu đỏ chói, bọc ngoài cuốn tập kẽ carô nhỏ xíu của văn sĩ Thùy Mai. Anh Minh đã có lần ghẹo Mai là văn sĩ, khi anh cũng đọc lén thấy em gái tập tễnh sáng tác tối tác tưng bừng như thế. Mai ngán ông anh thám tử của mình ghê lắm. Anh Minh chướng ghê, đã tò mò coi trộm nhật ký của người ta không biết mắc cỡ còn hung hăng khoe ầm ĩ trêu cho chị Miên nổi cáu, phát khóc lên mới thôi. Tính chị Miên hiền, chưa hề la mắng hay đánh Mai lần nào, nhưng vì anh Minh làm quá, cứ lục tìm đọc nhật ký chị ấy hoài, nên có lần hai anh em họ đã đả lôi đài nhau một trận ác liệt. Mai làm trọng tài chạy quanh, không dám xông vô can ai, cuối cùng phải chạy đi méc má!

Thụy Miên viết, Ngó cái mặt lạnh như nước đá của nhỏ Mai, mình thấy thương hại cho tên Tại Gió, hi hi, ai biểu xui cho tên vô phước đụng chi cái con khỉ nhà mình! Tại Gió! Cũng hay! Hắn giận bắt chết mà bày đặt không thèm đếm xỉa tới. Chỉ phiền mạ phải cho mình tiền, biểu đi mua cho em cái áo mới khác...

Chuyện chỉ có rứa mà chị Miên cũng mất công ghi vô nhật ký! Mai lẩm bẩm một mình khi đọc tới đó. Nhưng cũng từ dạo ấy, Mai để ý thấy tên Tại Gió hay xuất hiện trên con đường Thượng Tứ!

Tại-Gió đạp xe nghiêm chỉnh, không quay qua ngó về như thiên hạ khác. Chị Miên có lần thấy hắn đã reo lên mừng rỡ, khoe với em gái:

-Mai ơi! Tại Gió! Mai ơi!

Mai khủng khỉnh nhận xét:

-Đồ con trai chi mà da mặt trắng như thằn lằn mùng năm!

Hắn có mái tóc gờn gợn sóng, người thì mảnh khảnh. Khi xe hắn lướt qua nhà, Mai ngó profil thấy hơi khòng khòng, nét vai gầy chồm ra đằng trước. Anh chàng đạp xe mải miết như vội vàng chuyện chi!

Lần khác, vào sáng Chúa Nhật hai chị em nổi hứng rủ nhau đạp xe qua bên kia cầu Trường Tiền để xem lễ ở Nhà thờ “Nhà Nước“. Thường lệ, họ vẫn dự lễ Misa dưới kia Gia Hội. Khi đổ dốc cầu, Mai cho xe lao vút xuống con đường trải nhựa êm như mũi tên. Cô bé cười khoái chí vì ngày thường xe cộ người ngợm đông đúc dễ chi cho cô làm cua rơ như hôm nay. Gió sớm từ phía sông Hương đuổi theo rạt rào làm tà áo lụa dán sát vào người Mai, ẩn hiện dáng dấp thiếu nữ trông dễ thương ghê. Có tiếng chị Miên kêu chới với đàng sau xa. Mai phải thắng bớt cho xe trôi chậm lại chờ chị ấy. Mãi quay đầu lại nhìn Miên, Mai không kịp thấy một bóng quen quen từ phía bên kia đường ngược lại mình. Miên la lên:

-Mai tề! Tại Gió tề!

Mai nhăn nhăn mặt, ưa dòm họ một chút mà làm phách, không thèm xê xích vai. Hai chị em đưa xe vào trong sâu bên hông Nhà thờ rồi khoá chung xe lại với nhau bằng hai cái khóa vòng. Hai chiếc xe của họ còn mới tinh sơn màu xanh dương xinh như đồng xu sáng loáng, nếu không cẩn thận dễ bị thổi mất.

8 giờ đúng, tiếng chuông từ trên tháp cao ngân nga báo hiệu giờ Thánh lễ. Giáo dân dần đông kín. Mai và Miên đến sớm nên chiếm ghế trên cùng bên phiá nữ. Tượng Đức Nữ Đồng Trinh đang mỉm cười trước mặt, Mai nhìn hai bàn tay dịu dàng của Mẹ Maria đưa ra đằng trước như sẵn sàng che chở cho những ai chạy đến cùng người. Tà áo xanh da trời chập chùng buông rũ xuống, những đóa hoa hồng lấp ló dưới những ngón chân xinh xinh. Hàng nến trắng tỏa sáng lung linh. Hương thơm của hoa Glaieul thoang thoảng khiến tâm hồn cô thiếu nữ như bay bổng lên cõi không trung. Thánh lễ nơi đây trang nghiêm dễ làm Mai có ý hướng dâng mình vào dòng tu như những lần Mai lên viếng Dòng Tu Kín trên Kim Long.

Đan viện Carmélo trên ấy đã từ lâu hấp dẫn Mai say mê chọn lý tưởng cho đời mình. Ngay năm lên mười khi ở nội trú trường Dòng Sainte Marie Phú Xuân, cô bé thích lén một mình tìm qua bên Dòng Kín, lang thang chơi trước vườn hoa hồng. Ngôi thánh đường màu xám nhạt, có chiếc tháp vút cao kiểu Gothic. Khuôn viên nhà thờ lặng lẽ. Không khi nào cô bé thấy bóng dáng một nữ tu. Từ đó trí óc tò mò thôi thúc cô phải dấn thân vào. Mạ đôi lúc nói đùa, về sau cho mỗi đứa con vào tập tu một Dòng. Miệt Kim Long có hàng dãy tu viện nam nữ nối tiếp nhau. Bé Mai đã hăng hái dơ tay, con vào Carmélo! Cả nhà phá ra cười, vì Mai là đứa ồn ào tinh nghịch nhất, lại ưa vào đó làm cô tu kín!

Hai chị em rời chỗ qùy thong thả bước ra khỏi vòm cửa cao. Chị Miên lại reo lên:

-Ngó thử coi, ai rứa Mai?

Mai nhìn trật bên kia đường, dưới bóng soan già, con thằn lằn mùng năm của cô đang đứng vẩn vơ bên chiếc xe đạp dàn, và có lẽ đang mải làm thơ. Mai nổi cơn nghịch ngợm, đứng chiếu tướng về phía hắn lâu cả thế kỷ, làm chú chàng cuối cùng bẻn lẻn phóc lên xe dông tuốt! Mai nhắc:

-Về nhớ cho hắn vào nhật ký đời mình nghe tỉ tỉ!

Miên cười hiền lành:

-Coi bộ Mai của chị cứu vớt được một con chiên lạc rồi đó nghe!

-Ai mà thèm việc nớ.

Mai vùng vằng trả lời chị, rồi lên xe đạp nhanh không chờ Miên.

Buổi sáng Chúa nhật mùa hè nhưng nắng dễ chịu chưa thiêu đốt như vào giấc trưa. Hai chị em vút nhanh xuống Đập Đá chơi. Mai kêu đói bụng nên nhân đó ghé vào quán bánh bèo Tây Thượng. Tô bún cua nóng bốc khói, thơm lừng mùi sả ớt. Miếng cua chắc nụi nhai tới mô sáng mắt tới đó. Mai tham lam vừa ăn vừa dòm qua tô của Miên phân bì:

-Ốm o như Miên mà ăn hơn Mai à?

-Ừ, phải rứa mới lên cân kịp Mai chớ!

Hai chị em cành nanh và xưng tên với nhau như bạn bè. Cả nhà họ đều gọi tên nhau như thế. Minh, Miên, Mai liến láu tranh cãi nhau mọi chuyện. Với Mai nhất là chuyện dành ăn. Chẳng thế, cô bé tròn quay như hột sót. Bây giờ hết học nội trú các trường soeur Áo trắng, hết mặc đầm đồng phục, Mai bắt đầu phải mặc áo dài thướt tha. Mạ nói, con gái chừ phải lo dịu dàng, không có lắc xắc lưởi xưởi như trước, ăn uống phải nhỏ nhẻ vì áo dài có eo có thắt. Nhất là bé Mai, con phải coi chừng đó nghe!

Hai năm trước có lần Miên bắt gặp con em hột mít của mình loay hoay đứng mãi trước tấm gương soi lớn trong phòng ba má. Chiếc áo dài popeline mới may có vẻ làm hắn bực bội hay sao mà Miên thấy con nhỏ nhăn nhó mặt mày. Khi Miên bước vào, nó vội tháo phăng hàng nút bóp và ném áo lên mắc rồi nằm dài ra trên giường nệm lớn. Con bé than thở:

-Chán quá Miên ơi, Mai đi tu quách cho khỏe! Vô Dòng kín Mai khỏi nhịn ăn, khỏi mất công áo dài rắc rối eo với thắt...

Miên xì một tiếng và nói:

-A, Mai điên chưa rứa? Dòng Kín là dòng khổ tu. Ăn cơm lưng chén, chỉ ăn với muối hột, canh là nước rau luộc, hiếm khi có thịt cá! biết chưa em?!

Con nhỏ nghe thế buồn quá nên quay ra ngủ khò không thèm tranh cãi nữa.

Năm nay Mai đã 15. Hai tuần nữa là đến sinh nhật cô bé. Mạ cho quà con gái một xấp lụa màu lúa non. Hai chị em đem ngay xuống tiệm may Hùng cho Mai kịp diện hôm mừng tuổi trăng rằm của cô. Khi mặc thử Mai chưa kịp ngó vô gương ngắm nghía đã nghe chị Miên reo lên:

-Ai rứa bây? Cô tiểu thư mô đẹp ri hè?

Chú thợ may cũng tủm tỉm cười nói:

-O Mai bữa ni người lớn rồi hí!

Dòm vô tấm gương trước mặt Mai thấy hiện ra một người con gái lạ. Cô ta nghiêng đầu làm dáng, hai mắt đen láy mở to chăm chú nhìn mình, còn trên người tà áo lụa dài ôm sát, gờn gợn những núi đồi nhấp nhô, trông kỳ ghê! Tuy nhiên trong bụng cô bé cảm thấy thích thích hình ảnh dịu dàng ấy.

Mai 15 tuổi, tóc thề buông xỏa ngang lưng. Mái tóc đen mượt nên trông cô bỗng trở nên yểu điệu. Dáng dấp ra vẻ một nữ sinh Đồng Khánh. Mớ tóc thề là tác phẩm của Thụy Miên. Đầu năm vào học Đệ ngũ Mai Khôi, Mai nhờ Miên cắt bớt đuôi tóc vì tóc cô bé đã dài quá. Không biết vô tình hay cố ý mà lưỡi kéo bén đã đi một đường ngọt ngào, mái tóc dài băng xéo lên thấu nửa lưng! Mai đã khóc sưng mắt vì thương tiếc nó.

Học trò trường soeur đứa nào cũng thắt bím tóc. Mái tóc các cô bé hạt tiêu khi tháo bím ra, dài quá mông là chuyện thường. Bạn thân cùng lớp với Mai là Như Bá, khi tháo tung hai cái đuôi sam ra, tóc cô bé đổ xuống dưới đầu gối. Mùa nước lụt các trường đều đóng cửa. Như Bá tới nhà rủ Mai đi lội nước lụt. Hai con bé mười bốn tuổi, kẹp mớ tóc dài gọn lại thả đàng sau lưng, ngó xa trông như người lớn. Hai đứa xăn quần vén áo hí hửng cười nói vang đường chuyển xóm. Mấy anh thanh niên đạp xe rẽ nước bắn tung tóe đuổi theo định chọc ghẹo. Không ngờ thấy đó chỉ là hai con nhóc con nên lấy làm thất vọng!

Từ lúc Mai xỏa tóc thề, hai con rít ngây thơ của thời học Jeanne d'Arc không còn tung tăn theo bước chân chim sẻ. Nhưng kỷ niệm về thời học trường ma soeur quá nhiều trong Mai. Làm sao Mai quên cho được cuối năm Sixième, Mai được chọn vào đội múa. Vũ khúc Les Glycines do soeur Gisèle, giáo sư piano mới, thay chân soeur Robert, điều khiển.

Sau năm 54, đoàn quân viễn chinh Pháp lũ lượt kéo nhau về nước, nên bà Robert cũng khăn gói quả mướp về Paris. Ai ngờ Mai đã chảy nước mắt hôm nghe tin đó. Bà thầy nghiêm khắc dạy đàn đã nhiều lần cho Mai nếm mùi đau khổ khi luyện mười ngón tay cho dẻo để lướt trên phím ngà. Bao nhiêu lần hai má Mai đỏ bừng bừng và nóng rát in dấu bàn tay hộ pháp của ma soeur ác sát. Nhưng vì ngán bị ăn đòn nên Mai cố chăm chỉ dượt Déliateur, đánh như điên Zerny, rồi tới Petit Vélocité...Nhờ thế về sau, khi đến lượt mình trả bài, Mai đã ung dung ôm sách ra phòng lớn chờ lên đoạn đầu đài với bà Rob. Trả bài xong, soeur chúm chím cười, hai con mắt trong veo như mắt mèo long lanh đẹp ghê. Soeur còn đưa tay âu yếm xoa tóc cô bé nữa. Và không còn hét lên the thé như trước-những lúc Mai đánh sai nhịp và không thuộc trơn bài:

-Mà nhác! mà nhác!

Vũ khúc Les Glycines gồm 12 vũ nữ. Thùy Mai cùng Thanh Tiên đứng hàng thứ hai. Bội Tiên và Nguyệt Ánh xếp hàng đầu. Tiếp theo là Như Bá một hàng với Mỹ. Thanh Tuý và Hélène Hương là hai tên cao giò đứng cuối và hai cặp nữa...Bầy con gái nhỏ ồn ào như lũ tiểu qủy khiến các soeur nhọc nhằn không ít. Nhưng khi xuất hiện trên sân khấu ngày trình diễn chính thức trông họ dễ thương ghê. Những vòng hoa Glycines luân chuyển nhịp nhàng. Những cánh hoa đồng nội xinh tươi uốn lượn theo các nàng thiếu nữ xinh xinh đang bay lượn uyển chuyển. Nắng trên đồi lấp lánh, cỏ biếc dưới chân non. Xiêm y trắng như tuyết khẽ vờn theo gió chiều lên...

Làm sao Mai quên được khoảng đời hồn nhiên vô tư ấy. Mai nhớ khi chia tay với con bé Céline, da đen như mực tím khi nó phải theo bố về Pháp, Mai đã buồn ray rứt cả tuần lễ. Vào năm học Sixième, chị em Mai bị nhốt vào nội trú J. d'Arc, vì dạo ấy ba má bận rộn việc làm ăn buôn bán nên phải gửi con cái cho các soeur chăm sóc. Những chiều đầu tiên của kiếp học trò xa nhà, dù nhà Mai cách trường chỉ một con sông. Mai nhớ mạ nên khi nào cũng rưng rưng nước mắt.

Khi lang thang trong sân trường chơi một mình, Céline đã lẽo đẽo theo Mai làm quen. Mai hơi sợ vì...màu da của nó. Céline trạc tuổi Mai, có vẻ con nhà giàu, bởi lúc nào Mai cũng thấy nó diện áo đầm ren trắng toát. Tóc cô bé lai Phi Châu loăn xoăn xoắn tít từng cuộn tròn như gỗ bào. Cái đầu tròn hoay của nó luôn thay đổi kiểu design. Lúc thì thắt nhiều nơ bươm bướm đủ màu, khi tết lại thành hai con rít ngo ngoe. Trông nó thiệt ngộ nghĩnh, nhưng Mai chỉ dám nhìn lén mà không dám chơi. Mãi về sau hai đứa mới thân thiết. Céline đã dắt Mai đi giới thiệu khắp các xó xỉnh trong trường. Céline là dân pensionnaire thường trực nên rất rành rẽ mọi ngóc ngách bí hiểm của thế giới thoạt tiên buồn hiu này. Những chiều thứ bảy xe kéo của nhà đến rước Mai về thăm nhà trễ. Céline lại quanh quẩn bên cô. Có lần nó tâm sự về ba má nó. Má Céline người mình, nhà đâu tuốt trong Tourane, ba là dân Angola, sĩ quan Pháp. Céline ít bạn vì... màu da của nó. Nó hạ giọng thì thầm:

-Mai biết không? da Céline đen nhưng ...lòng Céline trắng mà!

Vừa nói nó vừa đặt bàn tay nhỏ nhắn lên trước ngực chỗ trái tim đang đánh nhịp phập phồng. Mai hồi tưởng đến đoạn đời internat đó mà thương hoài cô bạn lai dễ thương, tình cảm ướt át. Céline da màu mực tím, tóc loăn xoăn, đôi môi tròn hồng như màu san hô. Khi Céline cười, để lộ hai hàm răng đều trắng bóng như ngọc.





Mạ dặn hoài Mai: Mặc áo dài thì nhớ đi đứng thong thả, không có chạy nhảy lung tung như khi mặc đầm nghe chưa!

Thời gian đầu tập tành làm thiếu nữ, Mai khó chịu hết sức. Cô cảm thấy người ngợm mình cứng đơ như thằng Picnocio của bố Anh Đào trong chuyện cổ tích Pháp. Vả lại bây giờ chân Mai thôi mang xăng đan nên làm sao dễ dàng nhảy cà tưng như trước! Thay vào đó là đôi guốc gỗ sơn trắng, quai nhựa trong veo, gót năm phân đã nâng Mai cao lên khiến cô bắt buộc khoan thai nhịp bước.

Mỗi chiều thứ bảy, hai chị em thường rủ nhau dạo phố. Từ nhà xuống Trần Hưng Đạo chưa tới nửa giờ đồng hồ đi bộ. Khi đến gần Ty Thông Tin, Mai kéo Miên băng qua đường Nguyễn Hoàng sang phía bên kia vườn hoa cạnh bờ sông Hương. Từ đó họ sẽ băng ngang con đường dẫn lên cầu Trường Tiền. Khi tới sân banh Tennis, hai người lại chạy trở qua bên kia phố ngay trước hàng sách Ái Hoa, rồi tiếp tục dạo chơi.

Sở dĩ lộ trình có vẻ rắc rối như thế là vì Mai ghét cay ghét đắng xe bánh mì thịt. Chiếc xe hàng nhỏ, đậu xế cửa tiệm ăn đồ Tây Au Bon Gout, chuyên bán bánh mì xa xíu nóng dòn thơm phức, ngon lắm. Sáng nào đi học ngang qua đó hai đứa thường dừng lại mua ăn điểm tâm. Nhưng anh chàng chủ quán mặt rỗ hoa mè ấy thoạt tiên được Mai khen là có duyên nay trở quẻ, nghèo mà ham đã dám mê chị Miên cao qúy của Mai! Hèn chi bánh mì hắn bán rẻ ơi là rẻ, làm Mai trước đó cứ khen nức nở anh ta tốt bụng dễ thương! Về sau, Mai thấy hắn lăng xăng bắt dễ ghét, còn thường xuyên bày đặt diện đồ sơ mi quần dài trắng như lễ phục học sinh Quốc Học lúc đi défilé nữa kìa! Từ xa thoáng thấy bóng hai chị em Miên, hắn liền dơ tay vuốt vuốt mái tóc dợn sóng, chúm chím cười điệu. Ngó cái mặt trơ trẽn mà phát tức. Mai đâm giận chị Miên, ai biểu chị hiền lành tử tế với hắn làm chi nên hắn mới tưởng bở mà trèo cao chớ! Phải bắt chước như Mai này. Khi nào Mai cũng đi thẳng tưng, mặt nhìn ngay về phía trước, như thế có ai dám trêu chọc mình đã chứ.

Cái tật vác mặt của cô bé đã nhiều lần gây xung đột trong nhà. Anh Minh hay méc má phải sửa trị con Mai. Anh nói: Mạ mà không biểu hắn thùy mị hơn, cái kiểu ưa vác mặt lên trời, ra ngoài đường tụi con trai có bữa sẽ đập cho hắn chừa cái tội kiêu ngạo! A! Mai hiểu rồi, tại vì đám bạn Phi-Cơ-Trực-Thăng của anh ấy, Mai đã giả vờ ngó lơ không thèm chào họ ngoài đường, có lẽ vì thế họ đã thù dai mình?

Chiều thứ bảy con phố Trần Hưng Đạo trở thành điểm hẹn, dập dìu tài tử giai nhân. Hai đứa thích đứng lâu lắc nơi tiệm sách Tân Hoa để coi mãi mấy bản nhạc mới phát hành. Mua thì không mua, nhưng ngắm hoài không biết chán. Những bìa nhạc do Họa sĩ Phi Hùng vẽ đẹp ghê. Nàng Mỵ Nương xinh đẹp đưa tay vén nhẹ bức rèm hoa nhìn anh Trương Chi nghèo hèn. Trong lòng tách trà thơm, khói hương lãng đãng bay lên, mơ hồ hiện ra hình ảnh người ca sĩ thuyền chài đang cất cao tiếng hát dễ đắm say lòng người, ánh mắt chàng sao buồn vời vợi...Tội nghiệp con người tài hoa mệnh bạc. Tình yêu bị chối bỏ khiến trái tim chàng hóa đá. Phải đợi khi giọt nước mắt mỹ nhân nhỏ xuống thương vay, khối ngọc tình si mới được hóa giải, tan thành bọt nước...Đầu óc lãng mạn của Mai chợt nghiêm khắc lên án nàng Mỵ nương đã kỳ thị giai cấp! Cô bé 15 tuổi của chúng ta quên mất rằng trong thực tế, cô cũng đã từng ghét bỏ anh chàng chủ xe bánh mì xa xíu đó sao!?

Càng về chiều hè phố Trần Hưng Đạo càng đông đúc đến chen chân không lọt. Miên định kéo em gái xuống Ngã Giữa nhưng Mai không thích dạo phố thêm. Bởi sau lưng cô hình như có ai đang lẽo đẽo theo sau như cái bóng tự nãy giờ. Cô ơn ớn sợ. Mai nói nhỏ;

-Miên, qua chợ đi! Mai muốn gội đầu chiều ni.

Khẽ nghiêng vai. Qua vành nón bài thơ cô thoáng thấy Tại Gió. Trong chiếc áo sơ mi màu khói hương, tên con trai bỗng chững chạc đàng hoàng như người lớn. Hôm nay là ngày rằm tháng bảy, màu áo lam biểu hiện hắn là một Phật tử? Rứa mà cũng bày đặt tới nhà thờ! Chút xíu vơ vẩn nơi cô thiếu nữ mười lăm đã không dưng bốc hơi lạnh lùng.

Đằng sau chợ Đông Ba, phía gần bờ sông Hương là một dãy lều gỗ hẹp. Đó là những quán gội đầu. Hồi Mai còn nhỏ xíu mạ thường dắt tới đây chơi, chờ mạ xổ mớ tóc mềm mại đen như mun của bà cho họ gội đầu. Cô bé nằm ghé xuống một bên mạ và khoan khoái hít hà, ngửi mãi mùi hương chùm kết bốc lên thơm ngòn ngọt...Bây giờ thì tự hai chị em đến đây.

Căn lều nhỏ lợp tranh mát rượi, vách lá thô sơ, sàn lót gỗ tạp, trên trải chiếc chiếu hoa vẽ rằn ri xanh đỏ. Hai đứa nằm xuống vừa in. Đầu kê trên chiếc đòn nhỏ có lót tấm khăn vải trắng sạch boong. O chủ quán le te chạy lui chạy tới sửa soạn việc phục vụ hai cô khách quen. Mai lim dim mắt mơ màng nửa thức nửa ngủ. Nằm nghe tiếng nước chảy rào rào của gáo nước nóng ấm xối lên mái tóc thấm đẫm thơm mùi chùm kết. Những ngón tay nhà nghề của o Lượm có móng dài vừa đủ để bay lượn cào xát vào da đầu Mai, gây cho cô cảm giác đã ngứa thiệt thích thú. O Lượm vừa làm việc vừa ư ử hò Huế. Mai ngơ ngẩn lắng hồn theo lời ca trầm bổng:



Kim Long dãy dọc tòa ngang

Em chèo một chiếc thuyền nan về Sình

Đôi lứa mình lỗi hẹn ba sinh

Dẫu mần răng đi nữa cũng trọn tình với nhau



Mai đang say sưa thưởng thức mấy câu ca dao thì người nghệ sĩ dân gian hứ lên một tiếng chua lét rồi hỏi ngang phè:

-Nì, nghe có hay không rứa o dỏ dỏ? Răng không nghe la lối um sùm như mấy bữa trước rứa?

Mai liền mở mắt háy o Lượm một cái nên nước gội đầu thừa cơ lọt vô cay xè đến nhức và rát mắt quá chừng. Cô bé hét lảnh lót:

-Rát quá mạ ơi!

Mai vùng vằng nói thêm:

-Lần sau tui không tới đây gội nữa mô!

O Lượm xuống giọng dỗ dành:

-Thôi mà cho o xin lỗi hí, hai đứa đừng bắt chước thiên hạ bỏ o đi gội đầu ngoài phố nghe. Gội kiểu nớ tóc cháy đỏ khé, còn gãy rụng hết trơn. Gội chùm kết tóc mềm lại óng ả, mau kiếm dôn nì. Chưa nói xong o Lượm trở qua véo von;



Mạ ơi quan Huyện đòi hầu

Mua chanh chùm kết gội đầu cho con



Mai nghe lơ mơ và thấy khó chịu ghê. Ai đời ngày xưa người ta làm đẹp chỉ với mục đích kiếm chồng cho con gái, thiệt là “hủ lậu trường sinh”!

Khi hai chị em từ giã lều gội, tóc tai còn ướt rượt. Áo lụa thấm nước làm cả vạt trong veo đằng sau lưng, nhưng không lâu sau, ngọn gió chiều từ sông Hương xô lên thổi rạt rào đã hong khô mái tóc tiểu thư của họ.



Đã vào mùa mưa. Sau Trung thu lộng lẫy trăng vàng ngự giữa mênh mông trời mây. Huế tức khắc chuyển qua thời tiết mưa gió tơi bời. Mới hôm trước thiên hạ còn nườm nượp rủ nhau kéo đi rước đèn. Trai thanh gái lịch chen vai thích cánh ở Thương Bạc xem văn nghệ, để thưởng thức Duy Khánh hát lê thê, để du dương theo giọng ca véo von lảnh lót “Trăng lên rồi trăng rụng xuống cầu...” của đôi danh ca Ngọc Cẩm-Nguyễn Hữu Thiết...Thế mà sáng lại, trời ủ dột, xám xịt cả không gian. Nước sông Hương cuồng nộ dâng cao, hai bờ mênh mông tràn ngập sóng lớn, mưa mô gió nấy kéo đến tơi bời. Huế nhu mì bỗng chốc sát khí đằng đằng vì dòng sông trong xanh đã đục ngầu đỏ những phù sa. Năm nào như năm nấy, khai giảng chừng tuần lễ học trò ở Huế lại được nghỉ lụt vài bữa.

Mai cuộn mình trong mền ấm áp, chăm chỉ học hành. Đến trường dưới mưa, bên ngoài có tơi nhựa trong veo chở che, bên trong áo quần vẫn ướt nhẹp, nhưng bao giờ sách vở cũng được ủ ấp khô ráo và an toàn trong cặp. Cửa sổ lớn trên lầu đóng kín, rèm voan thôi bay. Ngày đêm Mai mê mải chuyện sách đèn chờ mùa thi tới với nắng vàng rực rỡ.

Phượng đỏ thắm và nhạc ve vang vang...



Viết vào mùa Trung Thu và kết thúc khi nghe tin lũ lụt ở bên nhà-

San Jose- 04/11/1999

.

Source : Hoàng hôn thôn Vỹ

Trang Phan Mộng Hoàn


art2all.net

PHAN MỘNG HOÀN - HOÀNG HÔN THÔN VỸ

PHAN MỘNG HOÀN



HOÀNG HÔN THÔN VỸ




Huyên vẫy tay chào tạm biệt mấy mẹ con Trâm, thủng thẳng bước vô hành lang dẫn vào lòng chiếc phản lực cơ Korea Airline. Anh đã lấy một tháng nghỉ phép thường niên về thăm cha mẹ già. Năm nay các cụ vừa tròn 80. Vợ chồng anh sẽ về Huế để tổ chức mừng lễ thượng thọ Bát tuần cho song thân. Chuyến đi dự định từ lâu nhưng phút chót anh đi một mình vì vợ anh bận lo việc con gái lớn của họ sẽ sinh con so nay mai, nên bà ngoại Trâm phải ở lại săn sóc cho yên tâm. Gia đình Huyên định cư ở Cali từ mười mấy năm qua, đời sống đã vào khuôn nếp. Con cái họ đều thành đạt, vợ chồng Huyên sống hạnh phúc.

Một mình trên chuyến bay đường dài trở về quê hương, Huyên mơ màng tưởng đến phút giây gặp lại nơi chôn nhau cắt rốn, nơi mình đã lớn lên, trở thành chàng học sinh Quốc Học nhiều mộng tưởng. Huyên lơ mơ nghĩ tới thời tuổi trẻ của mình, với những mối tình lãng mạn thoáng qua. Anh mỉm cười nhớ lại lúc tóc còn xanh và lòng nao nao tưởng đến tình yêu đầu đời với Uyển Nhi, hoa khôi thôn Vỹ ngày ấy. Biết bao trái tim đã thổn thức vì nàng nhưng có lẽ Huyên là người duy nhất lọt vào mắt xanh mỹ nhân. Thiếu nữ với cái tên họ dài lê thê của dòng họ Hoàng phái, Công Tằng Tôn Nữ Uyển Nhi. Nàng có đôi mắt xênh xếch đen láy, đôi lông mày cong như khéo vẽ, nét mũi thanh tú dọc dừa và nhất là miệng cười e ấp.

Uyển Nhi không dám cười lớn vì muốn dấu chiếc răng khểnh mọc cời tinh nghịch nơi khóe miệng tươi... Có lẽ mình sẽ ghé tạt về Vỹ Dạ:

...Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên

Vườn ai mướt quá xanh như ngọc

Lá trúc che ngang mặt chữ điền...

Làm chi mình cũng ghé qua nhà nàng. Nơi có khóm tre xanh mát mà cơn gió hè khẽ ru êm cành mềm oặt làm đổ xuống những giọt nắng lung linh thêu hoa trên con đường nhựa đen êm ả. Anh nhớ nhà nàng với cái cổng gạch đồ sộ có khắc chạm những hình long ly kiểu cách hóa rất mỹ thuật. Rồi nhớ đến hai vòng tường cao chạy dài bao quanh ngôi phủ cổ kính. Giờ đây trải qua bao năm tháng hẳn đã rêu phong? Huyên làm sao quên được cây hoa giấy nép cuối tường đông, nở đầy những bông tím rưng rức mà cành ẻo lả vươn lên như muốn chồm ra khỏi khuôn tường vời vợi ngăn cách khuê phòng các nàng Tôn Nữ với thế giới bên ngoài. Huyên nhớ mỗi lần tới đó, gió hè thoang thoảng đưa hương cau tinh khiết cuối vườn đã làm ngây ngất lòng trí anh. Huyên mường tượng thấy lại dàn tre lênh khênh che rợp những ngọn trầu cay lá dày. Gần đó là vồng đất sum xuê trồng rau lang bò sát đất với những dải lá xanh mởn mơ. Huyên sẽ sống lại thời lui tới ngôi nhà từ đường cổ kính ấy. Bao nhiêu kỷ niệm trở về khiến anh chìm đắm vào giấc mơ hồi hương đầy hạnh ngộ.



Chuyến bay kéo dài tưởng vô tận cuối cùng phải ngưng, thả Huyên xuống phi trường Tân Sơn Nhất giữa khuya đèn mờ leo lét và không khí oi bức ngột ngạt. Sáng sớm hôm sau anh vội vã chuyển qua đường bay thẳng ra miền Trung. Huyên muốn tận dụng từng thời khắc để sống với nơi chốn thân thương thời trai trẻ. Phi trường Phú Bài đang được tân trang nên máy bay nội địa thả anh xuống Ðà Nẵng. Từ đó anh theo xe ca vượt đèo Hải Vân thẳng ra Huế. Sương sớm mát lạnh và mây trắng la đà trên đèo cao làm dịu tình cảm nôn nóng của người xa xứ nay quay về chốn cũ. Bờ biển xa xa sóng đuà bọt tung trắng xóa. Tháp nhà thờ xóm đạo Lăng Cô xam xám vươn cao giữa chốn cây cỏ xanh mơ.

Huyên cảm thấy thời gian như ngưng đọng, anh vẫn là chàng trai Huế với trái tim bồng bột nhịp đập si mê. Thuở ấy anh phải vào học tận Sài Gòn, vì Huế chưa mở trường Ðại học. Ngày lễ lại ngong ngóng quay về thăm nhà. Quốc lộ số 1 kéo dài quanh co qua những thôn làng nhỏ bé hiền hòa. Bây giờ bụi đường bốc cao mù mịt, bôi xóa mọi cảnh vật không cho Huyên thấy cảnh trí dọc ven lộ chỉ là những xóm nghèo xơ xác. Anh lim dim nhớ tiếc tuổi trẻ khờ khạo, với mộng tưởng chất ngất nên nhiều khi đã làm anh sống xa rời thực tế. Cho nên đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến tình họ không bền. Hai người tha thiết yêu nhau, tuy không thề non hẹn biển, người con gái hiền lành ấy luôn tin tưởng vào người yêu nhưng đâu dám hối thúc chuyện cưới xin. Chàng trai trẻ thì ham công danh cũng coi nhẹ việc hôn nhân ràng buộc.

Thế rồi, họ xa nhau. Con gái Huế vốn sống nhiều lý trí và ưa nghĩ ngợi xa xôi. Uyển Nhi chờ đợi mãi vẫn không thấy người yêu mở lời đòi hỏi cưới xin gì mình. Trong khi gia đình cô nhiều chị em gái, cha mẹ muốn cô mở hàng mau mắn để bầy em êm dầm mát mái thành gia thất tốt đẹp. Uyển Nhi im lìm không bằng lòng một ai. Cô quyết chờ đợi chàng. Về sau không biết vì lý do chi đã khiến họ xa nhau. Các em đều có gia đình êm ấm, riêng cô vẫn nhẫn nhục cảnh phòng đơn gối chiếc. Trong lúc ở Sàigòn, Huyên sống đời sinh viên xa nhà, bạn gái rủ rê hời hợt. Tin ấy bay về Huế khiến Uyển Nhi phiền muộn. Cô khép lại cõi lòng chỉ dành riêng cho một người. Những cánh thư dần thưa thớt cho họ có cớ chia tay. Nhưng đường đời muôn nẻo, Huyên lấy vợ. Cô gái là một sinh viên Văn khoa xinh tươi, người miền Nam tính tình xuề xòa dễ chịu, đã cho anh đàn con ngoan, gia đình anh coi như êm đềm hạnh phúc. Thời gian qua với bao dâu biển. Cuối cùng Huyên cùng gia đình trôi dạt đến Hoa Kỳ. Anh vượt biên trước rồi bảo lãnh cho vợ con. Cảnh đời họ yên ổn. Phần Uyển Nhi sống âm thầm hiếu thảo với cha mẹ, quên mình, chỉ biết nhớ nhung người xưa cùng kỷ niệm cũ. Huế trải qua lắm tang thương, cô héo hon trong hoàng hôn cuộc đời. Cho tới khi miền Nam mất vì quê hương thống nhất, tin tức về cố nhân càng mịt mờ, nhưng mãi lòng cô vẫn chôn chặt cuối hồn hình ảnh người yêu một đời.



Khi về tới Kim Long, quê nội của anh, Huyên vui mừng vì thấy song thân vẫn khang kiện. Nhà vườn nguyên vẹn, cây trái vẫn tốt tươi. Mặc dầu các cụ cũng đã trôi qua lắm nỗi lo âu từ hồi đất nước bị giải phóng. Nhưng nhờ con cái lưu lạc nước ngoài đã thường xuyên tìm hết mọi cách liên lạc để đền đáp công đức sinh thành nên hai cụ vẫn sống vững chãi giữa một Huế ngày càng nghèo khó.

Huyên đã vạch định chương trình mừng lễ Thượng Thọ trong vòng gia tộc. Nhưng anh không thực hiện được dự định vì song thân anh không muốn bị chính quyền dòm ngó rầy rà và các cụ cũng không vui chi khi thấy xóm làng quanh quất, dân chúng vẫn sống cảnh thiếu thốn cùng cực. Sau khi lo xong việc trên đầu trên cổ cùng chu đáo chuyện sưả sang mồ mả tổ tiên; hết tuần lễ thứ hai khi về với quê hương, Huyên mới lang thang đạp xe đạp đi thăm Huế của riêng mình lúc còn tuổi học trò.

Huế mùa hè, nắng chang chang, nhạc ve ra rả gợi anh nhớ tuổi học trò nao nức vào mùa thi. Huyên một mình tìm thăm các ngỏ ngách thuở đi học. Hàng phượng ven sông Hương lá xanh mướt đong đưa những cành mềm mại nặng trĩu những bông hoa đỏ thắm, vui như nắng hạ. Anh tìm tới sân trường Quốc Học vắng vẻ, nhìn đâu đâu Huyên cũng thấy ghi đầy vết tích của tuổi hồn nhiên, khi tóc xanh ngày hai buổi đến trường. Trên lầu cao, những khuôn cửa lớp đóng im lìm. Gió lao xao và tiếng chim sẻ ríu rít trên mái ngói nâu buồn, khiến lòng Huyên ngẩn ngơ nhớ tiếc mông lung. Anh lửng thửng tìm qua thăm trường hàng xóm. Ngôi trường con gái tường quét vôi hồng thoáng sắc tím nhạt ấy...Ngày xưa biết bao lần Huyên đến đó đợi chờ người yêu bãi học về. Dù anh chỉ dám lẻo đẻo theo sau nàng xa xa mà sao không thấy chán. Lối về thôn Vỹ, bánh xe anh lăn mòn qua bao mùa nắng mưa không hề mỏi mệt. Bây giờ về lại Huế, nơi nơi đều gợi nhớ những hình ảnh dễ thương của ngày mới yêu lần đầu.

Qua hôm sau, Huyên ngập ngừng đạp xe đạp hướng về Vỹ Dạ. Ngang qua Ðập Ðá mát rượi vì hơi nước tỏa lên từ Hương Giang mênh mông. Anh ngắm những con đò xuôi ngược qua lại trên mặt nước gờn gợn sóng. Bên kia bờ ấy, phố xá nhộn nhịp bán buôn. Nhưng như anh đã thấy hôm trở lại Huế ngày đầu tiên, đại lộ Trần Hưng Ðạo sao buồn hiu trơ trụi. Anh nghĩ có lẽ vì thiếu bóng cây xanh. Hàng quán trông nghèo nàn thảm hại. Huyên không tìm đâu ra cảnh tươi vui của thời mình làm học trò. Hay có lẽ vì qua bao năm tháng chiến tranh đã làm cho Huế thanh lịch hóa nên bơ phờ. Nhất là sau 75, người dân Cố đô càng thêm trầm mặc. Hình như những người cũ cùng thế hệ của Huyên đã bỏ Huế mà đi xa. Chẳng thế, những lần bên ấy tổ chức ngày Hội Huế, anh đã gặp khá nhiều bạn bè, bà con cùng thế hệ. Cho nên khi quay trở về đây Huyên chưa hề chạm mặt ai gọi là quen biết.

Ðường xa, trưa buồn lóa nắng. Huyên hoảng hốt tưởng mình đã lạc lối bởi vì hai bên đường trống trơn. Anh tìm mãi vẫn không thấy đâu bụi tre cao ngất đan kín những cành lá xanh đậm. Anh ngậm ngùi nhấn pédale ngơ ngác kiếm tìm hình bóng cũ:

...Mơ khách đường xa khách đường xa

Áo ai trắng quá nhìn không ra

Ở đây sương khói mờ nhân ảnh...

Con đường lạ hoắc và gập ghềnh sỏi đá, ven lộ thì lở lói đến xót xa. Trơ ra trước mắt anh, những khuôn nhà trơ trẻn, không cho Huyên mường tượng nụ cười xinh e ấp các cô tôn nữ sau hàng chè tàu xanh um. Tất cả phơi bày lộ liễu cảnh tàn phai đang cố vá víu bằng những mái nhà lợp ngói đỏ đơn điệu cùng mấy mảng tường vôi thấp xủn, nhếch nhác nghèo nàn. Vỹ Dạ nên thơ đã biến mất tăm dạng. Huyên buồn rầu trước cảnh trí đổi thay đến tàn nhẫn ấy. Chân anh rời rạc quay mải miết những vòng pédale chán nản và lòng anh tái tê một nỗi mất mát không tên.

Như ngày xưa Huyên chỉ cần khoảng chừng mươi lăm phút đạp xe từ Ðập Ðá về là đã tới nhà Uyển Nhi. Nhưng nay dù đã qua gần nửa tiếng đồng hồ rồi, Huyên cố tìm kiếm vẫn không thấy đâu. Anh làm sao quên được cổng Tam quan của ngôi phủ nhà nàng, sừng sững nằm ven lộ với lối kiến trúc cầu kỳ. Mãi khi xe Huyên lạc xuống gần tới chợ Hương Mỹ, anh mới giật mình, ghé lại chiếc quán nước bên đường hỏi thăm người chủ quán trọng tuổi. Ông cụ cho hay ngôi phủ đó khách đã đi qua hơn cây số rồi. Ông ta nói, cổng xưa ấy nay phần lớn đã hư hao vì thời Huế bị bên kia pháo kích trước 75, nếu khách không thật chú ý sẽ khó lòng nhận ra.

Hơn tiếng đồng hồ sau Huyên ngỡ ngàng tìm ra được nhà cố nhân. Trưa đã xế bóng nên cái oi bức nơi đây đã giảm đi nhiều. Cổng Tam quan đồ sộ ngày xưa ấy nay chỉ còn trơ lại một mảng gạch đá rêu phong. Còn dãy tường cao nối tiếp bao quanh ngôi phủ thì biến đâu mất. Tít trên cao ngoằn ngoèo hàng trăm chiếc rể đa xám nâu đang bò xuống lượn quanh mấy viên gạch nằm lồi lõm cheo leo. Ðứng ngắm nghiá hồi lâu, Huyên quyết chắc đây là dấu tích cũ. Rồi anh dắt xe đạp men theo con đường đất đỏ len lỏi giưã hai hàng chè tàu mọc cao quá đầu người. Và mãi phía trong xa giữa khu vườn rậm rạp những luống rau đậu xanh um, anh thấy thấp thoáng một ngôi nhà nhỏ lợp tôn, xây bằng táp lô xám bẩn. Ngoài ra, cơ ngơi lộng lẫy của tòa phủ đệ nguy nga thuở ấy thì Huyên không sao tìm ra dấu vết. Bỗng từ trong ngách cửa một chú Vện xồ ra đón khách. Con chó uể oải suả mấy tiếng cho có lệ rồi ngoe nguẩy đuôi rảo cẳng theo sau khách lạ. Anh cong ngón tay gõ lên liếp cửa đóng sơ sài bằng mấy mảnh gỗ tạp và chờ đợi. Chặp sau có tiếng chân ai chạy ra. Cửa mở, anh thấy một thiếu nữ chừng mười lăm, mười sáu tuổi hiện ra ngơ ngác nhìn khách. Cô bé có nước da trắng hồng, đôi mắt đen láy xênh xếch sao anh cảm thấy quen quen như đã từng gặp thấy đâu rồi. Cô gái nhỏ nhìn khách chăm chăm một lúc mới lên tiếng, giọng cô bé trong trẻo:

-Thưa chú, chú muốn hỏi ai?

Huyên nói:

-Cháu có biết gia đình bà Uyển Nhi trước ở đây, chừ có còn hay đã dọn đi đâu rồi không?

Thiếu nữ lắc đầu tỏ ý không biết. Cô ta ngẫm nghĩ một lúc rồi trả lời:

-Có lẽ cô của cháu biết. Chú chờ đây một chút đợi cháu vào hỏi.

Cô gái quay lưng đi chứ không lịch sự mời khách vào nhà. Chặp sau Huyên lại nghe tiếng cô ta chạy trở ra. Lần này cô bé mở rộng cả hai cánh cửa ọp ẹp và mời Huyên:

-Cô của cháu mời chú vô nhà uống nước ạ.

Giữa trưa mà phòng khách tối mờ mờ. Một tấm màn vải in hoa đã cũ nhưng sạch sẻ ngăn hai căn nhà. Huyên đứng tần ngần bên chiếc trường kỷ bóng lộn kê cạnh cái bàn gỗ vuông đóng thô sơ. Anh nhìn quanh, ngắm hàng cột đen mun chống mái rường có khắc chạm công phu nhiều họa tiết diễn tả về bốn muà xuân hạ thu đông. Anh nhận thấy như cột chống và rui mèn lấy từ chỗ khác lắp vào ngôi nhà mái tôn và tường trát vôi thô ráp này. Rồi Huyên chợt bàng hoàng khi nghe vang lên một giọng nói êm ái, âm thanh trong trẻo ấy anh làm sao có thể quên được:

-Hạ Huyền, cháu vô bắt ấm nước sôi pha trà đi!

Huyên như muốn lảo đảo vì tưởng mình đang sống lại ngày xa xưa. Uyển Nhi xinh tươi của anh sẽ hiện ra trong giây lát. Anh hồi hộp quá sức nên đã quay đầu hướng ra ngoài sân. Nắng ngoài ấy lấp lánh reo vui. Tiếng chim ríu rít trên mái nhà rộn ràng như tiếng trái tim Huyên lúc đó. Và anh nghe tiếng nàng dịu dàng hỏi:

-Dạ xin vô phép hỏi, thưa ông là ai? Và quen biết như thế nào với bà Uyển Nhi?

Huyên quay lại và tim anh nhói buốt. Có phải đây là người xưa anh hằng tưởng nhớ? Người đàn bà luống tuổi gầy yếu, mái tóc búi lỏng sau gáy màu xám bạc và khuôn mặt khắc khổ in đậm nét thời gian. Dáng dấp đài các anh đã từng gặp trong quá khứ, vô lẽ là người này sao?! Thấy khách im lặng, bà già lại ân cần lên tiếng:

-Dạ thưa...cháu Huyền vào nói là ông muốn biết tin tức về bà Uyển Nhi phải không ạ?

Huyên sững sờ trước thực tế phũ phàng. Bà cụ là người ấy, là em đó sao? Là Uyển Nhi mơ mộng của hơn ba mươi năm về trước mà tôi hằng thương nhớ? Tôi không tin đâu. Anh bật hỏi ngu ngơ:

-Thưa tôi từ xa về thăm Huế, và tôi muốn gặp lại Uyển Nhi. Chúng tôi ngày xưa là bạn bè thân thiết.

Bà già có vẻ hoảng hốt, lùi lại sau một bước, một tay đưa lên trước ngực áo. Chiếc áo màu lam buồn như tuổi già của bà.

-Dạ, mấy năm trước Uyển Nhi còn ở đây. Nhưng...lâu rồi, bà ta đã chuyển đi tỉnh khác ở với gia đình người cháu.

Chủ nhân nghe như có tiếng thở ra nhẹ nhàng của ông khách. Thật vậy, Huyên tươi tỉnh hẵn người sau khi nghe bà già phá tan bầu không khí ảm đạm vì anh đã dám ngộ nhận bà ta là cố nhân của mình. Huyên lại mơ mộng về người thương nhất đời của anh. Huyên hỏi, giọng chìm xuống như một lời tâm sự:

-Ngày xưa, cô Uyển Nhi với tôi rất thân. Về sau chúng tôi chia tay vì cô ấy hiểu lầm tôi. Có một thời chúng tôi sống xa cách nhau quá. Còn xứ Huế này thì ưa gây chuyện bất hạnh cho những người còn quá trẻ như chúng tôi thuở đó... Thưa bà, bà có thể cho tôi xin địa chỉ của Uyển Nhi?

Huyên ngừng lại rồi nói thêm:

-Xin bà tha lỗi, tôi quen nết gọi tên cô ấy. Dạ thưa, còn về bà Uyển Nhi, gia đình bây giờ chắc hẵn cũng con cháu nội ngoại đầy đàn?

Cô cháu gái dễ thương vừa lúc ấy từ phiá sau bếp bưng ra một khay trà thơm ngát hương sen. Bà cô ra dấu cho cháu đặt khay lên chiếc bàn gỗ ngăn cách giữa chủ và khách. Bà cẩn thận sưả lại ấm chén, rót trà vào hai tách sứ men xinh xinh rồi nhỏ nhẹ mời Huyên:

-Huế mùa hè oi bức, gia đình chúng tôi neo đơn nên chỉ có tách trà mời ông giải khát.

Khách đang mải ngắm nghía quanh quất nên lơ đãng cám ơn bà ta. Huyên cầm tách trà khẻ hớp giọng rồi đứng lên đi dãn chân. Năm nay anh cũng đã suýt soát lục tuần, mặc dầu trông bề ngoài dáng dấp Huyên tưởng chừng khoảng năm mươi trở lại. Anh đi đứng tự nhiên như người thân trong gia đình. Rồi anh chợt thầm thì như chỉ nói cho một mình mình nghe:

-Ngày xưa ở đây vui lắm, cảnh đẹp người đông mà nhất là ai cũng xinh tươi. Phủ này nổi tiếng vì có cô tiểu thư hoa khôi một thời!

Bà chủ lớn tuổi có vẻ tôn trọng sự hồi tưởng của khách nên chỉ lắng nghe mà không hề lên tiếng. Huyên im lặng trầm ngâm bên chén trà thơm. Anh đăm đăm ngó ra ngoài vườn như thử cố tìm lại cảnh xưa. Ngoài ấy nắng reo vui đuổi gió trưa hè chập chờn trong bụi miá trồng cuối sân. Huyên mường tượng âm thanh tiếng ai cười nói lao xao làm trái tim anh tràn ngập nỗi nhớ thương...

-Dạ thưa ông, ông có phải là... ông Tường Huyên?

Anh giật mình quay ngoắt lại nhìn sững vào mặt chủ nhân, hỏi:

-Vâng, Huyên là tôi, nhưng thưa tại sao bà lại biết?

Rồi Huyên chăm chú vào người đối diện. Anh xúc động vì trong phút giây, lớp khói sương mơ hồ của thời hiện tại chợt tan biến đi và trước mắt Huyên là chân dung của nàng hiển hiện. Người đàn bà mà mái tóc điểm bạc thoạt tiên hóa trang thành luống tuổi, nay ánh mắt dịu dàng long lanh niềm hạnh ngộ. Thoáng chút sắc hồng ửng lên gò má và làn môi khắc khổ chợt nhạt nhòa để hiện ra nét cười bẻn lẻn. Huyên thảng thốt kêu lên:

-Uyển Nhi! Phải là Uyển Nhi của Huyên đó không?

Người đàn bà nhè nhẹ gật đầu:

-Dạ, chắc là anh đã thất vọng vì tôi quá đổi thay, phải rưá không anh Huyên?

Giọng cô ấy vẫn thanh thoát, âm thanh nao nức dễ thương như ngày nào hai người còn là của nhau. Huyên đứng lên bước gần tới người xưa, vươn hai tay ra nắm chặt lấy đôi bàn tay nhỏ nhắn của Uyển Nhi. Ðôi tay nàng tuy vẫn còn mềm mại và mát rượi, nhưng làn da mất hết vẻ mịn màng. Nhưng Huyên không để ý tới vì lòng anh đang ngất ngây niềm thương yêu ngày trước.

Hai người ngồi trân ra nhìn nhau. Thời gian như lắng đọng. Ba mươi năm họ mất nhau nay tìm lại được. Mải Huyên mới lên tiếng trước:

-Lâu quá rồi xa Huế-e tới hơn ba chục năm?

Uyển Nhi sửa lại:

-Ba mươi năm và sáu tháng lẻ mười ngày Huyên đã rời Huế và bỏ đi!

Huyên nhìn sững vào mắt nàng. Anh thẫn thờ vì cô đã đếm từng tháng đợi năm chờ. Trong khi ấy anh mải vui đường xa xứ lạ. Có nhớ người xưa chỉ là một nỗi nhớ mơ màng trong tâm tưởng. Huyên hỏi bạn:

-Cũng tại vì mình về sau không hề được thư Huế gửi vào. Hồi đó bạn đã giận tôi vì nghe lời người ta bày đặt thêm bớt đủ điều. Còn tôi thì mô có làm chi nên tội. Suốt một đời tôi chỉ thương nhớ một người. Uyển Nhi, bạn có tin lời tôi nói không?

Huyên nghe tiếng cô ấy thở dài. Hai người lại im lặng nhìn nhau. Anh cảm thương, ngắm dáng vẻ ưu tư của nàng. Nhìn mái tóc ngày xưa êm mơ như suối huyền nay đổi ra màu hoa râm. Nhưng trừ mái tóc ra đã khiến cho nàng chịu ảnh hưởng rõ rệt của thời gian, anh nhận thấy bạn mình không đến nổi tàn tạ. Duy làn da hơi xanh, và đôi môi nhạt có lẽ vì không tha thiết gì đến việc điểm tô. Riêng ánh mắt nàng thì vẫn trong sáng khi nhìn lại anh.

Huyên liên tưởng đến những người cùng trang lưá với anh bên ấy. Nhất là phía nữ. Các bà các cô tha hồ mượn màu son phấn đánh lưà thời gian. Thật vậy, nhiều bà ngoài sáu mươi thoạt trông qua cứ ngỡ là tứ tuần. Lắm bà mất công tới thẫm mỹ viện tân trang lại mặt mũi theo một kiểu diễm kiều nào đó. Cho nên trong một sớm một chiều, từ chiếc mũi Á đông khiêm tốn hoá ra mũi dọc dưà thanh tú. Mắt sụp mí vì tuổi đời bỗng trở nên sâu thẳm với bóng mi đậm huyền hoặc tưởng làm say đắm lòng người. Có bà mon men bảy mươi còn vui vẻ lên xe hoa, mà chàng rể tóc vàng mắt biếc kém nàng mươi tuổi vẫn hào hứng đưa người đẹp ngao du khắp các danh lam thắng cảnh xứ người. Huyên ngậm ngùi thương bạn. Anh tự nhiên sinh ra ngạo đời, sinh ra triết lý vụn từ lúc nào. Rồi anh thấy hình như cái đẹp tâm hồn mới là cái đáng trân qúy nhất. Từ suy nghĩ ấy dù cho cố nhân có tàn phai nhan sắc anh vẫn tìm thấy nơi nàng những dáng dấp thân thương ngày cũ. Trước mắt Huyên cô ấy hiển hiện một Uyển Nhi hiền thục và duyên dáng, thuở nào từng làm tim anh bồi hồi rung cảm. Hai người hàn huyên tâm sự cho tới lúc nắng đã tắt hẵn ngoài kia, Huyên mới bịn rịn đứng lên từ giã bạn. Anh hẹn hôm sau sẽ trở lại. Còn người đẹp thôn Vỹ ân cần dặn dò anh, nhớ nhịn bụng để cho cô được mời anh cùng ăn bửa cơm hội ngộ. Uyển Nhi nói:

-Chúng ta vẫn coi nhau là bạn thân phải không? Anh Huyên, anh chịu khó tạm xa một ngày phù hoa của đời sống Mỹ nghe! Vì mình sẽ cho bạn thưởng thức hương vị đơn sơ của quê nghèo.

Khi chia tay nhau, tối hôm đó cả hai người bạn cũ đều thao thức và trăn trở vì nhớ lại một thời êm đẹp đã qua từ thuở nào xa lăng lắc.



Khi Huyên tới, vườn xưa còn đẫm sương mai, cỏ cây trong vườn tươi mát.Anh thủng thẳng dạo bước quanh sân, ngắm trời mây mà lòng lâng lâng vui thú. Chủ nhân và cô cháu gái hình như không có nhà và con Vện bữa ni thân thiện nguẫy đuôi ra đón anh.

Từ lúc mờ sáng anh đã rời nhà ở Kim Long. Và như một người rảnh rổi nhất ở bên kia Ðại dương, Huyên diện bộ đồ ngắn gọn vào, chân đi đôi addidas cũ quen mang, rồi cao hứng chạy bộ một vòng thăm thú Huế khi ngày mới lên. Anh chạy nhẹ nhàng. Chân nhịp đều đặn qua cầu Bạch Hổ, rồi nóng máy xuôi về dọc Hữu ngạn sông Hương, rẽ qua cầu Trường Tiền.

Trong buổi sáng tỉnh lặng của Huế hiền hòa, mấy o gánh gánh bún kĩu kịt tò mò lén nhìn Huyên tủm tỉm cười. Anh nhớ ngày xưa mẹ anh thường kêu gánh bún bò An Cựu vào cho cả nhà điểm tâm. Hồi đó nhà cha mẹ Huyên còn ở phiá trong Thành nội, nhà ông bà nội Huyên thì ở tuốt trên Kim Long như bây giờ. Anh nhớ bún bò nấu kiểu An Cựu khi nào cũng có thêm miếng huyết heo luộc chín. Tô bún thơm cay và giá thiệt bình dân ngày ấy, cho chàng trai mới lớn ăn no nê tận tình. Rau sống xắt rối ăn kèm theo bún là bắp chuối sứ chát chát ngọt ngọt nhưng ăn hoài sao không thấy chán. Bữa ni ăn, ngày mai vắng đã thấy thèm. Vưà nhớ kỷ niệm xưa, chân Huyên dẻo dai chạy rẽ về hướng chợ Ðông Ba.

Huyên dừng lại nơi dãy hàng hoa, lựa mua một bó hoa khổng lồ đủ loại. Thược dược tím thẫm, hoa cúc màu vàng anh, mồng gà tươi thắm thêm mấy bông hồng cánh còn e ấp hàm tiếu và long lanh những hạt sương. Mùa hè nên hoa sen tươi đẹp, thơm ngát. Anh nhờ cô bán hàng lựa cho anh những đóa sen hồng và sen trắng đẹp nhất. Cô hàng hớn hở vì được ông khách Việt kiều rộng rãi mở hàng. Bao nhiêu là hoa nên Huyên không cách chi ôm cho xuễ. Anh dặn người xích lô trẻ chờ đó vì anh còn mua sắm nưã.Chú chàng sẽ bao thầu chở giúp anh tất cả về nhà Kim Long. Huyên ghé vào sạp vải phiá trong chợ chọn mua tặng bạn mấy xấp luạ ngoại quốc óng ả màu sắc trang nhã. Anh không quên quà cho cô cháu nhỏ Hạ Huyền một lô trâm cài lượt dắt xinh xinh. Toàn những món mấy cô con gái cưng của anh bên ấy vẫn ưa dùng. Thì ra bây giờ bên ni hàng của Mỹ bày bán ê hề, đâu có thua chi bên nớ. Cô hàng hoa tế nhị khi anh trở ra đã từ lúc nào mua dùm ông khách sộp hai cái độc bình bằng gốm Biên Hòa trông thật mỹ thuật. Cô ta góp ý:

-Cháu tính hoa nhiều như ri sợ nhà người quen của chú không đủ bình để cặm.

Huyên gục gặt đầu cám ơn cô bé đã chu đáo lo giúp mình. Huyên dặn cô hàng gói riêng mấy chục hoa sen vào trong lá sen, vì anh sẽ nhờ bạn đem hoa sen lên chùa cúng Phật.

Sáng sớm mát trời bà con đang còn rảnh rổi việc mua bán nên xúm quanh chuyện trò thân mật với người khách Việt kiều bình dân vui tính. Huyên đãi cà phê cho cả chục chàng trai bạn chú xích lô đợi chở hoa của mình. Anh còn hào phóng mua mấy gói thuốc lá ngoại cho họ đưa thơm, chia vui niềm hạnh phúc hồi hương của anh. Riêng cô hàng hoa và mấy bà bán hàng quanh đó Huyên không quên mời họ cùng ăn với anh làm sao cho sạch bách gánh bún bò An Cựu. Bởi vì o gánh bún hồi nãy anh gặp trên cầu đang dừng chân dòm anh tỏ ý được anh mở hàng may xưa

Một buổi sáng ngập tràn hạnh phúc cho Huyên khi trở về với Huế thân yêu.



Huyên đi lui đi tới trong vườn ngắm nghiá mấy vồng rau đậu xanh tươi được trồng ngay ngắn lớp lang. Anh săm soi dòm những cây ổi rậm lá, thấy thấp thoáng giữa đám lá cành đã có những trái ổi xá lị trắng bóng sắp hái ăn được. Huyên không ngờ ngôi phủ ngày nay tuy vắng lầu các phòng ốc với tòa ngang dãy dọc, nhưng thay vào đó là vườn cây trái chăm nom cẩn thận. Giưã lúc ấy thì hai cô cháu Uyển Nhi trở về. Hai người hai chiếc xe đạp chở đầy giỏ trước giỏ sau ăm ắp đồ đoàn. Một mệ gà mái tơ đang thò cổ ra khỏi giỏ mây ngơ ngác dòm Huyên. Anh nghĩ, tội nghiệp vì chàng mà trưa nay nó được hóa kiếp. Chủ khách chào nhau thân thiết như họ chưa hề xa nhau ngày nào.

Huyên nhìn bạn, hôm nay trẻ trung hẵn ra. Trong chiếc áo ngắn màu dâu hồng nhạt mặc trên chiếc quần lụa đen, bạn anh tươi tắn chứ không ủ ê như ngày hôm qua. Chiếc nón lá che khuất mái tóc điểm bạc và nắng ban mai lồng qua lớp lá mỏng đã khéo làm ửng hồng hai má nàng. Huyên chợt thấy rộn ràng lòng thương mến.

Chú xích lô đem vô bao nhiêu là hoa tươi làm chủ nhà phải ngạc nhiên. Huyên đã đưa địa chỉ ở đây và hẹn chú ta chở thẳng hoa tới nhà Vỹ Dạ, còn anh đạp xe đạp tới nhà Uyển Nhi. Anh cám ơn và thưởng cho người xích lô trẻ hai trăm ngàn đồng, tức chưa tới 20 đô la. Chú tài xế xe ba bánh có vẻ thư sinh ấy mừng rỡ, với một cuốc xe nhẹ nhàng như sáng nay, chú đã kiếm được gần cả tháng lao động. Bởi vì ở cái xứ Huế nghèo nàn này, dân chúng quen tiết kiệm nên hiếm ai đi xích lô, để khỏi lãng phí tiền bạc vốn càng lúc càng khó kiếm.

Trong lúc Uyển Nhi lo làm cơm đãi khách trong bếp, Huyên ra vườn phụ cô cháu nhỏ kiếm củi. Hạ Huyền ôm mấy ôm bẹ dưà đã phơi khô từ lâu vô cho bác Huyên chẻ ra thành từng thanh nhỏ. Nhà nghèo muốn khỏi tốn tiền mua củi, dân chúng thường tận dụng cành khô lá khô lượm trong vườn rồi chất để dành sẵn mà chụm bếp quanh năm. Hai bác cháu vưà làm việc vưà trò chuyện tương đắc. Huyên kể cho cô cháu nghe về tình bạn thân của chàng với người cô của Hạ Huyền. Cô bé cho anh hay cha của cô ta là em trai út trong gia đình. Ông là cựu sĩ quan ngụy nhưng tù chưa tới ba năm nên không được đi Mỹ theo diện H.O. Hiện nay ông vào làm phụ thợ hồ trong Ðà Nẵng, còn mẹ cô cũng theo vào trong đó với hai đứa em nhỏ. Cô bé chép miệng than:

-Ði tù về cực bắt chết mà ba mẹ cháu còn ưng sinh thêm hai em bé nữa đó bác!

Huyên cười an ủi:

-Lo chi cháu, trời sinh voi trời sinh cỏ. Mọi sự rồi cũng tốt đẹp cả thôi.

Chàng hỏi thêm:

-Rưá là cô Uyển Nhi nuôi cháu ngoài ni. Hai cô cháu sinh sống bằng cách chi?

Hạ Huyền thủng thẳng kể, vì người cô trước đây là cán sự điều dưỡng Nhà nước ngụy, nên sau 75 Cách mạng sa thải không cho làm công chức, bà phải làm y tá chui ở nhà.

Ðang nói cô bé chợt cao hứng vô chi tiết thú vị:

-Họ là Bác sĩ mà lạ ghê, mổ ai chết nấy bác ơi! Bà con quanh xóm mỗi lần đau ốm đều tìm tới cô bác sĩ vườn của con thầu láng!

Nói xong cô bé cười trun mũi ngó thiệt dễ thương. Huyên lại hỏi:

-Còn cháu, khi mô thì lấy chồng đây?

Thiếu nữ trợn tròn mắt nhìn ông bác;

-Không bao giờ! Cháu ghét chuyện nớ lắm...

Rồi cô bé ghé sát tai Huyên thì thầm có vẻ bí mật:

-Cháu noi gương cô Uyển Nhi thù đàn ông đó bác ơi!

Cô ta cười phá lên làm Huyên đang nghe nghiêm trang cũng phải tức cười theo. Chàng lại hỏi:

-Răng cháu biết cô của cháu thù đàn ông?

Hạ Huyền ngó thẳng mặt ông bác và láu lỉnh trả lời gọn một câu:

-Dạ, là do ảnh hưởng của ông Tường Huyên ạ!

Huyên im lặng, chàng thẫn thờ nhìn về phiá ngôi nhà nhỏ giờ này chợt thấy một cụm khói đang tỏa lên ẻo lả từ ống khói nhà bếp. Lát sau Huyên thở dài đứng lên nói với cháu:

-Củi chừng nớ chắc đủ dùng rồi cháu hí?

-Dạ, bác lao động tốt như ri, cả tháng sau nhà ni củi dư sức xài!

Hai bác cháu sau đó ôm một mớ củi vào cho nhà bếp. Người cô đang lui cui nấu nướng. Hai má đỏ bừng vì bếp lưã. Huyên ngó thấy và sững sờ. Hình ảnh sao quá thân thương của một mái ấm gia đình hạnh phúc. Sau hơn ba mươi năm rời Huế mà đi biền biệt, trái tim Huyên nhói buốt vì mình đã dại dột đánh mất một quãng đời vô cùng trân qúy.

Ba người ngồi quanh chiếc bàn gỗ tạp đựng đầy thức ăn nóng sốt. Bình hoa rực rỡ bày chính giưã bàn nên ra vẻ một bữa tiệc sang trọng. Huyên vưà hít hà vưà ngắm nghiá những đĩa tô đựng bao nhiêu là món ăn chàng biết trước sẽ rất ngon lành. Bạn anh lên tiếng mời:

-Bác Huyên cầm đũa dùng cho cô cháu tui ăn theo kẻo nguội lạnh.

Khách ngẫng đầu nhìn bạn rồi trịnh trọng nói:

-Cám ơn bạn, đã cho mình bữa cơm hội ngộ này. Sau hơn ba mươi năm chia tay, tạ ơn Trời Phật chúng ta vẫn còn sống an lành để chừ gặp lại nhau...

Cô gái nhỏ ngước mắt nhìn quanh. Ông khách nói nửa chừng thì ngưng có lẽ vì nghẹn ngào. Còn người cô đang quay mặt ra đằng sau. Cô bé thấy bà chớp mắt nhiều lần, chắc để ngăn mấy giọt lệ mừng tủi?

Hạ Huyền phá tan bầu không khí cảm động, lên tiếng:

-Cháu mời bác Huyên, mời cô thời cơm, cho cháu thời theo vì cháu đói quá rồi đây nì!

Uyển Nhi vờ trừng mắt như muốn mắng đưá cháu vô phép. Bà co ngón tay gõ nhẹ lên đầu con bé:

-Thì ăn đi, con gái con gung chi mà hư quá!

Thiếu nữ nhìn bác khách mời lần nưã:

-Bác ăn đĩa gỏi ni trước, gỏi ngó sen Tịnh Tâm chua chua ngọt ngọt. Tiếp theo là gà tơ xé phay, thịt mềm thơm vị rau răm cay; tiếp nữa là canh mướp đắng, đặc biệt cô con mừng bác nếm vị cay đắng cuộc đời nì...Bánh cuốn quê hương nhân ngũ vị.

-Thôi đủ rồi bé, mi lắc xắc quá!

Người cô cắt ngang lời rao hàng của đưá cháu gái xí xọn. Bà nhẹ nhàng nói với bạn:

-Anh Huyên dùng thử coi có vưà miệng không. Bạn đi xa tới xứ văn minh giàu có nhứt thế giới, sợ ăn món ăn Huế quê mùa không còn hợp vị.

Huyên buồn bã không nhìn ai đáp:

-Mình cảm thấy no nê, vì không ngờ còn trở lại Huế như hôm ni...Thôi, mọi người cùng ăn một lần đi!

Khách cầm đũa gắp miếng bánh cuốn trắng trong, ở trên mặt là một con tôm chua xinh xẻo ướt rượt màu cam hồng, bên dưới lát ba chỉ mỏng dính, lấp ló cọng rau muống xanh, dúm bún trắng, mẫu khoai lang vàng ngậy. Anh cẩn thận chấm miếng bánh vào chén nước tương sánh nâu óng vàng có rãi đậu phụng bùi, chưa ăn Huyên đã ngây say hương vị đậm đà. Huyên nói:

-Nội cái bánh cuốn đơn sơ ni đủ cô đọng cả trời xứ Huế trong đó.

Hạ Huyền nhìn bác có ý thắc mắc. Huyên nghiêng đầu trả lời cô bé:

-Theo bác, người Huế mình tham lam lắm. Rau muống xanh nhiều chất đạm, hiền, khoai lang dẻo bùi nhiều bột. Thịt ba chỉ xắt thiệt mỏng, dân Huế đi xa nói, chỉ về đây mình mới thưởng thức miếng thịt heo không ngán. Heo cỏ nên da mỏng, mỡ béo chỉ bám chút xíu làm duyên, còn mùi vị thì thơm thơm quyện với sợi bún nhỏ rí. Như rưá có phải miếng bánh cuốn ni bao gồm vưà hương sắc thiên nhiên vưà đầy đủ chất bổ. Cháu nghe bác lý sự như rưá có đúng không nà?

Hạ Huyền ngẩn ngơ vì lời giải thích của ông bác có lý ghê. Cô săm soi ngắm nghiá miếng bánh vừa gục gặc đầu tỏ ý khâm phục lời của người khách Việt kiều. Mới trưa hôm qua ông ta còn xa lạ mà nay cô thấy thân thuộc như thuở mô tới chừ. Cô lén nghĩ thầm, hèn chi cô hai mình không tương tư một đời ông bác! Cô liếc qua người cô, Uyển Nhi không nói không rằng, mặt mũi vẫn lạnh tanh. Cô bé bắt chước khách cũng phân tích thầm trong bụng. Bà cô mình đang sóng gió nổi lên trong lòng mà bên ngoài là hỏa diệm sơn thời lắng đọng. Con gái Huế mà! Thiếu nữ mới qua tuổi trăng rằm nhưng đã được nuôi dưỡng trong hoàn cảnh trầm mặc. Núi sông ấy un đúc từ khi nào con người Huế thâm trầm.

Ba người ăn uống mãi cả tiếng đồng hồ vẫn chưa xong. Trong lúc hai bác cháu thành một cặp tri kỷ đối thoại tương đắc về ẩm thực; Uyển Nhi chỉ lắng nghe tưởng như lơ đãng mà thật ra tự thâm tâm xao động những buồn vui khó tả.

Mãi đến xế trưa họ mới dùng qua món tráng miệng. Trái cây Huế chín tới, nhà vườn mới hái xuống đem bán, nên mua về ăn ngọt hết sức. Muà hè nên Huyên được nếm nhãn lồng Nguyệt Biều, hột nhỏ rức mà cơm dày nhai dòn tan. Anh còn được ăn mãng cầu gai nữa. Lâu quá rồi Huyên toàn ăn loại mãng cầu dai trong Nam, múi nhiều hột ít nhưng làm sao bì được với mãng cầu gai của Huế. Trái lớn vì được ‘dú’ trên cành, đợi cho gai nở toàn diện nhà vườn mới hái xuống. Mãng cầu gai chín, vỏ ửng hồng xen giữa sắc lục non, cầm trong tay thấy nặng và mềm. Mỗi trái to có khi cầm tràn lòng bàn tay người lớn.

Ăn uống xong xuôi, Huyên dành phần rửa chén, nhưng hai cô cháu Hạ Huyền đều bất bình. Vì làm sao họ lại chịu để cho người đàn ông làm công việc bếp núc nhỏ nhen như thế, mặc dầu khách nói bên Mỹ là bình đẳng, anh chuyên giữ công tác nhẹ nhàng này, vì nấu nướng là phần của mẹ con Trâm cáng đáng rồi!

Buổi chiều nắng dịu xuống, Huyên theo chân bé Hạ Huyền ra bến sông sau vườn chơi. Thiếu nữ lo rửa chén bát, còn khách thì ngắm cảnh. Huyên chợt thấy lòng xao xuyến vì trước mắt anh lau lách đìu hiu ven sông nào khác chi thuở ấy. Cách một dòng nước lặng lờ, bên kia là cồn đất đỏ, rợp rờn những bụi miá có thân đỏ au, xa xa hàng bắp đã trổ cờ trắng xóa đang phất phơ theo gió...Anh nhớ thuở đó có lần đã bơi qua bên kia cồn với người anh Uyển Nhi. Hai người hái trộm bắp đem về nhà luộc ăn tươi. Bắp vưà hái xuống ăn liền nên ngon ơi là ngon. Mẹ của nàng còn mua thêm bắp non về xát mỏng nấu chè cho cả bầy trẻ háu ăn. Nhớ lại những kỷ niệm ấy khiến lòng anh ngậm ngùi. Anh định bụng thế nào cũng rũ cô ấy đi thăm mộ những người thân đã nằm xuống vĩnh viễn.



Huyên quay về nhà tìm bạn để chuyện trò thêm vì anh chưa hỏi chi nhiều về Huế. Vưà lúc anh thấy Uyển Nhi đang đứng trong lùm mía gần nhà nàng, có lẽ cô muốn đốn mía vào đãi khách. Huyên bước vào rồi dành lấy cây rựa trên tay nàng. Huyên nói:

-Ăn mía bữa ni lại nhớ đến lần uống nước mía ép trên quán nhà ga. Nhi còn nhớ không? Hôm đó hai đưá mình đều không ai đem tiền theo mà vì khát quá nên cứ vào uống rồi tính sau...

Nhi cười khúc khích tiếp nối kỷ niệm:

-May mà quán họ cho tụi mình uống thiếu tiền, nhưng cũng không lạ chi vì anh là dân quen ăn chịu mà!

Hai người hồn nhiên nói cười, vui vẻ như ngày nào cuộc đời chưa hề xảy ra sóng gió. Thuở vẫn hẹn hò nhau, chàng chở nàng khắp nơi khắp chốn, như thử một lời đính ước, một sự bạch hóa với cả xứ Huế khó tánh ngày đó.

Hai người đốn luôn chục cây mía, vưà ăn vưà để dành bán cho bạn hàng quen tới tận nhà mua về róc vỏ đem đi bán lẻ. Từ nhiều năm nay, bạn của anh đã kiếm thêm tiền chợ bằng cách trồng rau đậu trái trăng trong vườn. Nhờ Uyển Nhi lam lũ chịu khó tưới bón hôm sớm nên hoa màu tốt tươi, cọng với tiền hành nghề bác sĩ vườn-chui nên hai cô cháu nàng cũng đủ sống đạm bạc rau cháo qua ngày.

Huyên giúp bạn quét dọn lại sân vườn, sau khi họ đã đốn hết phần tư bụi mía. Có một lúc anh ngẫng đầu lên, chợt nhìn thấy Uyển Nhi hai má đỏ bừng vì lao động tốt, nên trông đáng yêu quá. Huyên thấy vài cọng lá khô bám trên vai áo nàng, anh bước tới gần và đưa tay phủi cho sạch. Uyển Nhi khẽ rùng mình vì sự đụng chạm ấy. Huyên cũng xúc động và không cưỡng được tình cảm trào dâng, anh ôm vai Uyển Nhi vào sát ngực áo mình, khẽ hôn một bên gò má nóng bỏng của nàng. Nụ hôn nhẹ như gió thoảng nhưng tưởng chừng muốn đốt cháy cả người cô. Uyển Nhi run lẩy bẩy và hai tay tự nhiên níu chặt lấy vai áo Huyên. Trái tim cô đập rộn ràng không khác chi ngày ấy cách nay hơn ba mươi mấy năm, lần đầu tiên được người yêu tỏ tình và tiếp theo là nụ hôn vụng về lên má lên môi như hôm nay.

Bỗng từ phiá sau nương vang vang giọng hát tươi trẻ của Hạ Huyền. Uyển Nhi như bừng tỉnh, vội vùng ra khỏi vòng tay xiết chặt của chàng rồi cô bỏ chạy vô nhà khiến Huyên ngơ ngác nhìn với theo. Lát sau anh cũng theo vào. Nhi đang im lặng thu xếp vào tủ chè mớ chén bát Hạ Huyền vưà rửa xong đem lên từ bến sông sau nhà. Huyên bứt rứt, anh cảm thấy có lỗi vì mình đã khuấy động cuộc sống yên tỉnh của cố nhân. Nhìn nét mặt dàu dàu của bạn, anh hối hận vô cùng. Huyên đã tự dặn lòng mình, khi tới đây phải giữ cho tình cảm họ được trong sáng. Anh rất quý trọng Uyển Nhi, người bạn gái một đời vì anh mà giữ gìn trinh trắng. Vậy mà nay anh đã mềm lòng lôi cuốn nàng vào sóng gió. Vẫn biết đó chỉ là một nụ hôn nhẹ, một vòng tay ôm chưa thiệt sự khít khao. Phần anh, Huyên không một chút mặc cảm tội lỗi với Trâm. Bên ấy, bạn bè nam nữ lâu ngày gặp nhau, ôm nhau, hôn nhẹ mừng rỡ là chuyện thường. Nhưng mà về phiá nàng, chắc chắn Uyển Nhi xao động ghê lắm.

Hai người lại ngồi đối diện nơi bàn tròn nhưng không ai nói lời nào. Mãi Huyên lên tiếng trước:

-Xin lỗi bạn... suốt đời Huyên, Nhi là người Huyên thương quý nhất nên...

Uyển Nhi ngắt lời anh:

-Thôi anh, anh đừng nói chi hết. Do lỗi tôi, vì anh là đàn ông tình cảm khi mô cũng rộng rãi. Nhưng còn gia đình anh, chị Trâm và các cháu ngoan bên ấy. Tôi nghĩ chúng mình nên dừng lại. Kiếp này vô duyên, xin hẹn kiếp sau.

Huyên nhìn thẳng vào khuôn mặt tái xanh của Uyển Nhi, xúc động nói:

-Cám ơn Nhi, Huyên sẽ nghe theo lời bạn.

Vưà lúc đó Hạ Huyền bước ra xin phép cô và bác khách, được tới chơi nhà bạn chặp tối mới về. Huyên nhân dịp chào từ giã cháu gái dễ thương, tặng gói quà xinh xinh làm kỷ niệm cho Hạ Huyền. Huyên nói lớn:

-Cháu ở lại mạnh giỏi nghe. Ngày mai bác trở vô Sàigòn để về Mỹ, không biết tới khi mô thì gặp lại cháu.

Thiếu nữ đứng sững giữa nhà, la lên:

-Răng lạ rưá bác? Còn chuyện cả nhà mình sẽ đi núi thăm mộ ông bà nội, thăm lăng tẩm, thăm chùa... như bác đã hưá rồi mà!

Huyên không nhìn ai, chàng nói như phân bua:

-A, tại vì chừ bác sực nhớ ra đã lỡ có một cái hẹn business quan trọng trong Sàigòn, nên phải bay vô gấp để giải quyết với người ta. Thôi cháu à, quả đất tròn, bác cháu mình chi cũng còn lúc tái ngộ mà!

Nói xong Huyên đứng lên dang rộng hai cánh tay ôm cô cháu bé bỏng vào lòng. Chàng hôn lên mái tóc đen mượt thơm mùi bồ kết của Hạ Huyền. Anh chợt nhớ tới mấy đưá con gái cưng của mình, nước mắt Huyên bỗng rưng rưng tưởng chừng như mình sắp phải xa lià nó, cũng là đưá con ruột thịt của mình, mãi mãi. Thiếu nữ cũng mủi lòng. Hạ Huyền đỏ hoe hai mắt, cô rúc mãi vào lòng bác. Cô mới quen với ông bác, vưà thấy thân thương ghê lắm, thì nay bắt phải chia tay biểu sao không buồn. Cô ngước lên nhìn bác vưà tấm tức nói:

-Cháu biết bác về bên nớ là quên hết bên ni ngay mà!

Huyên trả lời cô bé nưả đùa nửa thật:

-Không bao giờ! Bác sẽ trở lại sống với Huế, mươi năm nưã khi về hưu. Nhưng cháu có nuôi bác già khi nớ không nà?

Thiếu nữ nước mắt lưng tròng nhưng miệng cười toe, nó hí hửng:

-Cháu hưá, sẽ cố sức học cho thiệt giỏi, nay mai đất nước giàu có, Huế hết nghèo khổ, bác về, cháu sẽ phụng dưỡng bác. Ô kê!?

Hai bác cháu cùng phá ra cười làm không khí trở nên vui tươi. Và họ cảm thấy cuộc đời sao vẫn còn hạnh phúc. Trong lúc đó, người cô cố làm vẻ tươi tỉnh nhìn hai bác cháu nói:

-Thôi bé đi mô thì nhớ mau về kẻo tối. Còn bác Huyên cũng sửa soạn thôi, đường từ đây lên Kim Long còn xa lắm...

Hạ Huyền ái ngại nhìn cô nó, thiếu nữ cảm thương người cô hết sức. Thế là mai bà sẽ giã biệt cố nhân, trở lại cảnh đời cô đơn như trước. Nó nghĩ thầm, mình là cô, chắc mình chết mất. Nhưng coi bộ cô vẫn tỉnh khô vô sự rứa hè?! Không lẽ khi người ta già rồi người ta trở nên khô khan tình cảm? Thiếu nữ đưa mắt tò mò lén quan sát hai người lớn. Ông bác đang dòm quanh nhà, chắc là để ghi khắc cảnh cũ người xưa vào trong tim. Cô bé còn thoáng bắt gặp nét nhìn đăm đắm của người cô theo dõi người bạn cũ. Hạ Huyền trầm ngâm thương cảm họ ghê. Nó lắc đầu rồi buộc miệng, răng đời chi mà lắm khổ lụy!

Trời sụp tối lúc nào không hay. Huyên bịn rịn đứng lên chào từ giã bạn lần nưã để lên đường. Giữa nhà một bóng đèn điện vàng vọt không đủ xua tan ánh chiều chập choạng tím sẫm đang lan tràn cả không gian một khối buồn sầu đến muốn khóc. Tối ám và câm nín như cuộc đời hiu hắt của Uyển Nhi. Hai người bắt tay nhau lần cuối. Bàn tay người đàn bà nhỏ nhoi đến tội nghiệp. Huyên vội vàng lên xe, cúi đầu đạp nhanh ra khỏi con ngõ hẹp. Uyển Nhi thẫn thờ quay bước trở vào căn nhà nhỏ quen thuộc, đưa tay khép chặt hai cánh cửa ọp ẹp.

Về đêm trời mát dịu, ngọn gió từ mé sông sau vườn xô lên thổi xào xạc đám tóc lá bụi mía trồng gần nhà. Người đàn bà cô đơn nghiêng vai quay hướng về phiá xôn xao cỏ cây ấy. Bà khẽ đưa bàn tay cô đơn sờ lên má lên môi mình... Hình như môi má bà còn ấm vì một nụ hôn.



San Jose, chớm lạnh mùa Halloween 1997



________________



*Ghi chú: Nơi chốn, tên tuổi trong truyện chỉ là giả tưởng-

Mọi sự trùng hợp xin xem là ngẫu nhiên



Excerpt from :

Hoàng hôn thôn Vỹ

Author : Phan Mộng Hoàn

PHAN MỘNG HOÀN - CHÍP CHI

CHÍP CHI

( Trong Hoàng hôn thôn Vỹ )


Riêng tặng các em Hồng Đức thương yêu của tôi.

Để tưởng nhớ Kim Hương đã ra đi





Hảo lấy chồng khá muộn màng. Trong khi bạn bè ai cũng con cái lớn khôn, có người sắp làm sui gia, nay mai lên chức bà. Chồng Hảo hiền lành, khỏe mạnh, thương yêu chìu chuộng vợ hết mực, nên gia đạo hạnh phúc. Khi Hảo về với Tom mọi sự trong ngoài phủ phê không thiếu thức gì.



Thỉnh thoảng Hảo mời các bạn đến nhà mình chơi, cùng nhau trỗ tài nấu nướng vài món ăn quê hương. Tom bận rộn đốt lò than ngoài sân làm BBQ, cho các ông chồng của những người bạn vợ nhắm rượu mạnh tán gẫu chuyện thời sự với mình. Trong bếp lũ bạn gái của Hảo tha hồ quậy, thi đua la hét nói cười như thử bầy bồ chao. Con cái của họ đều đã lớn hiếm khi theo chân bố mẹ, như lúc còn thơ dại, vì nay chúng còn lưá bạn trẻ sinh hoạt thích thú hơn. Chíp chi là con cưng của Tom Hảo thì khác, bao giờ cũng chỉ quanh quẩn trong nhà như 10 năm trước đây khi Tom chưa rước Hảo về làm vợ. Cậu bé ưa diện bộ cánh áo màu cỏ non pha thoáng chút phấn hồng. Mặt mũi cậu trái lại nghiêm trang, tính nết điềm đạm. Lúc nào tới nhà Hảo, Hạt Cát để ý thấy Chíp chi thích đủng đỉnh dạo bước như triết gia, đang trầm tư đeo đuổi ý tưởng xa xôi nào. Các bạn me Hảo lâu dần quen thân Chíp Chi, dì nào cũng đòi chụp hình riêng âu yếm với chú bé. Album của Hảo gắn đầy ảnh Chíp Chi nghiêng đầu cọ má các bạn lém lỉnh của mình. Cô nào cô nấy cố sức cho duyên dáng hơn bên cạnh Chíp Chi xinh trai. Nhìn đôi mắt long lanh biêng biếc ẩn sắc nâu nhạt của Chíp Chi, ánh nhìn trong sáng làm sao, khiến bạn Hằng Nga xinh đẹp cảm thấy thẹn thuà. Còn Trâm Anh kìa, cô ta ghé môi hôn mái tóc mượt của chú chàng ngó âu yếm chưa. Hồng Yến thì tròn mắt nghênh với vẻ nhu mì của nó. Minh Hà thon thả như con gái thì điệu ơi là điệu. Công chuá Nancy Lào uốn éo tấm thân cho bé bỏng cạnh hoàng tử nhỏ. Nàng Phương Anh xem ra đã nổi hứng dệt bao nhiêu vần thơ, trong hình cô ta mơ màng nhìn chàng trai nhỏ xinh. Riêng Hạt Cát chơi trội hơn, nâng Chíp Chi lên vai áo thêu ren loà xoà của cô ấy…Tôi ham kể mà quên giới thiệu rõ ràng con người của hoàng tử bé nhà Tom. Chíp Chi thực ra là …con chim nhỏ dòng họ Két. Tom cách đây 12 năm qua công tác ở xứ Hạ Uy Di, anh đã mua Chíp Chi về bầu bạn với mình. Tom độc thân nên từ lúc có con chim nhỏ khiến đời sống chàng trở nên hạnh phúc.



So với con người, Chíp Chi năm nay vào tuổi tri thiên mệnh, nên không lạ chi dáng vẻ ung dung chững chạc của nó. Hắn ta tỏ ra là anh hai của các cô bạn me Hảo còn xứng. Chíp Chi ưa đậu trên chao đèn pha lê treo giữa phòng khách. Cái đầu tròn xinh nghiêng ngó xuống những phụ nữ Á đông cở tuổi mình, nghĩ bụng sao họ còn lanh chanh như lũ trẻ thơ thế nhỉ, e rằng đang vào tuổi hồi xuân? Chú nhếch mép cười thương hại nhân thế trớ trêu. Hai bố con khắn khít như hình với bóng mỗi khi Tom có mặt ở nhà. Chíp chi liệng nhanh khi thoáng bóng Tom, ghé hai chân mảnh khảnh bám lên cổ áo bố rồi leo thoăn thoắt lên mái tóc đang thưa dần từ mấy năm nay của ông. Hắn đoán là từ lúc me Hảo xuất hiện. Ừ cũng phải thôi, vì làm sao khỏi ưu tư khi có nữ nhân trong nhà. Bao nhiêu điều phải lo toan mà! Vườn địa đàng há không xáo trộn từ lúc người đẹp Eva xuất hiện sao, nàng ta nhởn nhơ nũng nịu với chàng nguyên tổ của người ta đến nghiêng ngữa quả đất tội nghiệp.



Hạt Cát thích cùng bạn bè đến chơi nhà Hảo mỗi khi cô có dịp ghé tới thung lũng hoa vàng. Mục tiêu hấp dẫn là thăm… chim anh Tom. Có ai nghiêm chỉnh không rú lên cười khi gọi đùa thế. Cả bọn huyên náo chòng ghẹo, rượt bắt nhau thật hồn nhiên quanh khắp mảnh sân trồng đủ thứ hoa tươi cỏ lạ, đôi khi xéo lên luống hoa forget-me-not bé xinh tím rưng rức, những cánh mong manh ẩn mình dưới đám cỏ rậm. Nhưng không có ai dám hung hăng chạy nhảy trong nhà. Lý do trong ấy, nếu không cẩn thận sẽ dẫm đạp thằng con cưng của vợ chồng Tom, lỡ dại xảy ra tai nạn thì chỉ có nước bán đứt Cali mà trốn mất tăm dạng. Chíp Chi nhỏ bằng bàn tay, khi đi cao chỉ vừa ngón tay giữă của Hạt Cát. Cô ta đưa ngón tay miêu tả cho tôi như thế. Chàng trai lang thang bất kỳ xó xỉnh nào, tuổi đã lớn nó lười bay liệng, chỉ đủng đỉnh từng bước ra dáng trầm tư măc tưởng.



Đầu tháng 5 Cali nắng ấm, bổng thấy cô bạn nghệ sĩ từ xứ Úc xa xôi bất ngờ hiện ra, ghé tai vài cô bạn nói nhỏ, tụi mình tới nhà Hảo thăm chim anh Tom. Bạn bè thường nghe thế là ré lên cười khoái chí nhưng nay trông cô ta bản mặt dàu dàu thế kia nên họ chỉ im lặng hưởng ứng. Nhàn ‘cột nơ’ liền đem theo gói quà xinh xinh cho Chíp Chi. Cái túi vàng chanh thắt nơ màu diêm duá chưa, trong ấy chứa đầy nhóc những hạt kê thơm bùi, chắc chàng ta sẽ thích phải biết. Chíp Chi lịch sự chào các bạn me Hảo, gãi nhẹ cái mỏ cong cong vàng cứng vào mấy ngón tay Nancy. Dì ấy thiệt lắm chuyện lần nào tới cũng quà cáp linh tinh, tấm lòng dễ khiến người ta thương cảm. Cậu ta quan sát bầy bạn mẹ lần này thiếu mặt nhiều cô. Chíp chi nghiêng tai nghe họ lao xao mách khẽ, dì TA vương trọng bệnh. Hèn chi cậu thấy các bà bạn ‘không chịu già’ của me Hảo nét mặt ai cũng đăm chiêu thế nào. Dì Hạt Cát lí lắc nhất giờ quầng mắt đen thâm vì mất ngủ, đã qua nhiều đêm cô hoảng hốt tưởng tượng đến ngày chia xa biền biệt với bạn chí thân. Trông me Hảo phờ phạc quá, dang tay ôm các bạn vào lòng vì chợt thương cô bạn nhí nhảnh tươi xinh rồi đây sẽ bỏ bầy ra đi.



Tom ngồi yên lặng trong phòng khách. Chíp Chi sà xuống trên vai bố, rúc nhẹ cái mỏ cứng vào vành tai hồng hào của Tom cố ghẹo cho ông già cười. Bố hình như không để ý, im lìm suy tưởng chuyện gì. Chíp Chi liền nhớ ông Trần, chồng của dì Trâm Anh. Làm sao ông ta chịu đựng nổi gánh đau đớn đang đè nặng trĩu xuống thân xác trẻ trung của người bạn đời không lâu lắc chi sẽ hao mòn rũ liệt. Còn nhớ lần trước cặp dễ thương này đã chụp hình chung với cậu bé, hai người nâng Chíp Chi trìu mến còn chụm đầu vào nhau âu yếm. Nó lắc lắc đầu buồn bã. Cuộc đời vô thường, tất cả là phù du và mộng ảo. Nó lầm lũi bước lắc lư, tấm thân bé bỏng ngày thường giờ càng nhỏ nhoi hơn. Nơi góc tường treo chiếc lồng son chơ vơ, chốn nghỉ ngơi của nó. Chíp Chi chỉ thủng thẳng tìm về lúc căn nhà hoàn toàn yên lắng và bố mẹ đã vào phòng riêng của hai người. Nắng trong veo như mật ong rải xuống cảnh vật, ngoài vườn cây cối xanh tươi hớn hở là thế mà sao quanh chú bé không ai buồn nói cười. Đúng là ‘người buồn cảnh có vui đâu bao giờ’.



Chíp chi sinh trưởng từ miền hải đảo Hawai, bao quanh là trời mây bát ngát, bốn mùa biển xanh sóng biếc dập dồn. Hồi trai trẻ, chú sống với ông già hát dạo. Ông lão chết vợ từ lâu, ông ở vậy không tục huyền. Bà vợ gốc Trung hoa hiền lành, chăm chút hầu hạ ông rặt theo kiểu Á đông. Tara tên người nghệ sĩ dân bản xứ. Lúc qua Honolulu, Tom lần kia dạo phố vẩn vơ. Rồi anh đứng như chôn chân trước bức tranh sống động. Chân dung lão già ngồi dạo đàn dưới gốc dừa đẹp như tranh VanGogh. Khuôn mặt dài phong sương. Làn da vàng nghệ sậm nâu, từng lớp da cồm cộm chạy dài từ trán bao quanh xuống cằm. Đôi mắt lim dim, lấp lánh những tia riễu cợt. Tara chơi Tây Ban Cầm điêu luyện. Đôi cánh tay nổi gân xanh cuồn cuộn, đưa đẫy không biết mệt cây đàn bóng lộn. Những ngón tay múa lượn dẻo dai. Tiếng đàn ngân nga ảo não, đôi khi nấc lên xót xa, lúc thì dạt dào âm thanh của sóng biển mời gọi. Có lúc chuyển giọng reo vui, tiếng dây sắt ríu rít yêu đời… Khách tạt ngang lắng nghe từng đám, lại lãng đi, trước đó không quên ném vào chiếc mũ rơm vài đôla thưởng người nghệ sĩ tài hoa. Mũ rơm qua dăm tiếng đồng hồ coi bộ khẳm tiền, Tara không hề liếc nhìn. Tom dừng chân lại từ mấy giờ qua lắng tai thưởng thức, thỉnh thoảng bóng một chiếc lá màu lục non ửng hồng rơi nhẹ trên vai áo Tara, đó là con két tinh ranh, chú chim nhỏ lãnh phần kiểm mớ tiền khách tặng nghệ sĩ. Nó đậu xuống chiếc nón rơm chúi mỏ đếm tiền trông ngộ nghĩnh quá khiến mấy cô khách trẻ nổi hứng cho thêm đồng bạc xanh xếp gọn vào tận mỏ Chíp Chi.



Tom chờ ông già ngừng tay guitare dùng bữa ăn lunch, ghé ngồi gần để hỏi chuyện. Chíp Chi nghểnh mái đầu mượt lông tơ, đôi mắt tròn long lanh nhìn chủ. Tara cúi lượm chiếc mũ đầy tiền lên. Ông cẩn thận xếp những tờ giấy bạc, vuốt chúng thẳng nếp rồi bỏ vào túi áo trong đang mặc. Tara tâm sự với Tom, đánh đàn cố để dành có cái ăn vào muà vắng khách. Lão tâm sự, từ ngày bà vợ qua đời lão sống hẩm hút thiệt buồn nản, lo nhất là khi mình ra đi Chíp Chi sẽ mồ côi tội nghiệp. Tara thở dài, đưa tay vuốt nhẹ Chíp Chi. Con chim rúc mỏ vào bàn tay người cha già đang buồn bã, rỉa nhẹ từng ngón tay thuôn dài của người nhạc sĩ như cố ý ca ngợi bố già. Tom gợi ý, nếu Tara tin tưởng vào ông, Tom sẽ thay thế lão nuôi dưỡng chú bé. Ông lão ngần ngừ. Tom nói, anh còn ở lại đây tuần lễ, nếu đồng ý ngày cuối trước lúc rời hải đảo Tom sẽ đón Chíp Chi về Cali với mình.



Người chơi đàn ghi ta dạo thẩn thờ bước, bàn tay gầy cầm chặt quai chiếc lồng son nhốt con chim nhỏ đưa tiễn Tom ra cuối đoạn đường ông ta quen lui tới kiếm ăn. Trên taxi ra phi trường về lại Cali, Tom trân trọng nhận đứa con thân yêu của ông lão nghệ sĩ gửi gắm. Xe chạy rồi, chàng ngoái đầu lui nhìn, ngậm ngùi trông dáng cam phận của Tara. Cái mũ rơm chụp sâu xuống che khuất mái tóc điểm sương của người bạn tri âm. Tom chợt nghe tiếng hót thất thanh của Chíp Chi nấc lên…







Ngoài ấy nắng ấm. Tiếng chim vang lừng chào đón mùa xuân đã về từ hơn tháng nay. Tít trên cánh quạt trần nhà phòng khách, Chíp Chi nghiêng đầu nhìn ra kính cửa sổ trong suốt. Chú rạo rực khi thấy những cành tầm xuân vươn vai, ửng đầy sắc tím ngọt nồng. Chú bâng khuâng tưởng tiếc quê hương đã rời xa…Nơi miền hải đảo quanh năm ấm áp, bố Tara giờ này ra sao nhỉ, còn đi đánh đàn dạo không? Bố có lẽ già lắm và ắt hẵn có lúc nhớ đến thằng con bất hiếu này. Mỗi khi trời nắng và gió lao xao rung cành lá ngoài vườn là chú da diết nhớ nhà hơn lúc nào. Lâu rồi chú nghe me Hảo bàn với mấy bà bạn rũ nhau mùa nghỉ năm nay sẽ cùng đi tắm biển Honolulu. Chú tin là Tom thế nào chẳng ghé thăm bố Tara. Chụp hình chung cả nhà vây quanh ông lão nghệ sĩ đang chơi ghi ta, đem về khoe cho chú ngắm đỡ nhớ.



Làm sao chú quên được nơi ấy. Những trưa hè nắng lồng lộng, Tara tạm ngưng kiếm ăn và dắt chú dạo chơi một vòng thư dãn. Chíp chi ngất ngưởng trên vai bố, chú rúc mỏ vào mớ tóc dày của ông. Bóng cây Mưa hoa vàng đổ xuống lung linh nhảy nhót khắp nơi, chấp chới đậu sáng ngời trên tóc tai của bố con chú. Chíp chi nghiêng ngó nhìn. Phố xá linh động hơn vì giờ này các cô gái trẻ măng trong mảnh áo nghèo sặc sở đang tung tăng dạo bước. Có xứ sở nào dễ thương và hấp dẫn như Hawai không nhỉ? Tắm biển xong là các nàng mỹ nhân ngư cứ tự nhiên như thế trong hai mảnh vải đơn sơ. Các cô thoải mái dạo phố, đong đưa khoe tấm thân tuyệt vời duyên dáng của họ trước mắt nhìn của thiên hạ. Những hạt cát còn bám trên da thịt ửng màu nắng biển mạnh khoẻ của các cô nàng nữa kià. Trời trên cao trong xanh, ngoài xa khơi biển dâng màu tím huyền hoặc. Gió và nắng lao xao ca ngợi thiên nhiên huy hoàng.





Hảo vừa ra vườn hái vô một mớ nhánh lá học trò xanh tươi, lát nữa cô sẽ cắm vào chiếc bình pha lê, xen giữa những bông hoa lys trắng muốt, thêm vài cọng xanh mềm mại sao cho ẻo lả tạo nên đường nét lãng mạn. Rồi Hảo vô ý quên mất chuyện khép chặt cánh cửa lớn ra vào phòng khách. Chíp chi liền đáp xuống nền gạch hoa và lách vội người ra khỏi cửa để thoát ra sân trước. Chú nhớ Tara nên muốn khoảnh khắc sống lại không gian chất ngất nắng, lắng nghe lời gió thì thầm và cất giọng theo tiếng chim ríu rít như thuở nào bên trời xa xôi ấy…Chú sảng khoái hít sâu vào lồng ngực làn không khí trong lành. Chú thầm trách tại sao mấy lâu nay mình đã dại dột đánh mất niềm hạnh phúc dễ nắm bắt được trong tầm tay, sao mãi nhốt thân hoài trong chốn tù hãm như thế kia nhỉ?

Từng đợt gió từ đâu thổi tới, xô đuổi bóng lá hoa chập chờn hư ảo trên nền sân lát đá cẩm thạch. Bầu trời xanh bao la vài cụm mây trắng lững lờ trôi, gợi chú nỗi nhớ không nguôi về quê nhà biền biệt. Chíp chi ngẫng người ra lặng khóc. Những giọt nước mắt tưởng khô cạn từ hôm giã từ cha già thân yêu, nay ứa ra. Chú cúi đầu thổn thức. Bổng một bóng đen ập tới bên mình khiến Chíp chi hoảng hốt. Ngó trật lại, chú nhận ra đó là mụ mèo nhung đen nhà hàng xóm. Bằng phản ứng nhanh như cắt, con nhim nhỏ đập cánh bay vút lên, níu móng vuốt cặp chân mảnh khảnh của mình bám chặt vào cành cây phượng tím. Chú chưa kịp hoàn hồn đã thấy mụ Katty nanh ác rướn mình sãi đôi giò dài thận trọng bò lên thân cây Chíp chi vừa đậu tới… Chú ngó quanh định kêu cứu nhưng nào thấy bóng người thân. Tom giờ này đang bận ở sở làm, Hảo thì mải mê cắm hoa trong phòng khách nhỏ tít đằng sau bếp. Tình trạng này may ra chỉ có thân tự giải cứu thân mà thôi. Chú nghĩ thầm như thế và liền lập tức đập cánh lao xuống bụi cỏ lông chồn mọc ngay cửa ra vào. Con mèo đen bất ngờ trước động tác liều mạng của kẻ thù loắt choắt từ lâu nó đã rình rập quyết vồ cho được để nhai sống nuốt tươi. Mụ quay ngoắt mình lại và chồm chí tử vào bụi lông chồn đang rung động không ngớt. Mèo đen nắm chắc phần thắng, vì nó đinh ninh tên tiểu tử hẵn còn run sợ núp dưới đám cỏ lau này. Nhưng ngay giữa cái chớp mắt sinh tử ấy, Chíp chi đã vụt lạng người tới chân khe cánh cửa lớn để lọt nhanh vào phòng khách. Soạt một tiếng như trời gầm bóng mụ mèo hung dữ đâm sầm vô khung cửa sắt. Con mèo mun hằng ngày ăn uống no say phè phởn nên to cở con chó con thử hỏi làm sao mụ ta có thể nhào vô được khe hở bé chỉ vừa khít với thân hình nhỏ nhoi của Chíp chi?

Từ sau nhà Hảo chợt nghe có tiếng cửa đóng mạnh vẳng xuống, cô liền rảo chân lên phòng khách lớn. Hảo thấy lồng chim đang chao động và lạ chưa giờ này sao thằng con cưng lại chịu khó khép mình ở trong đó. Hảo ghé tới thăm chừng. Chíp chi lông lá xác xơ, dáng lảo đảo và ánh mắt thất thần nhìn cô chằm chặp. Hảo đưa mấy ngón tay ra cho con chim nhỏ nhảy lên, nhưng nó lùi lại run rẩy. Cô ngập ngừng một lúc rồi đưa tay khẽ nhấc Chíp chi lên. Chim nhỏ khụy xuống nằm im trong lòng tay me Hảo. Cô âu yếm nói chuyện với chú, hỏi han có chuyện chi xảy ra đã làm thằng con khác lạ? Chú két ngơ ngác ngó thẳng ra ngoài cửa lớn, Hảo nhìn theo hướng nó nhìn. Ngoài ấy chỉ thấy Katty hiền lành đang nằm dài ra trên sân đá sưởi nắng. Katty có bộ lông đen như nhung là mèo cưng quý của nhà bác Cave người láng giềng. Tom vẫn thích nựng nịu vuốt ve Katty, ông vốn quen thân nó đã hơn mươi năm nay. Hảo tiến sát gần cửa lớn, cô nhìn ra thoáng thấy vài cái lá hồng lục vương bên bụi cỏ lông chồn sao trông quen quen. Hảo ngó kỷ hơn, hình như đó là lông cánh của Chíp Chi rơi rải rác, Cô bất giác rùng mình. Hảo quan sát con chim két, nó vẫn còn run rẩy và nằm dí sát lòng bàn tay mình. Hảo đưa bàn tay rảnh vuốt ve Chíp chi nâng nó đứng dậy nhưng nó lại khuỵ xuống. Hảo hết hồn chợt thấy cẳng chân nó có vết sướt và rỉ máu đỏ. Cô nhìn gần hơn, thấy hình như một chân trái con chim nhỏ bị gảy. Hảo hoảng hốt nhấc điện thoại báo tin dữ cho Tom.



Tom vội vã rời xe đi nhanh vào nhà. Ông cúi đầu nhìn cẳng chân Chíp chi. Ông nâng nhẹ nó rời khỏi tay vợ rồi sau đó thả nó xuống trên nền nhà. Tom lùi xa một chút và huýt gió gọi nó đi tới gần mình. Chú két cố gắng bước, từng bước chân ngập ngừng và thì thọt tiến đến bố Tom. Ông thảng thốt kêu lên:

- Phải đưa con đến Dr. Chang ngay.

Chang là vị bác sĩ thú y bạn thân của Tom. Ông bác sĩ thú y gốc Taiwan mỉm cười hiền hậu xoa nắn đôi cẳng chân bé xíu bị thương của con chim két, Chang an ủi song thân Chíp chi:

-Vài hôm xương chân sẽ liền, nó sẽ sống lâu mạnh khỏe với ông bà.

Rồi ông đơn giản lấy ra một khúc tăm mảnh, dùng kéo cắt miếng băng dính nhỏ xinh cho vừa với kích cẳng chim. Chang tự tay mình nhẹ nhàng và tỉ mỉ quấn băng dính quanh cọng tăm bó sát chỗ bị gãy của chân Chíp chi. Ba người nhà Tom cám ơn và chào từ giã vị lương y ra về vui vẻ. Cô y tá trân trọng trao cho bà Tom tấm biên nhận trả tiền bác sĩ. Hảo sửng sốt đọc thấy: 80 đôla.

Cô lẩm bẩm một mình:

-Mắc quá! Biết rứa mình tự làm cũng được!

Hảo nhớ ngày xưa ở quê Kim Long, Hảo với lũ bạn nhóc trong xóm nghịch tinh chơi đùa, mấy thằng ranh con từng chữa lành cho chân cẳng con chim rột rột chúng bắt được từ trên tổ cao…cũng khác chi đốc tơ Chang làm với Chíp chi, ui cha dễ òm! Vậy mà tại răng mình không nhớ ra hè?





Phan Mộng Hoàn

Viết tại Burbank, tháng 5/2006 ấm áp



---------------------------------------

Hoàng hôn thôn Vỹ
Author : Phan Mộng Hoàn